Σελίδες

Τετάρτη 5 Φεβρουαρίου 2014

Περί του ‘’πλησίον’’

Η απόσταση που μας κάνει ‘’πλησίον’’ ή ιστάμενους ή διερχομένους από μακρόθεν, εξαρτάται από την πνευματική απόσταση κι όχι απόλυτα από την φυσική απόσταση. Μπορεί να σκοντάφτουμε ο ένας πάνω στον άλλον σε μια πολυάριθμη και πολύβουη αγορά, αλλά η εγγύτητα αφορά ΚΑΙ (ιδίως) ‘’συγ-χώρεση’’.

Φαίνεται η σπουδαιότητα της ψυχικής επαφής ότι είναι ανεξάρτητη από την απόσταση, όταν με κάποιους παρότι είμαστε πολύ μακρυά (φυσικά) νοιώθουμε εγγύτητα πνεύματος και ανάποδα, τόσο κοντά φυσικά, αλλά μακρυνά ως πνεύμα…

Από το άφες αυτοίς ουκ γαρ οίδασι τι ποιούσι επί του Σταυρού, από την συμπάθεια, μέριμνα, κοινωνία και μακροθυμία μέχρι το άλλο άκρο της αντιπαθείας με ενδιάμεση την αδιαφορία, οι 3 χαρακτήρες στην παραβολή του καλού σαμαρείτη αποτυπώνονται αγιογραφικά και γραφικά σε κάθε εποχή.

Κυκλοφορά στο νετ, το ‘’γιατί φωνάζουμε’’ (δίνεται στο τέλος ένας από τους πολλούς δεσμούς που το αναφέρουν).  Το αναφέρω κι εδώ, για τη συνέχεια του λόγου.

Ένας Δάσκαλος ρώτησε τους μαθητές του:
"Γιατί φωνάζουμε όταν είμαστε θυμωμένοι; Γιατί φωνάζουν οι άνθρωποι ο ένας στον άλλον όταν είναι εκνευρισμένοι;"

Οι μαθητές σκέφτηκαν για λίγο και ένας απ’ αυτούς είπε:
"Επειδή χάνουμε την ψυχραιμία μας, γι αυτό φωνάζουμε."
"Ναι, αλλά γιατί να φωνάξεις όταν ο άλλος βρίσκεται δίπλα σου; Δε γίνεται να του μιλάς με πιο απαλή φωνή; Γιατί φωνάζετε σε κάποιον όταν είστε θυμωμένοι;"

Οι μαθητές έδωσαν κάποιες απαντήσεις, μα καμία δεν ικανοποίησε το Δάσκαλο. Μετά από αρκετή ώρα εκείνος είπε:
"Όταν δύο άνθρωποι είναι θυμωμένοι ο ένας με τον άλλον, οι καρδιές τους απομακρύνονται πολύ. Για να καλύψουν αυτήν την απόσταση πρέπει να φωνάζουν για να μπορέσει να ακούσει ο ένας τον άλλον. Όσο πιο θυμωμένοι είναι, τόσο πιο δυνατά πρέπει να φωνάξουν ώστε να ακουστούν σε αυτήν την απόσταση."

Μετά ο Δάσκαλος ρώτησε:
"Τι συμβαίνει όταν δύο άνθρωποι ερωτεύονται; Δε φωνάζουν, αλλά μιλάνε σιγανά, γιατί; Επειδή οι καρδιές τους είναι κοντά. Η απόσταση ανάμεσά τους είναι πολύ μικρή..."

