στον δρόμο προς το καθ'ωμοίωσιν....

H ψυχή σου εξομοιώνεται με όσα κάνεις, παίρνει τη μορφή και το σχήμα των πράξεών σου. 

Η εμφάνισή σου, το ντύσιμο, το βάδισμα και ο τρόπος που κάθεσαι, όπως και το φαγητό σου, το κρεβάτι, το σπίτι και τα έπιπλα του σπιτιού, όλα να είναι απλά. 

Και τα λόγια και το τραγούδι και η παρέα με το φίλο, κι αυτά να τείνουν στο μέτρο κι όχι στην υπερβολή. Μην κάνεις επίδειξη με περίτεχνα λόγια, ούτε με κορώνες στο τραγούδι, μην κάνεις διαλέξεις αλαζονικές και βαρυσήμαντες, μα απ’ όλα να αφαιρείς την υπερβολή. 

Να είσαι καλός με το φίλο, μαλακός με τον υφιστάμενο, ανεξίκακος με τους θρασείς, φιλάνθρωπος με τους περιφρονημένους. 

Να παρηγορείς όσους ταλαιπωρούνται, να επισκέπτεσαι όσους υποφέρουν, να συζητάς με γλυκύτητα, να απαντάς με χαμόγελο, να είσαι προσιτός σε όλους. 

Ούτε να πλέκεις εγκώμια του εαυτού σου, ούτε να παρακινείς τους άλλους να σου

πλέκουν, και να μη συμφωνείς με λόγο υπερήφανο, καλύπτοντας όσο μπορείς τα προτερήματά σου. 

Όσο για τα λάθη σου, πρώτος εσύ να κατηγορείς τον εαυτό σου, και να μην περιμένεις να σε διορθώσουν οι άλλοι […] 

Με των άλλων τα λάθη να μην είσαι αυστηρός και να μην κάνεις παρατηρήσεις γρήγορα και θυμωμένα, ούτε να τους καταδικάζεις για μικροπράγματα, σαν να είσαι εσύ απόλυτα σωστός. 

Αντίθετα, να στηρίζεις ψυχολογικά όσους έσφαλαν και να τους καθοδηγείς πνευματικά. 

Και να κάνεις τόση προσπάθεια για να αποφύγεις τη δόξα των ανθρώπων όση κάνουν άλλοι για να την αποκτήσουν. 

Μην ζημιώνεσαι λοιπόν θέλοντας να φαίνεσαι στους ανθρώπους. Ο πραγματικός, ο μεγάλος θεατής είναι ο Θεός. 

Στρέψε σ’ Αυτόν τη φιλοδοξία σου. Δίνει λαμπρό μισθό. 

Ή μήπως απέκτησες κάποιο αξίωμα, και οι άνθρωποι σε ακολουθούν και σε χειροκροτούν; 

Να γίνεις ίσος με αυτούς που διοικείς, γιατί, όπως λέει η Καινή Διαθήκη, «μην καταδυναστεύετε αυτούς που ποιμαίνετε»,

και μην τους εξουσιάζετε, όπως κάνουν οι ηγέτες στον κόσμο. 

Γιατί όποιος θέλει να είναι πρώτος πρέπει να γίνει δούλος όλων, έτσι όρισε ο Κύριος. Και γενικά, να κυνηγάς την ταπεινοφροσύνη σαν να ήσουν ερωτευμένος μαζί της. «Αγάπησέ την και θα σε δοξάσει». Έτσι θα βρεις το δρόμο για την αληθινή δόξα, τη δόξα που δίνει ο Θεός. 

Κι ο Χριστός θα σε παρουσιάσει, για μαθητή Του, στους αγγέλους

και θα σου δώσει δόξα, αν μιμηθείς την ταπεινοφροσύνη Του, Εκείνου που λέει: «Διδαχθείτε από το δικό μου παράδειγμα γιατί είμαι πράος και ταπεινός στην καρδιά και οι ψυχές σας θα βρουν ξεκούραση». 

Μέγας Βασίλειος Από το βιβλίο «Μικρή φιλοκαλία της καρδιάς»

--- 

αμήν δι ευχών....  19 τεκνία μου, οὓς πάλιν ὠδίνω, ἄχρις οὗ μορφωθῇ Χριστὸς ἐν ὑμῖν! (Γαλ.δ')

το αντίθετο του… καὶ ἄνθρωπος ἐν τιμῇ ὢν οὐ συνῆκε, παρασυνεβλήθη τοῖς κτήνεσι τοῖς ἀνοήτοις καὶ ὡμοιώθη αὐτοῖς. (ψαλμ.μη’) 

