Ζακχαῖε, σπεύσας κατάβηθι· σήμερον γὰρ ἐν τῷ οἴκῳ σου δεῖ με μεῖναι

Εκ του ‘’σημερινού’’ ευαγγελίου….

¹ Καὶ εἰσελθὼν διήρχετο τὴν Ἰεριχώ· ² καὶ ἰδοὺ ἀνὴρ ὀνόματι καλούμενος Ζακχαῖος, καὶ αὐτὸς ἦν ἀρχιτελώνης, καὶ οὗτος ἦν πλούσιος, ³ καὶ ἐζήτει ἰδεῖν τὸν Ἰησοῦν τίς ἐστι, καὶ οὐκ ἠδύνατο ἀπὸ τοῦ ὄχλου, ὅτι τῇ ἡλικίᾳ μικρὸς ἦν. ⁴ καὶ προδραμὼν ἔμπροσθεν ἀνέβη ἐπὶ συκομορέαν, ἵνα ἴδῃ αὐτόν, ὅτι δι’ ἐκείνης ἤμελλε διέρχεσθαι. ⁵ καὶ ὡς ἦλθεν ἐπὶ τὸν τόπον, ἀναβλέψας ὁ Ἰησοῦς εἶδεν αὐτόν καὶ εἶπεν πρὸς αὐτόν· Ζακχαῖε, σπεύσας κατάβηθι· σήμερον γὰρ ἐν τῷ οἴκῳ σου δεῖ με μεῖναι. ⁶ καὶ σπεύσας κατέβη, καὶ ὑπεδέξατο αὐτὸν χαίρων. ⁷ καὶ ἰδόντες πάντες διεγόγγυζον λέγοντες ὅτι παρὰ ἁμαρτωλῷ ἀνδρὶ εἰσῆλθε καταλῦσαι. ⁸ σταθεὶς δὲ Ζακχαῖος εἶπε πρὸς τὸν Κύριον· Ἰδοὺ τὰ ἡμίση τῶν ὑπαρχόντων μου, Κύριε, δίδωμι τοῖς πτωχοῖς, καὶ εἴ τινός τι ἐσυκοφάντησα, ἀποδίδωμι τετραπλοῦν. ⁹ εἶπε δὲ πρὸς αὐτὸν ὁ Ἰησοῦς ὅτι σήμερον σωτηρία τῷ οἴκῳ τούτῳ ἐγένετο, καθότι καὶ αὐτὸς υἱὸς Ἀβραάμ ἐστιν· ¹⁰ ἦλθε γὰρ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ζητῆσαι καὶ σῶσαι τὸ ἀπολωλός. (Λουκ.ιθ’)

σημείωσα δυο τρεις λέξεις με έντονα γράμματα, ως αφορμή για τις παρακάτω συνειρμικές σκέψεις.

ικεσία και συντριβή...

Κύριε,

Ἡμάρτομεν, ἠνομήσαμεν, ἠδικήσαμεν ἐνώπιόν σου, οὐδὲ συνετηρήσαμεν, οὐδὲ ἐποιήσαμεν, καθὼς ἐνετείλω ἡμῖν. Ἀλλὰ μὴ παραδῴης ἡμᾶς εἰς τέλος, ὁ τῶν Πατέρων Θεός.

Ἡμάρτηκα, ἐπλημμέλησα, καὶ ἠθέτησα τὴν ἐντολήν σου, ὅτι ἐν ἁμαρτίαις προήχθην, καὶ προσέθηκα τοῖς μώλωψι τραῦμα ἐμοί, ἀλλ' αὐτός με ἐλέησον ὡς εὔσπλαγχνος, ὁ τῶν Πατέρων Θεός.

Τὰ κρύφια τῆς καρδίας μου, ἐξηγόρευσά σοι τῷ Κριτῇ μου, ἴδε μου τὴν ταπείνωσιν, ἴδε καὶ τὴν θλίψίν μου, καὶ πρόσχες τῇ κρίσει μου νῦν, καὶ αὐτός με ἐλέησον ὡς εὔσπλαγχνος ὁ τῶν Πατέρων Θεός.

Σαοὺλ ποτέ, ὡς ἀπώλεσε, τοῦ πατρὸς αὐτοῦ ψυχὴ τὰς ὄνους, πάρεργον τὸ βασίλειον εὗρε, πρὸς ἀνάρρησιν. Ἀλλ' ὅρα μὴ λάθῃς σαυτήν, τὰς κτηνώδεις ὀρέξεις σου, προκρίνουσα τῆς βασιλείας Χριστοῦ.

