Πνευματική τροφή

Ο άνθρωπος για να ζήσει, ‘’λογικά’’ επιζητά τροφή. Και να μην το συνηδειτοποιεί άμεσα κάποιος λόγω κοσμοθεωρίας, ισχύει ότι η τροφή είναι δύο διαστάσεων, δύο επιπέδων. Βιολογική και πνευματική …γέγραπται, οὐκ ἐπ᾿ ἄρτῳ μόνῳ ζήσεται ἄνθρωπος, ἀλλ᾿ ἐπὶ παντὶ ρήματι ἐκπορευομένῳ διὰ στόματος Θεοῦ. (Ματθ.δ’4)

Τα τελευταία έντονα (του αγ.Παϊσίου), ειλικρίνεια, τιμιότητα, ανιδιοτέλεια, ταπείνωση, καλοσύνη, ανεξικακία, θυσία. Έτσι συγγενεύει ο άνθρωπος με τον Θεό και αναπαύεται μέσα του η Θεία Χάρις... είναι η άλλη τροφή που καλύπτει τις ανάγκες της εσωτερικής ζωής. Ο Κύριος ‘’πείνασε’’. Μακάρι διερχόμενος και από τον καθένα μας, (όντας πανταχού παρών) να βρίσκει

καρποφόρους δερμάτινους χιτώνες, οπότε να αναπαύεται και ευλογεί.

18 Πρωΐας δὲ ἐπανάγων εἰς τὴν πόλιν ἐπείνασε· 19 καὶ ἰδὼν συκῆν μίαν ἐπὶ τῆς ὁδοῦ ἦλθεν ἐπ᾿ αὐτήν, καὶ οὐδὲν εὗρεν ἐν αὐτῇ εἰ μὴ φύλλα μόνον, καὶ λέγει αὐτῇ· μηκέτι ἐκ σοῦ καρπὸς γένηται εἰς τὸν αἰῶνα. καὶ ἐξηράνθη παραχρῆμα ἡ συκῆ. (Ματθ.κα’)

Η πνευματική γνώση των λόγων της φύσης και η πνευματική γνώση των λόγων των Γραφών είναι οι λόγοι και τα ρήματα που ‘’χορταίνουν’’ τον πνευματικό άνθρωπο και τον προοδεύουν στην εσωτερική Ζωή, σε σχέση με τα ξυλοκέρατα που προσφέρει ο αντίδικος στους αιχμαλώτους του στο χοιροστάσιο, σε χώρα μακρυνή που καμμιά σχέση δεν έχει με τον οίκο του Πατρός, όπου θυσιάζεται ο μόσχος ο σιτευτός και προσφέρεται σαν ουράνια τροφή, τράπεζα και δείπνο.   

Και ‘’τροφή’’ όχι μόνο δίνει Ο Κύριος εξωτερικά* συντηρών και τρέφων τα σύμπαντα, αλλά και εντός της Εκκλησίας, γίνεται Ο Ίδιος τροφή.

Το ακούμε στους 5 άρτους και 2 ιχθείς (αγ.Νικολάου Βελιμίροβιτς) : …Ολόκληρο το περιστατικό αυτό της διανομής των άρτων και των ψαριών στους ανθρώπους, ο αριθμός των ψαριών και των άρτων, καθώς και ο αριθμός των κοφινιών με τα περισσεύματα, όλα μαζί έχουν κι ένα εσωτερικό, ένα βαθύτερο νόημα. Λίγο πριν από το θάνατό Του ο Κύριος ονόμασε τον άρτο Σώμα Του. 

Στο συγκεκριμένο περιστατικό είναι αλή­θεια πως δε λέει κάτι τέτοιο με λόγια, το κάνει όμως με τον αριθμό των άρτων. Οι πέντε άρτοι σημαίνουν τις πέντε αισθήσεις· κι οι πέντε αισθήσεις αντιπροσω­πεύουν όλο το σώμα. Το ψάρι σημαίνει τη ζωή. Τους πρώτες αιώνες της χριστιανικής ζωής το Χριστό τον απεικόνιζαν με τη μορφή ψαριού. 