Και τελικά είπε:
"Όταν αγαπηθούν ακόμα περισσότερο, τι συμβαίνει;
Δε μιλούν, μονάχα ψιθυρίζουν και έρχονται ακόμα πιο κοντά με την αγάπη τους. Στο τέλος δε χρειάζεται καν να ψιθυρίσουν, απλά κοιτάζονται και αυτό αρκεί. Τόσο κοντά είναι δύο άνθρωποι όταν αγαπάνε ο ένας τον άλλον." *

Ο προς κάλυψη αυτής της απόστασης δρόμος, μαζί με τα όρια, περνά από τρεις κόμβους: ‘’μίσος’’ – ‘’αδιαφορία/ενδιαφέρον’’ – ‘’εν και δια XC αγάπη’’. Πρακτικά και θεωρητικά.

Καρδιά που εμ-πνέεται, διαπεράται από μίσος, θα καταλήξει ο άνθρωπος μισός. Ανολοκλήρωτος. Ο τονισμός από μίσος στην λήγουσα (καταλήγουσα) μισός, φυσικά και δεν είναι τυχαίος.

Το ίδιο ισχύει και για όλους τους νοητικούς συμπερασματικούς συνειρμούς που εξάγουν αυτό το ‘’άρα’’. Χωρίς Χριστό η ανεύρεση λόγων, κάτι σαν να ψάχνει ο άνθρωπος λόγους εκτός Λόγου ή υποσύνολα χωρίς να αντιλαμβάνεται και να τα συνδέει με το σύνολο (επιστημονικά νοούμενο κι όχι να εντάξει την αμαρτία εντός Του Λόγου), η κατάληξις είναι δυστυχώς η ‘’αρά’’. Μια φιλοσοφία που αποδεικνύει ασόφους τους ενασχολούμενους και μια τεχνολογία που ελέγχει ως αλόγους τους ερευνητές και εντρυφώντες (αποτυπωθείσα η κρίσις στους χαιρετισμούς). 

Μπροστά σε αυτήν την πικρίδα και αγουρότητα η αγριέλαιος χρειάζεται ένα μικρό μπόλιασμα για να μεταποιηθεί σε καλλιέλαιο και να αποδώσει ωφέλιμους και γλυκείς καρπούς.

ΔΕΝ καταργείται η αγριέλαιος. ΔΕΝ καταργείται ο ασθενής, αλλά με το καλό εμβόλιον, το Χ, από αρά μεταποιείται σε χαρά κι ο ασθενής θεραπεύεται από Τον Ιατρό Τον συνοδοιπορούντα και συμπλέοντα Κύριο.

Έτσι κι εμείς, αμήν μετά την προς ευστοχία ‘’ακινησία’’ επί του σταυρού, όπως ο αρχηγός και θεμελιωτής και τελειωτής της Πίστεως όρισε και διάνοιξε τον δρόμο, μας περνά στο ευλογημένο αεικίνητο, ως λαό Του με προϋπόθεση να γίνει ο καθένας ναός Του.

Χωρίς Εμού, ου δύνασθε ποιείν ουδέν. Χωρίς τον καλό Σαμαρείτη Χριστό, που μας είδε εμπεσόντας εις ληστάς και μας εισήγαγε στην Εκκλησία Του, (Σώμα Αναστημένο/Ορθόδοξη ΜΙΑ ΑΓΙΑ ΚΑΘΟΛΙΚΗ ΚΑΙ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗ) ο άνθρωπος δεν μπορεί να αντιληφθεί και πολύ περισσότερο να εκτελέσει το χρέος του προς τον πλησίον, πραγματικά ωφέλιμο προς τον εαυτό, όσο (δια)βλέπει Αυτόν μέσα στον άλλον. Εκεί ο πλησίον.

Πρακτικά, αν δεν αποφύγουμε τις αιτίες που ο νους αιχμαλωτίζεται και ως θησαυρός συλείται, και δεν επέμβει η καλή μας Παναγία, η τα εναντία εις ταυτό αγαγούσα και μας νουθετήσει (…χαίρε συ γαρ ενουθέτησας τους συληθέντας το νου…) ποτέ δεν θα περάσουμε από τη γη στον ουρανό. Από την κεφαλή στην καρδία και Βασιλεία.