Δαυῒδ ποτέ, ὁ πατρόθεος, εἰ καὶ ἥμαρτε διττῶς ψυχή μου, βέλει μὲν τοξευθεὶς τῆς μοιχείας, τῷ δὲ δόρατι ἁλοὺς τῆς τοῦ φόνου ποινῆς. ἀλλ' αὐτὴ τὰ βαρύτερα τῶν ἔργων νοσεῖς, ταῖς κατὰ γνώμην ὁρμαῖς.

Συνῆψε μέν, ὁ Δαυῒδ ποτέ, ἀνομήματι τὴν ἀνομίαν· φόνῳ γὰρ τὴν μοιχείαν ἐκίρνα, τὴν μετάνοιαν εὐθὺς παραδείξας διπλῆν. ἀλλ' αὐτὴν πονηρότερα εἰργάσω, ψυχή, μὴ μεταγνοῦσα Θεῷ.

Προσευχή μετανοίας (Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος)

Αμαρτήσαμε, Κύριε, ανομήσαμε, ασεβήσαμε.

Λησμονήσαμε τις εντολές σου και πορευθήκαμε σύμφωνα με τη δική μας πονηρή σκέψη.
Συμπεριφερθήκαμε ανάξια προς την κλήση μας και προς το Ευαγγέλιο του Χριστού σου.
Περιφρονήσαμε τη θεία Του συγκατάβαση και τα άγια παθήματά Του, που για χάρη μας υπέμεινε.
Ντροπιαστήκαμε μπροστά στον αγαπητό σου Υιό. Κλήρος και λαός απομακρυνθήκαμε από κοντά σου και όλοι βρισκόμαστε μακριά από Σένα. Όλοι παρεκτραπήκαμε, ναι, όλοι, και γίναμε ανάξιοι. Κανένας μας, μα ούτε ένας δεν εφαρμόζει δικαιοσύνη και δεν αποφασίζει δίκαια.
Αποδειχθήκαμε ανάξιοι της ευσπλαχνίας σου και της φιλανθρωπίας σου και της στοργικής σου αγάπης, Θεέ μας, εξαιτίας της κακίας και της πονηρίας μας που εκδηλώθηκε στα καθημερινά μας έργα και στις συνήθειές μας Συ είσαι γεμάτος αγάπη και αγαθότητα, αλλά εμείς γίναμε παραβάτες του νόμου σου.
Συ είσαι μακρόθυμος, αλλά εμείς άξιοι για πολλές τιμωρίες. Γνωρίζουμε την αγαθότητά σου, μολονότι εξακολουθούμε να φερόμαστε ασύνετα. Λίγο μας έχεις τιμωρήσει σε σύγκριση με το πλήθος των αμαρτιών μας.

στις δύσκολες στιγμές (ευχή γερ.Σωφρονίου Σαχάρωφ)

Γέροντας Σωφρόνιος Σαχάρωφ

Σε δύσκολες στιγμές, όταν αποτύγχαναν όλες οι προσπάθειες να συμμορφώσω τις εκδηλώσεις της ζωής μου προς την ευαγγελική διδασκαλία, συνέβαινε να προσεύχομαι με τον εξής τρόπο:

”Έλα και κάνε Συ ο ίδιος μέσα μου το θέλημά Σου. Τα προστάγματά σου δεν χωρούν στη στενή μου καρδιά, και ο πεπερασμένος νούς μου δεν συλλαμβάνει το περιεχόμενό τους... Αν δεν ευδοκήσεις Εσύ να κατοικήσεις μέσα μου, τότε αναπόφευκτα θα οδηγηθώ στο σκοτάδι..Γνωρίζω πως δεν ενεργείς διά της βίας, αλλά Σε ικετεύω: Έλα με εξουσία στον οίκο μου, και αναγέννησέ με ολόκληρο. Μετάβαλε το καταχθόνιο σκοτάδι της υπερηφανείας μου στην ταπεινή Σου αγάπη. Μεταμόρφωσε με το Φως σου τη διεφθαρμένη φύση μου, έτσι ώστε κανένα πάθος να μη μείνει μέσα μου ικανό να εμποδίσει την μετά Σού έλευση του Πατρός Σου (βλ. Ιωαν. ιδ’ 21-23).

Κάνε με κατοικητήριο της αγίας εκείνης ζωής, την οποία Συ ο ίδιος επέτρεψες να γευθώ εν μέρει…Ναί Κύριε, Σε ικετεύω, μη μου στερήσεις το σημείο αυτό της αγαθότητός Σου”.