Το σύμβολο αυτό μπορεί να το δει ακόμα και σήμερα κανείς στις αρχαίες χριστιανικές κατακόμβες. Απ’ αυτήν την άποψη, ο Χριστός έδωσε το σώμα και τη ζωή Του στους ανθρώ­πους για να τραφούν. Και γιατί ήταν δύο τα ψάρια; Επειδή ό Κύριος έδωσε και δίνει τον εαυτό Του θυσία τόσο όσο διάστημα κράτησε η επίγεια διαδρομή Του, όσο και στην Εκκλησία μετά την Ανάστασή Του, ως τη σημερινή μέρα. Ποιά σημασία έχει το γεγονός ότι έκοψε μόνος του τους άρτους; Αυτό σημαίνει πως Εκείνος, με την ελεύθερη βούλησή Του, παραδόθηκε να θυσιαστεί για τη σωτηρία των ανθρώπων. Γιατί έδωσε τα ψωμιά και τα ψάρια στους αποστόλους, για να τα μοιράσουν αυτοί μετά στο λαό; Επειδή εκείνοι ήταν που έπρεπε να μεταφέρουν το Χριστό σ’ ολό­κληρο τον κόσμο και να τον δώσουν στους ανθρώπους και τα έθνη ως τροφή ζωής. 

Τί σημαίνουν τα δώδεκα κοφίνια με τα περισσεύματα των άρτων; Την άφθονη καρποφορία τού έργου των αποστόλων. Κάθε θερισμός των αποστόλων θα είναι ασύγκριτα μεγαλύτερος από το σπόρο που έσπειραν, όπως κάθε καλάθι είχε περισσότερο ψωμί από τους άρτους που έφαγαν και χόρτασαν οι πεινασμένοι άνθρωποι. (Το περιστατικό τού θαύματος του πολλαπλασιασμού των άρτων που έγινε με τη δύναμη του Χριστού μνημονεύεται κάθε φορά σε μια ωραία ευχή, στην τελετή της αρτοκλασίας: «Κύριε Ιησού Χριστέ, ο Θεός, ο ευλογήσας τους πέντε άρτους εν τη ερήμω και εξ αυτών πεντακισχιλίους άνδρας χορτάσας, ευλόγησον και τους άρτους τούτους, τον σίτον, τον οίνον και το έλαιον και τους εξ αυτών μεταλαμβάνοντας πιστούς δούλους Σου αγίασον»).  

 ---

Λέγει ο αγ.Παΐσιος: … η πνευματική τράπεζα είναι πάντοτε στρωμένη και περιμένει τον κόσμο να γευτεί την γλυκύτητα και τραφεί. Ρώτα λοιπόν τον εαυτό σου και πρόσφερέ του επιλογές… τι θέλεις τώρα να κάνουμε (για να τραφεί η ψυχή σου ; ) μετάνοιες; κομποσχοίνι; παρακλήσεις; χαιρετισμούς; ανάγνωση ευαγγελίου; ψαλτήρι; βίους αγίων, συναξάρια, φιλοκαλία, ευεργετινό, αγίους πατέρες, αββά Ισαάκ σύρο, αββά Δωρόθεο, κλίμακα… δεν θέλεις τίποτα; ξύλο θέλεις…   

Κι όλα αυτά, έχουν έναν κοινό παρονομαστή, μια εμπεριεχόμενη ζωοπάροχο ουσία. Χριστό. Έμμεσα στα αναγνώσματα και άμεσα στην ευχή με το παντοδύναμο όνομα Του Κυρίου που κλίνει παν γόνυ καταχθόνιο, επίγειο και επουράνιο, όλα προς (την) ευχή, ως μέγιστο έργο και δύναμη.

XC, τροφή και αναπνοή, αφού κατά τον αγ.Γρηγόριο θεολόγο είναι προτιμότερον το προσευχητέον παρά το αναπνευστέον. Οπότε, το θέμα είναι της θέλησης και της αντοχής της φύσης μας σε αυτό το πυρ.

Φαίνεται επί μιας κλίμακας ‘’ανάγκης’’ XC, από το 0 έως το 100% ότι κάποιοι ως τροφή ‘’κυνηγούν’’ μόνο την σαρκική τροφή κι εκεί να εξαντλείται η αναζήτησή τους. Φυσικά η ψυχή τους ξέρει πόσο λιμοκτονεί, αλλά από τον ίδιο και την θέλησή του, εξαρτάται το πόσο την ακούει.  Αργότερα και βαθμηδόν ανοδικά, ποιοτικά σε καθαρότητα και ποσοτικά η ανάγκη τον κινεί σε αίτηση Χριστού.