περί ψυχής και κολάσεως… αγ.Ανδρέα δια XC σαλού

…με το παραπάνω κείμενο ο άγιος αλλά και στο ψαλτήρι ο προφητάναξ ‘’δείχνει’’ την ωμοίωση του ανθρώπου με τα κτήνη, σε επίπεδο ενεργείας παθών, κι αυτό για να γίνουμε προσεκτικότεροι, μην τύχει και τύποις κατέχουμε την ονομασία του ανθρώπου, αλλά όχι κατ’ουσίαν. Εν εικόνι αλλά όχι εν ενεργεία… Λεπτότερα, πέραν ιδιαίτερων παθών, αυτό που αναφέρει ο μέγας Βασίλειος είναι η  συμπεριφορά που καλούμαστε επί του πρακτέου να διορθώσουμε χάριτι, και η οποία σαν εμπαθής κατάσταση, δεν απέχει όντως από την ‘’ζωώδη’’ φύση, την μακράν της ένθεης… κοκορευόμαστε για κάτι (φυσικό ή πνευματικό), γουρουνιάζουμε στο φαγητό, επιδεικνυόμαστε σαν παγώνια, δειλοί και φοβιτσιάρηδες λαγοί στην ομολογία....  επαναλαμβάνουμε ακόμη και θεία γράμματα, ψυχρά, χωρίς αντιστοιχα βιώματα, παπαγαλίζοντας, ταπεινολογούμε αντί να ταπεινοφρονούμε, πιθηκίζουμε... αγαπολογούμε χωρίς Αλήθεια, αντί να αγαπούμε εν αληθεία, συνεργαζόμενοι δυστυχώς με τον διάβολο, που όταν θέλει να πλανήσει, από αγάπης άρχεται... αναίσθητοι σαν βόδια και γαϊδούρια (παρά το ότι τα ίδια αποδείχθηκαν ευαισθητότερα πολλών μας στην Γέννηση Του Κυρίου) χαδιάρηδες και χαδιάρες σαν γάτες, επιθετικοί σαν αγριόσκυλα ή γκρίζοι λύκοι, τίγρεις και καρχαρίες και τόσα ‘’κοσμητικά’’ που μπορούν να μας προσάψουν και με το δίκηο τους οι συνάνθρωποί μας, που όμως τον κόσμο μας τον καταντούμε άκοσμο και μακράν της τιμής του ανθρώπου, όπως μας έπλασε ο Θεός… ελεύθεροι, ευλογημένοι με τα δώρα που προίκισε τον καθένα ο καλός Θεός, για να κερδίσουμε το αρχαίο κάλλος…  Κύριε ελέησον!! Αμήν δι ευχών!!

Αποξενώθηκαν από την αξίαν τους οι πρωτόπλαστοι, αποξενωνόμαστε κι εμείς από την πλεονεξία, η οποία είναι ειδωλολατρεία... κι αν αιτία αυτής είναι ο εγωισμός, η ανυπακοή και η ''ζωική κινητικότητα'' των δερμάτινων χιτώνων που καθορίζουν την κοσμική ''προσωπικότητα'' και η οποία προτείνει την πέραν του μέτρου κτητικότητα, (αυτοπροβολή, αυτοθέωση, αυτοείδωλο…) αντί της ακινησίας ως προς την αμαρτία, το πέρασμα και επιστροφή στο ένθεο (στην ουσία και θεοΰφαντο πρόσωπο, σαν θησαυρός μέσα στο οστράκινο σκεύος), γίνεται με την ακτημοσύνη, ευγνωμοσύνη, υπακοή,  εγκράτεια και νηστεία, όλα τα θεραπευτικά εφόδια της ορθοδοξίας, με ύψιστο φάρμακο την ταπεινότητα... όπως αναφέρεται στο περί πνευματικής πλεονεξίας (αγ.Γεωργίου Χοζεβίτου) : Διότι τρεις είναι οι τάξεις πραγμάτων εις το επιθυμείν το περισσότερον. Το πέραν του πρέποντος, τούτο είναι πλεονεξία η δε αυτάρκεια τούτο είναι φυσικόν το δε να επιθυμεί τις το ολιγώτερον ενώ δύναται να έχει το μεγαλύτερον και ενδοξότερον τούτο είναι αρετή και ταπείνωσις. Μακάρι οι νουθεσίες των αγίων να πιάσουν τόπο.... θα τους χαροποιούμε δε, όσο γινόμαστε σε όλα αυτά τα θέματα και συμπεριφορές, απλούστεροι και προσεκτικότεροι... άνθρωποι καθ'ωμοίωσιν Του Ανθρώπου κι όχι του κτηνώδους απανθρώπου.

…επειδή όμως αυτά τα νοήματα όσο μένουν θεωρητικά μοιάζει να μην μας ακουμπούν, αν θέλει κάποιος να διορθωθεί και μην καταλήξει εκεί που ούτε πρέπει, ούτε λογικά θέλει, επί του πρακτέου μόνο εκ των ‘’καρπών’’* θα αποκτήσει μια καποια αυτογνωσία... 10 ἤδη δὲ καὶ ἡ ἀξίνη πρὸς τὴν ρίζαν τῶν δένδρων κεῖται· πᾶν οὖν δένδρον μὴ ποιοῦν καρπὸν καλὸν ἐκκόπτεται καὶ εἰς πῦρ βάλλεται… (Ματθ.γ’) προτείνοντας το εδάφιο την είσοδο Του Κυρίου στον ποταμό της ζωής μας για να μην καταλήξει ο ιορδάνης μας, στην νεκρά θάλασσα… 

--- 

* μια σχέση και με τον Θεό (|) αλλά και κοινωνικά με τον συνάνθρωπο (-) σύνολο σταυρός, αντίστοιχο με αυτό που ο άγιος Παΐσιος σημειώνει: … ό,τι έχει μια ψυχή, αυτό και μεταδίδει. Το πάθος μεταδίδει πάθος, ο θυμός θυμό, η οργή οργή. Ενώ, όταν στην ψυχή υπάρχουν χαρίσματα, το χάρισμα θα μεταδώσει χάρισμα.

Όταν δηλαδή κανείς συναναστρέφεται με εναρέτους, βοηθιέται;

Και βέβαια βοηθιέται.

Αν πας σε ένα κελλί που το θυμιάζουν συνέχεια, όταν βγεις, θα μυρίζεις θυμίαμα. Αν πας σε έναν στάβλο, θα πάρεις τη μυρωδιά του στάβλου. Αν πας σε ένα κοσμικό σπίτι , θα μυρίζεις κοσμικά αρώματα.