πηγή

Πρωϊνὴ Προσευχὴ Γέροντος Σωφρονίου

Προσευχὴ τῶν συζύγων καὶ τῆς οἰκογενείας (Γέροντος Σωφρονίου)

άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης

[οψώμεθα τον Θεόν καθώς εστί

περί προσευχής

περί Πνεύματος και Ζωής

άσκησις και θεωρία]

Χαιρετισμοί εις την Υπεραγίαν Θεοτόκον (Αγίου Νεοφύτου του Εγκλείστου)

Χαίρε Θρόνε βαστάζων τον βασιλέα της δόξης, ον άνω τα Χερουβείμ ατενίσαι ου δύνανται.

Χαίρε υψηλοτέρα των ουρανίων ταγμάτων, ως χωρήσασα τον τούτοις αχώρητον και βαστάσασα τον τούτοις αθεώρητον.

Χαίρε θεοκατόρθωτε πρώτε ουρανέ, εν ω κατοικεί το ανέσπερον φως.

Χαίρε στερέωμα, εξ ου ο της δικαιοσύνης ήλιος ανέτειλεν.

Χαίρε άδυτε ήλιε, δι΄ ου κατηυγάσθη της οικουμένης το πέρατα.

Χαίρε σελήνη παμφώτιστε, δι’ ής το της απιστίας απελήλαται σκότος, και το της πίστεως φως αντεισήχθη.

Χαίρε το των ποικίλων αστέρων πολυπλάσιον φέγγος.

Χαίρε, δι΄ ης ηνοίχθησαν πύλαι ουράνιαι, και πύλαι του άδου και μοχλοί συνετρίβησαν.

Χαίρε σίφων ουράνιε, δι΄ ης βροτοί ανειλκύσθησαν άνω.

Πρωϊνὴ Προσευχὴ Γέροντος Σωφρονίου

Αἰώνιε Κύριε, Δημιουργὲ τῶν ἁπάντων,
ὁ καλέσας με εἰς τὴν ζωὴν ταύτην τῇ ἀνεξερευνήτῳ Σου ἀγαθότητι·
ὁ δούς μοι τὴν Χάριν τοῦ Βαπτίσματος καὶ τὴν σφραγῖδα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος·
ὁ κοσμήσας με τῇ ἐπιθυμίᾳ τοῦ ἀναζητεῖν Σε, τὸν μόνον ἀληθινὸν Θεόν,
ἐπάκουσον τῆς δεήσεώς μου.
Ὁ Θεός μου, οὐκ ἔχω ζωήν, φῶς, χαράν, σοφίαν, δύναμιν ἄνευ Σοῦ.
Ἀλλὰ Σὺ εἶπας τοῖς μαθηταῖς Σου: «Πάντα ὅσα ἐὰν αἰτήσητε ἐν τῇ προσευχῇ πιστεύοντες, λήψεσθε».
Ὅθεν τολμῶ ἐπικαλεῖσθαί Σε: Καθάρισόν με ἀπὸ παντὸς μολυσμοῦ σαρκὸς καὶ πνεύματος.
Δίδαξόν με πῶς δεῖ προσεύχεσθαι.
Εὐλόγησον τὴν ἡμέραν ταύτην ἣν ἐχάρισάς μοι, τῷ ἀναξίῳ δούλῳ Σου.
Ἰκάνωσόν με τῇ δυνάμει τῆς Χάριτός Σου ἀδιαλείπτως ὁμιλεῖν καὶ ἐργάζεσθαι πρὸς τὴν Σὴν δόξαν ἐν πνεύματι καθαρότητος, ταπεινώσεως, ὑπομονῆς, ἀγάπης, εὐγενείας, εἰρήνης, ἀνδρείας καὶ σοφίας, ἐπιγινώσκειν ἀεὶ τὴν ἁπανταχοῦ παρουσίαν Σου.
Κύριε ὁ Θεός, δεῖξόν μοι τὴν ὁδὸν τοῦ θελήματός Σου ἐν τῇ ἀπείρῳ Σου ἀγαθότητι καὶ ἀξίωσόν με πορεύεσθαι ἐνώπιόν Σου χωρὶς ἁμαρτίας.
Καρδιογνῶστα Κύριε, Σὺ ἐπιγινώσκεις πᾶσάν μου ἔνδειαν, Σὺ γινώσκεις τὴν τυφλότητα καὶ τὴν ἄγνοιάν μου, Σὺ γινώσκεις τὴν ἀστάθειαν καὶ τὴν διαφθορὰν τῆς ψυχῆς μου.