Είναι η μετοχή στο ατελεύτητο Φως, παρότι η κλίμακα που προείπαμε έχει το 100 ως όριο, η δε κλίμαξ του αγ.Ιωάννη στην 30ή βαθμίδα.  

… οὐ χρείαν ἔχουσιν ἀπελθεῖν … μεμέρισται ὁ Χριστός; (περί Αληθείας και Λόγου ο λόγος) κι όμως, κάποιοι νομίζουν και θεσμοθετούν και δογματίζουν (αγαπολογικώς) ότι υπάρχει ανάγκη ‘’τροφής’’ γνώσεων, ως θρησκειολογία, αντί της καθαρής ομολογιακής παιδείας της Ορθοδοξίας, που ως Εκκλησία, είναι η ταμειούχος της χάριτος και η πληρότητα της Αληθείας.   

Μέσα στο επιτρέπεται και προοδο, ισχύει το … 21 πάντα δὲ δοκιμάζετε, τὸ καλὸν κατέχετε· 22 ἀπὸ παντὸς εἴδους πονηροῦ ἀπέχεσθε. (Α’Θεσ.ε’) … μη απαγορευομένη η φιλοσόφηση και ανεύρεση της μερικής αλήθειας στην θύραθεν φιλοσοφία, για λόγους οικονομίας. Μπορεί μεν να είναι ‘’σημείο επαφής’’ της μερικής αλήθειας με την ολότητα, αλλά σκοπός είναι η μετάβαση από το αληθοφανές στην Αλήθεια, η διάκριση και η μετοχή Φωτός. Η δε Θεία κοινωνία ως τροφή, δεν έχει πέρας, όχι μόνο εν ζωή, αλλά και μετά τον βιολογικό θάνατο. Ο μελιζόμενος και μη διαιρούμενος, ο πάντοτε εσθιόμενος και μηδέποτε δαπανώμενος, αλλά τους μετέχοντας αγιάζων.

Στην 14^η βαθμίδα περί γαστριμαργίας αναφέρει ο αγ.Ιωάννης: … 8. Ἐνόμισε ὁ θεήλατος Εὐάγριος ὅτι ἔγινε σοφώτερος τῶν σοφῶν καὶ στὴν μορφὴ καὶ στὸ περιεχόμενο τῶν λόγων του. Ἀπατήθηκε ὅμως ὁ ταλαίπωρος καὶ φάνηκε ἀνοητότερος τῶν ἀνοήτων καὶ σὲ πολλὰ ἄλλα ζητήματα καὶ σ᾿ αὐτό. Ἐδίδαξε: «Ὁσάκις ἡ ψυχὴ ἐπιθυμεῖ ποικίλα φαγητά, ἂς θλίβεται μὲ ἄρτον μόνο καὶ ὕδωρ». Εἶναι δὲ ἡ προσταγή του αὐτὴ σὰν νὰ προτρέπης ἕνα παιδὶ ν᾿ ἀνεβῆ μὲ ἕνα βῆμα ὅλη τὴν σκάλα.

Ἐμεῖς ὅμως, ἀντικρούοντες τὸν ὁρισμό του, ὡς ἑξῆς ὁρίζουμε: Ὅταν ἐπιθυμοῦμε τὰ διάφορα φαγητά, ζητοῦμε κάτι ποὺ εἶναι μέσα στὴν φύσι μας. Γι᾿ αὐτὸν τὸν λόγο ἂς χρησιμοποιήσωμε ἕνα τέχνασμα πρὸς τὴν πολυμήχανη κοιλία, καὶ μάλιστα ἂν δὲν μᾶς ἀπειλῆ βαρύτατος πόλεμος ἢ δὲν ὑπάρχη πένθος ἢ κανὼν γιὰ προηγούμενες σοβαρὲς πτώσεις. Ἂς κόψωμε πρῶτα τὰ λιπαρά, ἔπειτα τὰ ἐρεθιστικὰ καὶ ἔπειτα τὰ εὔγευστα.

Οπότε το θέμα είναι, να κάνουμε αυστηρή αυτοκριτική και να διακρίνουμε, με τι χορταίνει η γαστέρα που παρασύρει και ‘’φορτώνει’’ σε επιθυμίες τα περιγάστρια, με και τα δυο συνεργαζόμενα, μας καθέλκουν. Κι αν ο όλος σταυροειδής μας μεταβολισμός φυσικός και πνευματικός , η όλη μας ζωή δεν κατάφερε να ανυψώσει τον σταυρό, αλλά να τον θάψει στην γη, δεν διαφέρει από την παραβολή των ταλάντων που ο τελευταίος το έθαψε στην γη, χαρακτηριζόμενος πονηρός δούλος….