Συληθέντες του νου είναι όσοι πράττουν εν σώματι και σκέψεσι το κακό. Αδυνατούν, ασθενούν. Ενεργούν κατά πάνω μας όσα αρνητικά, όπως κι εμείς με την σειρά μας κάνουμε ως απρόσεκτοι και αδιάκριτοι τα ίδια στους συνδούλους μας…

Οἶδα, Κύριε, ὅτι ἀναξίως μεταλαμβάνω τοῦ ἀχράντου σου Σώματος καὶ τοῦ τιμίου σου Αἵματος καὶ ἔνοχὸς εἰμι καὶ κρῖμα ἐμαυτῷ ἐσθίω καὶ πίνω, μὴ διακρίνων τὸ Σῶμα καὶ τὸ Αἷμα τοῦ Χριστοῦ καὶ Θεοῦ μου· ἀλλὰ τοῖς οἰκτιρμοῖς σου θαῤῥῶν, προσέρχομαί σοι τῷ εἰπόντι. Ὁ τρώγων μου τὴν Σάρκα καὶ πίνων μου τὸ Αἷμα ἐν ἐμοὶ μένει, κἀγὼ ἐν αὐτῷ. Σπλαγχνίσθητι οὖν, Κύριε, καὶ μὴ παραδειγματίσῃς με τὸν ἁμαρτωλόν, ἀλλὰ ποίησον μετ᾿ ἐμοῦ κατὰ τὸ ἔλεός σου· καὶ γενέσθω μοι τὰ ἅγια ταῦτα εἰς ἴασιν καὶ κάθαρσιν καὶ φωτισμὸν καὶ φυλακτήριον καὶ σωτηρίαν καὶ ἁγιασμὸν ψυχῆς τε καὶ σώματος· εἰς ἀποτροπὴν πάσης φαντασίας καὶ πονηρᾶς πράξεως καὶ ἐνεργείας διαβολικῆς, κατὰ διάνοιαν τῆς ἐν τοῖς μέλεσί μου ἐνεργουμένης· εἰς παῤῥησίαν καὶ ἀγάπην τὴν πρὸς σέ· εἰς διόρθωσιν βίου καὶ ἀσφάλειαν· εἰς αὔξησιν ἀρετῆς καὶ τελειότητος· εἰς πλήρωσιν ἐντολῶν· εἰς Πνεύματος ἁγίου κοινωνίαν· εἰς ἐφόδιον ζωῆς αἰωνίου καὶ εἰς ἀπολογίαν εὐπρόσδεκτον, τὴν ἐπὶ τοῦ φοβεροῦ βήματός σου· μὴ εἰς κρῖμα ἢ εἰς κατάκριμα.

Έτσι μεγαλώνει η απόσταση, (δια μίσους) με την υπόνοια ή αλήθεια ότι μας κάνανε κακό, έτσι μικραίνει η απόσταση και ο από μακρόθεν γίνεται πλησίον όσο θεωρούνται οι πειράζοντές μας, ως καυτήρες των δικών μας ασθενειών.

Τα πάντα εν πάσι, εξαρτώμενα από την Κοινωνίαν Του Λόγου. Την αληθώς βρώσι και αληθή πόσι. Μυστικά και μυστηριακά, με τα πάθη να μας απομακρύνουν και την δια Σταυρού χαρά εν όλω τω κόσμω να μας εισάγει στην Βασιλεία, όπου εκεί η διάκρισις τις εστίν ο ‘’πλησίον’’ και πως εφαρμόζεται η αγάπη εαυτού και πλησίον**.

Εν τω μεταξύ, ειδωλικά και ουμανιστικά χωρίς Χριστό, η όποια ανθρωπιστική αγάπη μπορεί κάπως να ξεδιψά συναισθηματικά, αλλά!!! Ο μη συνάζων μετ’εμού, σκορπίζει.