θεωρία στον μαθητή του Ελισσαίο (αγ.Μαξίμου ομολογητού)

φιλοσοφικά και θεολογικά ερωτήματα αγίου Μαξίμου ομολογητού

θεωρία στον μαθητή του Ελισσαίο

Ο Όσιος Παλλάδιος για τον Άγιο Μακάριο (μαγεία και Θ.Κοινωνία)

Ο Όσιος Παλλάδιος διηγείται για τον Άγιο Μακάριο, ότι τότε κάποιος κολασμένος ζήτησε σε σατανικό έρωτα κάποια σώφρονα κοπέλα και επειδή εκείνη δεν δέχθηκε, την έκαμε με διαβολικά μάγια να φαίνεται στους ανθρώπους σαν φοράδα. Οι γονείς του κοριτσιού αυτού ήλθαν στον Άγιο Μακάριο και τού είπαν.

— Αυτή η φοράδα πού φέραμε εδώ και Βλέπεις ήταν κόρη μας, αλλά από τα μάγια κάποιου ανθρώπου, μεταμορφώθηκε σ’ αυτή τη μορφή. Σε παρακαλούμε λοιπόν να παρακαλέσεις τον Κύριο και να την μετατρέψεις στην προηγούμενη μορφή.

Ο δε Όσιος απάντησε:
— Όσο για μένα, εγώ την βλέπω γυναίκα και όχι φοράδα, όπως μού λέτε. Αυτή

Προσευχὴ τῶν συζύγων καὶ τῆς οἰκογενείας (Γέροντος Σωφρονίου)

Κύριε, Ἰησοῦ Χριστέ, ὁ ἀμνὸς τοῦ Θεοῦ, ὁ αἴρων τὴν ἁμαρτίαν τοῦ κόσμου, ὁ τῇ σῇ ἀναβάσει ἐπὶ τὸν Γολγοθᾶν ἐξαγοράσας ἡμᾶς ἐκ τῆς κατάρας τοῦ Νόμου καὶ ἀποκαταστήσας τὴν πεπτωκυῖαν εἰκόνα σου, ὁ ἐκτείνας ἐπὶ τοῦ Σταυροῦ τὰς ἀχράντους χεῖράς Σου, ἵνα τὰ ἐσκορπισμένα τέκνα τοῦ Θεοῦ ἐπισυναγάγῃς εἰς ἕν, καὶ καλέσας τῇ ἐπιφοιτήσει τοῦ Παναγίου Πνεύματος εἰς ἑνότητα πάντας, Σύ, ὁ Ὤν, τοῦ Πατρὸς τὸ ἀπαύγασμα, πρὸ τῆς ἐξόδου Σου ἐπὶ τὴν μεγάλην ταύτην καὶ κοσμοσωτήριον ἱερουργίαν ἐδεήθης τοῦ Πατρός Σου, ἵνα πάντες ἓν ὦμεν, καθὼς Σὺ εἶ μετὰ τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Πνεύματος τοῦ Ἁγίου.

Παράσχου τοίνυν ἡμῖν χάριν και σοφίαν τοῦ ἐκπληροῦν τὴν ἐντολὴν ταύτην καθ᾿ ἑκάστην, καὶ ἐνίσχυσον ἡμᾶς εἰς τὸν ἀγῶνα τῆς ἀγάπης, ἣν Σὺ ἐνετείλω ἡμῖν εἰπών· Ἀγαπᾶτε ἀλλήλους καθὼς ἠγάπησα ὑμᾶς.

Δώρησαι ἡμῖν διὰ τοῦ Ἁγίου Σου Πνεύματος τὴν δύναμιν τοῦ ταπεινοῦν ἑαυτοὺς ὁ εἷς ἐνώπιον τοῦ ἑτέρου, ἐν τῷ κατανοεῖν ὅτι, ἐάν τις πλεῖον ἀγαπᾷ, πλεῖον καὶ ταπεινοῦται.