Η διαρκής εκλέπτυνση, η περιστολή των πολυποίκιλων αναγκών για χάριν της λιτότητος και απλότητος, έχει ως όριο τον άρτο και το ύδωρ, η δε εξιδανίκευση και ουσία και πνευματική αναγωγή, έχει Τον Άρτο Ζωής και Λάλον Ύδωρ, δλδ Χριστό.

Θαυμάζουμε τους ασκητές που εξερχόντουσαν την τεσσαρακοστή με λίγο άρτο και λίγο αλατάκι. Θαυμάζουμε την άσκηση της αγ.Μαρίας αιγυπτίας, το πρότυπο της μετανοίας. Δεν έχουμε λόγια να περιγράψουμε το ασκητικό φρόνημα του μέγα Παϊσίου** που έτρωγε καθ’όλην την διάρκεια του έτους λίγο ψωμάκι κάθε 22 μέρες, όντως δυσανάβατον ανθρωπίνοις λογισμοίς η άσκηση των λιτών και λεπτών ανθρώπων που πνευματικοποιήθηκαν /πνευματικοποιούνται και το ‘’αποδεικνύει’’ η τροφή τους, αλλά και τόσο δυσάρεστη η κατάσταση αλλά και δυσθεώρητον βάθος ακόμη και αγγέλων οφθαλμοίς η πολυποικιλότητα τροφών των σαρκολατρών.       

Όντως μπροστά μας αναπτύσσεται η κλίμαξ και εξ αυτής η κρίση και το αξιοκατάκριτόν μας, αφού ακόμη δεν βάλαμε αρχή μετανοίας.

Αμήν να πεινάμε και διψάμε το ‘’ξύλο της ζωής’’ παρά να χορταίνουμε με ξυλοκάρετα… Αμήν Ο Κύριος να μας γνωρίσει τις πραγματικές ανάγκες, ώστε να αρχίσουμε χάριτι να Τον αναζητάμε, παρά να εμμένουμε στις επίπλαστες που μας παραμυθιάζει ως ‘’τροφή’’ η φαντασία... αμήν, όχι μόνο να συμψάλλουμε αλλά να βιώνουμε τα… Ὃν τρόπον ἐπιποθεῖ ἡ ἔλαφος ἐπὶ τὰς πηγὰς τῶν ὑδάτων, οὕτως ἐπιποθεῖ ἡ ψυχή μου πρός σέ, ὁ Θεός. ἐδίψησεν ἡ ψυχή μου πρὸς τὸν Θεὸν τὸν ζῶντα· πότε ἥξω καὶ ὀφθήσομαι τῷ προσώπῳ τοῦ Θεοῦ; (Ψαλμ.41^ος) ἐδίψησέ σε ἡ ψυχή μου, ποσαπλῶς σοι ἡ σάρξ μου ἐν γῇ ἐρήμῳ καὶ ἀβάτῳ καὶ ἀνύδρῳ. (Ψαλμ.62^ος)  

---

* Ο Κύριος τρέφει (σοφία του κόσμου και βιωματική θεολογία)

[Ο Κύριος τρέφει και τους 4000 με 7 άρτους και περισσεύουν σπυρίδες 7, αλλά και τους 5000 με 5 άρτους και 2 ιχθείς και περίσσεψαν κοφίνια 12. Παρατηρεί λοιπόν Ο Κύριος τους μαθητές… οφθαλμούς έχοντες δεν βλέπετε, και ώτα έχοντες δεν ακούετε; και δεν ενθυμείσθε; ότε έκοψα τους πέντε άρτους εις τους πεντακισχιλίους, πόσους κοφίνους πλήρεις κλασμάτων εσηκώσατε; Λέγουσι προς αυτόν• δώδεκα. Και ότε τους επτά εις τους τετρακισχιλίους, πόσας σπυρίδας πλήρεις κλασμάτων εσηκώσατε; Οι δε είπον• Επτά. Και έλεγε προς αυτούς• Πως δεν καταλαμβάνετε; (Μαρκ. η’) και λοιπά στον δεσμό]…  