Ευχόμενοι και βιώνοντας κατά τα τάξη και ετοιμότητα, το ‘’καρδίαν καθαράν κτίσον εν εμοί και πνεύμα ευθές εγκαίνισον εν τοις εγκάτοις μου’’ η έννοια και το σπουδαίο για την σωτηρία μας κεφάλαιο ‘’πλησίον’’ παίρνει διαρκώς άλλες διαστάσεις. Από μίζερες υποχρεωτικές εντολές εκτός εαυτού, με την χάρι Του, εντός και ο θέλων πρώτος είναι, έσται πάντων διάκονος. Τομή στην φιλοϋλική (φανταστική) ‘’πραγματικότητα’’ μέσω κατά Θεόν (αληθή) πραγματικότητα, εγνωσμένου δια Σταυρού.


** Μια φορά, ο άγιος Παφνούτιος, λίγο πιο έξω από την πόλη προς την έρημο, είδε έναν άνθρωπο να αμαρτάνει. Έπεσε στα γόνατα και προσευχόταν σαν να είχε κάνει ο ίδιος την αμαρτία. Τότε του εμφανίστηκε ο αρχάγγελος Μιχαήλ, με ένα σπαθί και του λέει χαίρε!! επειδή δεν κατέκρινες τον ανομούντα αλλά το πήρες επάνω σου, σαν να έκανες εσύ την αμαρτία, μάθε ότι από τώρα είσαι γραμμένος στο Βιβλίο της Ζωής... (και κραδαίνοντας το σπαθί, συνεχίζει)... με αυτό το σπαθί θα τους αφαιρεθεί η ζωή, όσων κατακρίνουν...

Οι πλησίον, είναι όλοι αδέλφια. Ναι μεν διακρίνονται σε αδελφούς εν XC (ομοαίματους ενδεδυμένους με το Ορθόδοξο Βάπτισμα…) και αδελφούς εν πηλώ. Στο σύνολο όλων των ανθρώπων σαν ένα σώμα ο πλησίον είναι ένα κύτταρο. Μέλος ή του κόσμου ή του Σώματος Της Εκκλησίας .

Για τον άγιο Παφνούτιο, επιβεβαιωμένης ουρανόθεν η ορθή του στάση έναντι του πλησίον, βλέπει την αμαρτία του άλλου εντός του. Διαβλέπει στον άλλον την εικόνα Αυτού και αφού αναλαμβάνει την αμαρτία επάνω του, ομοιάζει Τον Κύριο

Η ανάληψη της αμαρτίας επάνω του, θεωρεί τον πλησίον εμπεριεχόμενό του (ήδη συγχωρημένο αμαρτωλό κι όχι αμαρτία). Εκεί δεν υπάρχει εγώ και εσύ, αλλά εμείς. Ο εαυτός και Αυτός, αποδεικνύοντας ότι η έννοια του ‘’πλησίον’’ καθορίζεται και καθαρίζει με την ταπεινότητα και απεναντίας θολώνει η θεωρία και στην πράξη αποστασιοποιείται ιστάμενος ή διερχόμενος από μακρόθεν με τον εγωισμό.

Το εγώ με τα πάθη διαχωρίζουν τον άνθρωπο από τον συνάνθρωπο, ενώ ο εαυτός πληρούμενος (εσταυρωμένος) ενώνει τον άνθρωπο με τον συνάνθρωπο (δια Του Ανθρώπου), αφού μόνο χάριτι ομοιάζουμε με τον εν παραβολή καλό σαμαρείτη Κύριο, που είναι Ο πλησίον.

Πλησίον κρούων την θύρα για να εισέλθει στην καρδιά και στην ζωή. Κι η θύρα ανοίγει με δύο συμπληρωματικές ενέργειες της αυτής ποιότητος. Ποιεί έλεος (και ελεημοσύνη) ο Θεός προς τον άνθρωπο και εισέρχεται όσο εξέρχεται από το εγώ του ο άνθρωπος  ποιώντας ελεημοσύνη (ανάπαυση ψυχική και σωματική) για χάριν του αδελφού.