** εκ του μέγα Παϊσίου…

Αμήν ο καλός Θεός να μας αξιώσει να βάλουμε αρχή προς Τροφέα και Τροφή κι επειδή ο ‘’υιός’’ μας πολλάκις εξαντλούσε την τροφή του σε ΓΗ, που απέδιδε ΜΟΝΟ φυσική ενέργεια δλδ πυρ κίνησης και διατήρησης βιολογικής ύπαρξης, με βρόσεις και πόσεις… δεν απέχει του ευαγγελικού… 21 καὶ ἐπηρώτησε τὸν πατέρα αὐτοῦ· Πόσος χρόνος ἐστὶν ὡς τοῦτο γέγονεν αὐτῷ; ὁ δὲ εἶπε·  Παιδιόθεν. 22 καὶ πολλάκις αὐτὸν καὶ εἰς πῦρ ἔβαλε καὶ εἰς ὕδατα, ἵνα ἀπολέσῃ αὐτόν· ἀλλ’ εἴ τι δύνασαι, βοήθησον ἡμῖν σπλαγχνισθεὶς ἐφ’ ἡμᾶς. 23 ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτῷ· Τὸ εἰ δύνασαι πιστεῦσαι, πάντα δυνατὰ τῷ πιστεύοντι. 24 καὶ εὐθέως κράξας ὁ πατὴρ τοῦ παιδίου μετὰ δακρύων ἔλεγε· Πιστεύω, Κύριε· βοήθει μου τῇ ἀπιστίᾳ. (Μαρκ.θ’)… Και στην συνέχεια προσφέρεται η λύση… Τοῦτο τὸ γένος ἐν οὐδενὶ δύναται ἐξελθεῖν εἰ μὴ ἐν προσευχῇ καὶ νηστείᾳ.

Στιχομυθία και γεγονός διαδραματιζόμενο στους πρόποδες του όρους Θαβώρ, εκεί που παρατηρούμαστε αυστηρά από Τον Κύριο: …Ὦ γενεὰ ἄπιστος, ἕως πότε πρὸς ὑμᾶς ἔσομαι; ἕως πότε ἀνέξομαι ὑμῶν; Στο όρος Θαβώρ*, από όπου ‘’κατέβηκε’’ Ο Κύριος για να μας νουθετήσει και δώσει λύση, εκτυπώθηκε η συνομιλία και η θέα Θεού. Ανάλογα στο όρος Σινά* με τον θεόπτη Μωυσή και τους πρόποδες όπου ο ασεβής λαός προσκυνούσε (προσκυνά διαχρονικά) αντί του αληθινού Θεού, είδωλα…, εξού και η βιαία αντίδραση του προφήτη.

Στον παράδεισο, με την επιλογή μας μη νηστείας, μη προσευχής, μη πίστης (εμπιστοσύνης) χάσαμε την θέα και συνομιλία με τον Θεό*…. Μεταστρεφόμενοι,  δια αποκτήσεως αυτών χάριτι, θα τον ξαναβρούμε, ανεβαίνοντες στο νοητό όρος Σινά με τις δύο κορυφούλες, προτύπωση και του όρους Θαβώρ, με παραστάτες τον προφ.Μωυσή και προφ.Ηλία και που έτυχαν εμπειρία φωτισμού και θεώσεως όλοι οι άγιοι.  

---

**…ἀπὸ παντὸς ξύλου τοῦ ἐν τῷ παραδείσῳ βρώσει φαγῇ, 17 ἀπὸ δὲ τοῦ ξύλου τοῦ γινώσκειν καλὸν καὶ πονηρόν, οὐ φάγεσθε ἀπ᾿ αὐτοῦ· ᾗ δ᾿ ἂν ἡμέρᾳ φάγητε ἀπ᾿ αὐτοῦ, θανάτῳ ἀποθανεῖσθε. (Γεν.β’17)

Αμήν να βάλουμε αρχή προσευχής, νηστείας και πίστης για να εξέλθουμε εκ της γαστέρας του αρχαικάκου ή μην καταλήξουμε εκεί, στον παμφάγο άδη….

Γιαυτό και όλοι οι άγιοι και ο αγ. Πορφύριος δίνει τόση σημασία σε λαιμό και γαστέρα…

* Αν με την χάρη του Θεού αρχίζουμε να ανερχόμαστε νοερώς από τους πρόποδες, όπου η απιστία, ειδωλολατρεία, πνευματική αδυναμία θεραπείας…. προς το πνευματικό ύψος που σημαίνουν τα όρη Θαβώρ και Σινά, όπου η θεοπτία, και συγχρόνως η δυνατότητα εγγραφής στην μαλακή σάρκινη καρδιά του Πνεύματος του Θεού του Ζώντος, πρέπει να διακρίνουμε ότι η μόνη εξάγουσα από την ‘’γη’’ προς τον ουρανό δύναμη, είναι η αύξηση του πυρός της φλεγόμενης και μη καιγόμενης βάτου, της Θεοτόκου εν ημίν. 

Προτυπωμένη ανάλογα η έξοδός μας από την αίγυπτο (από το παράλογο) και Κυριακή Βαΐων (άνοδος προς υπέρλογο) μόνο με χριστοφόρο νου, το επί πώλου όνου σύμβολο…

Από εκεί και πέρα, αρχίζει να διανοίγεται πρωτίστως στον νου και στην καρδιά και ακολουθεί η συνείδηση (αν της συμφέρει) ένας Δρόμος Φωτός ατελεύτητος.

Έδειξας τοις μαθηταίς την δόξαν Σου καθώς ηδύναντο… όσο εχώρουν και διαχρονικά ως θείο γεγονός που παρατείνεται στους αιώνες αναμένοντας την δική μας ετοιμότητα και χωρητικότητα.

Γιαυτό και ο αγ.Γρηγόριος Παλαμάς σημειώνει… : Άλλο είναι η έλλαμψη της θείας Χάριτος, άλλο η διαρκής θέα του φωτός, και άλλο θέα των πραγμάτων στο φως. Αλλά και εδώ υπάρχουν διαβαθμίσεις, που συνδέονται με την πνευματική πρόοδο.

Αυτή η πρόοδος θα συνεχίζεται επ’άπειρον, και συναρτάται με την χωρητικότητα της θείας ελλάμψεως στον πιστό. Η θέα της θείας δόξας είναι πάντοτε ανάλογη με την δεκτικότητα του ορώντος.

Στους αρχάριους λ.χ. το φως αυτό λάμπει αμυδρότερα και όχι συνεχώς, ενώ στους τελείους, εκτός από την υπεραφθονία του φωτός γίνεται και προσθήκη ταπεινώσεως, διαφορετική στο είδος από την ταπείνωση των αρχαρίων. Η ταπείνωση οδηγεί στο πένθος αυξάνει την κάθαρση της καρδιάς, πράγμα που σημαίνει δεκτικότητα για περισσότερη έλλαμψη...

Σαν επιστέγασμα σκέψεων περί πνευματικής τροφής, επιβάλλεται να ανατρέξουμε στην σκιά και προτύπωση και εξ αυτού να αναχθεί ο νους μας στα ουσιαστικά. Στην έρημο μεταξύ αιγύπτου και αγίων τόπων, στον επίγειο/οριζόντιο διάδρομο μεταξύ αιχμαλωσίας και ελευθερίας που επί 40 χρόνια περπατούσε σταυροειδώς ο ισραήλ (νους ορώμενος τω Θεώ), Ο Κύριος τους έτρεφε καθ’ημέραν, με μάννα εξ ουρανού. Αυτό το μάννα είχε την εξής ‘’παράξενη’’ ιδιότητα. Της προσαρμογής στις ιδιαίτερες ανάγκες του καθενός. Είχε πχ κάποιος υπογλυκαιμία; το μάννα που γευόταν, το αισθανόταν και ήταν γλυκό. Είχε υπόταση; Το αισθανόταν και ήταν αλμυρό, αναπληρώνοντας και συμπληρώνοντας ό,τι ο καθένας πραγματικά χρειαζόταν είτε το γνώριζε είτε όχι. Φυσικά και δεν νοείται πως η θεία πρόνοια ήταν διαφορετική στους προ Χριστού και στους μετά XC ‘’προνομιούχους’’ , αλλά λόγω προτυπώσεων (ΠΔ) φαίνεται πως η μέριμνα ίσχυε για τις σωματικές (σκιώδεις) ανάγκες.  

Τώρα, το μάννα εξ ουρανού είναι Ο Ίδιος Ο Κύριος που ‘’προσαρμόζει’’ Τον Εαυτό Του ως πνευματική τροφή,  εξατομικευμένα σε ό,τι δλδ έχει ο καθένας ανάγκη, προς όφελος και τελική σωτηρία, μέχρι ενός, αναπτύσσοντας προσωπική σχέση.  