Διακριτικά ή αδιάκριτα απρόσωπα, Εκείνος (αμήν να) ενεργεί. Ουκέτι εμαυτώ ζω, (αμήν να) ζει εν εμοί Χριστός…. (όπως βεβαιοί ο Απ.Παύλος, στο μέτρο της θεογνωσίας και αυτογνωσίας του εκείνος, κι εμείς στο μέτρο της Θείας Κοινωνίας μας).

Αμήν να ενεργεί, γιατί ακόμη δεν βάλαμε αρχή μετανοίας, όπου ο άλλος, δεν είναι εκεί έξω, αλλά εντός.     

Πλησίον και φίλος είναι Ο Κύριος. Επειδή όμως


η φιλία με Τον Κύριο επιβεβαιούται κάθε στιγμή πρακτικά  και θεωρητικά με το καλό (ακρόαση ΚΑΙ τήρηση, διδάξας ΚΑΙ ποιήσας) σταυροειδώς δωδεκάτειχος πόλις, σε αντίθεση με την φιλία των χειρόνων, που μας ωθεί φυγόκεντρα στο εξώτερον σκότος και μισόκαλο (6).

Κι Ο Κύριος έχει φίλο τον Λάζαρο, ο οποίος έχει δύο αδελφές****. Την Μάρθα (πράξη) και Μαρία (θεωρία). Ευθεία και κυκλική κίνηση του νοός, που στον συνδυασμό τους μας δίνουν την ελικοειδή/σπειροειδή κίνηση ανάβασης (9). Αυτές κι εμείς πρέπει να κάνουμε αδελφές (πράξη θεωρία προσευχή) για να μας αναστήσει Ο Κύριος, ως φίλος, ως πλησίον.

----

** από τον συναξαριστή

  
σύνολο συγγραφικού έργου

---


Ο Κύριος, ως καλός σαμαρείτης θεραπεύει τον πλησίον, τον περιπεσόντα εις ληστάς, εισαγάγοντάς τον στο πανδοχείο (Ορθόδοξη Εκκλησία). Μπορεί ο πλησίον να είναι διαφορετικό πρόσωπο από τους ληστές (ανθρώπους), με τους οποίους έδωσε ραντεβού επί του Σταυρού, αλλά ο Σταυρός (της παραπάνω παραπομπής) τρέχει και κυνηγά αυτόν, προ του θανάτου (όχι μόνο στα τελευταία του, όπως λάθος εθεωρητικολόγησα), για να του χαρίσει ΖΩΗ... 

2 σχόλια:

  1. για όλους μας, θέλουμε δε θέλουμε, ''πλησίον'' είναι Ο Κύριος. Ο Άνθρωπος. Αμήν κι εμείς να γίνουμε πλησίον για τους συνανθρώπους μας, μήπως κι αποκτήσουμε ανθρωπιά. Κι αυτό φαίνεται πως νομοτελειακά θα συμβαίνει, όσο χάριτι (και προϋποθέσεις που η Αγία Γραφή αναφέρει και το Πνεύμα του Θεού του Ζώντος διδάσκει και εμπνέει) όσο δλδ απομακρύνεται η παρεμβαλλόμενη ιλύς από τις μεταξύ μας σχέσεις...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ο Κύριος περιέθαλψε τον περιπεσόντα εις ληστάς (αυτός είναι ο πλησίον, τον οποίο εισήγαγε στο πανδοχείο της Ορθοδόξου Εκκλησίας) ...όχι τους ληστάς. Με αυτούς δίνει ''ραντεβού'' αργότερα. Επί του Σταυρού, που με ένα μνήσθητι και μια ειλικρινή μετάνοια, θα εισήγαγε στον παράδεισο, και τον/τους εξ ευωνύμων...

    ΑπάντησηΔιαγραφή