Κλίνει τα σύμπαντα και μυστικά ‘’διευθετεί’’ τις καταστάσεις και πολλαπλασιάζει την πνευματική ισχύ και ‘’γεύση’’ στους μετέχοντας στα μυστήρια της Ορθοδοξίας, ώστε να εμπιστευθούμε την πάνσοφη πρόνοια και παντοδύναμη αγάπη Του, όχι μόνο θεωρητικά πως και οι τρίχες είναι αριθμημένες, όχι μόνο ‘’δικαίων ψυχαί εν χειρί Θεού και ου μη άψητε βάσανος…’’ αλλά τίποτα, απολύτως τίποτα από όσα μας συμβαίνουν δεν είναι τυχαίο. Όλα έχουν έναν σκοπό (σύμφωνα με την θέλησή Του) που Ο Κύριος γνωρίζει σαν σχέδιο κι ΑΝ ΘΕΛΕΙ μας το κοινοποιεί. Για τα υπόλοιπα, τα πολλά, που δεν ξέρουμε κι ούτε θα μάθουμε στην παρούσα ζωή ως πίσω του μεσότοιχου και με τα μάτια μας να ‘’κρατούνται’’, ο καλός Θεός αμήν να μας προσθέτει πίστη στην απιστία και Τροφή (Φως και Ζωή και Οδό και Ανάσταση) στην ασιτία μας. Να μας ξυπνήσει τα μουδιασμένα και ανενεργά και υπνωτισμένα από την αμαρτία και διεγείρει τα εσωτερικά ενοποιημένα εις ένα, αισθητήρια, ώστε να πορευόμαστε στην ζωή μας πλουτούντες εμπειριών της γνώσης της πνευματικής Ζωής εκ της ‘’γεύσεως’’ και αντίληψη προς ευχαριστία και δόξα, για όλες τις θεόσδοτες δωρεές.   

Άξονας, εφαλτήριο και αφ-ορμή εξόδου και ανόδου; η ενδυνάμωση της χλιαρής μας θέλησης και πίστης….

Μου έλεγε κάποιος: "Πιστεύω, αλλά πιστεύω λίγο".
Του λέω: -Άκουσε, μου έλεγε ένας γέροντας που γνώρισα στην Αθήνα, ο γερο Ευμένιος ο λεπρός, "Να λες γιέ μου στην προσευχή σου, "Χριστέ μου εγώ θέλω ν’ αλλάξω αλλά δεν αλλάζω γιατί σε θέλω λίγο". Τι ωραία που μιλούσε! "Βοήθα με να σε θέλω πιο πολύ Χριστέ μου" έλεγε ο γέροντας Ευμένιος. Αυτός είναι ερωτικός διάλογος. Μόνο ένας ερωτευμένος μιλά έτσι. Βοήθα με, σε θέλω λίγο. Βοήθα με να σε θέλω πιο πολύ και ο Κύριος θ’ αρχίσει να σου δίνει. Αν έχεις ανάγκη από πίστη θα σου δίνει πίστη. Αν έχεις ανάγκη από πραότητα θα σου δίνει πραότητα.
Στον καθένα από εμάς δίνει ό,τι έχουμε ανάγκη. Έτσι κερδίζεται η ζωή. Η ζωή η αιώνιος. (Μητροπολίτου Μόρφου, κ. Νεοφύτου)

Αίτηση, κατά το αιτείτε και δοθήσετε… ώστε να μας τρέφει όπως εν σκιά, έτσι και τώρα με το νέο μάννα (Τον ίδιο Του Τον εαυτό) μυστικά και μυστηριακά (σωματικά και ενεργειακά), μάννα, που προσαρμόζεται και καλύπτει τις ανάγκες του κάθε προσώπου ξεχωριστά και μαζί…. Σὺ οὖν, Δέσποτα, τὰ προκείμενα πᾶσιν ἡμῖν εἰς ἀγαθὸν ἐξομάλισον, κατὰ τὴν ἑκάστου ἰδίαν χρείαν, τοῖς πλέουσι σύμπλευσον, τοῖς ὁδοιποροῦσι συνόδευσον, τοὺς νοσοῦντας ἴασαι, ὁ ἰατρός τῶν ψυχῶν καί τῶν σωμάτων ἡμῶν. 

* ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου (πάλι σταυροειδώς)

---

η έσω Ζωή (η μυστική ζωή της ψυχής μέχρι να σημειωθεί εφ' ημών το φως του προσώπου Του Κυρίου)