Περί της πνευματικής τελειότητας (αγ.Μακάριος ο αιγύπτιος)

Με τη χάρη και τη θεία δωρεά του Πνεύματος ο καθένας από μας κερδίζει τη

σωτηρία· με πίστη πάλι και αγάπη και με αγώνα της αυτεξούσιας προαιρέσεως

μπορεί να φτάσει στο τέλειο μέτρο της αρετής. Και τούτο, για να κληρονομήσει την αιώνια ζωή όχι μόνο με τη χάρη, αλλά και με τη δικαιοσύνη. Και μήτε να αξιώνεται την τέλεια αρετή με μόνη τη θεία δύναμη και χάρη, χωρίς να συνεισφέρει και τούς δικούς του κόπους, μήτε πάλι με μόνη τη δική του προθυμία και δύναμη να φτάνει το τέλειο μέτρο της ελευθερίας και της καθαρότητας χωρίς να βοηθήσει από ψηλά το χέρι του Θεού. Όπως λέει και ο Ψαλμωδός, αν ο Κύριος δεν οικοδομήσει το σπίτι, η δε φυλάξει την πόλη, μάταια αγρυπνούν οι φύλακες και μάταια κοπιάζουν οι οικοδόμοι.

2. Ερώτηση: Ποιο είναι το θέλημα του Θεού, στο οποίο προτρέπει και καλεί ο Απόστολος τον καθένα να φτάσει;

Απόκριση: Η τέλεια κάθαρση από την αμαρτία, η ελευθερία από τα πάθη της

Συμβουλές για το ήθος των ανθρώπων και την ενάρετη ζωή (Μ.Αντωνίου)

Οι άνθρωποι λέγονται λογικοί καταχρηστικά. Δεν είναι λογικοί εκείνοι πού

έμαθαν τούς λόγους και τα βιβλία των αρχαίων σοφών, αλλά όσοι έχουν λογική

ψυχή και μπορούν να διακρίνουν ποιο είναι το καλό και ποίο είναι το κακό· κι

έτσι αποφεύγουν τα κακά και ψυχοβλαβή, μελετούν όμως σοβαρά τα καλά και

ψυχωφελή και τα πράττουν με μεγάλη ευχαριστία προς το Θεό. Μόνο αυτοί

πρέπει αληθινά να λέγονται λογικοί άνθρωποι.

Ο αληθινά λογικός άνθρωπος μία μόνο φροντίδα έχει, να υπακούει και να είναι αρεστός στο Θεό, τον Κύριο των όλων, και σε τούτο και μόνο να ασκεί την ψυχή του, πως να γίνει αρεστός στο Θεό, ευχαριστώντας Τον για τη μεγάλη και εξαιρετική πρόνοιά Του και την κυβέρνηση όλου του κόσμου, όποια κι αν είναι η θέση του στη ζωή. Γιατί είναι παράλογο, να ευχαριστούμε τούς γιατρούς όταν

μας δίνουν τα πικρά και αηδιαστικά φάρμακα για χάρη της υγείας του σώματος μας, να είμαστε όμως αχάριστοι στο Θεό για όσα φαίνονται σ΄ εμάς δυσάρεστα και να μην αναγνωρίζουμε ότι τα πάντα γίνονται όπως πρέπει και προς το συμφέρον μας σύμφωνα με την πρόνοια Του. Γιατί η αναγνώριση αυτή και η πίστη στο Θεό είναι η σωτηρία και η τελειότητα της ψυχής.

περί παραδείσου και αναστάσεως αγ.Γρηγορίου Νύσσης

ΜΕΡΟΣ Γ΄

ΠΕΡΙ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΥ ΚΑΙ ΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ

Στο τελευταίο μέρος του έργου του, ο Άγ. Γρηγόριος ομιλεί για τον παράδεισο και την Ανάσταση. Κάθε λόγος για τη δημιουργία είναι ελλιπής χωρίς αναφορά στο τέλος του κόσμου. Γιατί στο Χριστιανισμό η δημιουργία του κόσμου και του ανθρώπου είναι άρρηκτα δεμένη με την εσχατολογική προοπτική της Βασιλείας του Θεού.

ΚΕΦ. 1. Περί Παραδείσου

Τα αγαθά του Παραδείσου κατά τον Ἀγ. Γρηγόριο ήταν πνευματικά, όπως και η τροφή. Το μεν δένδρο του καλού, το «ολικό δένδρο», το «πᾶν ξύλο», λέει χαρακτηριστικά, είναι το όντως αγαθό. Στο ξύλο της γνώσεως καλού και κακού υπάρχει ανάμεικτη η γνώση των δύο στοιχείων. Η φύση λοιπόν του κακού είναι πάντοτε σύμμικτη. Εμφανίζεται, δηλαδή, με την όψη του καλού και ελκύει με την ηδονή στον όλεθρο. Αντίθετα, «τὸ ὄντως ἀγαθὸν ἁπλοῦν καὶ μονοειδές ἐστι τῇ φύσει, πάσης διπλόης καὶ τῆς πρὸς τὸ ἐναντίον συζυγίας ἀλλότριον»[23]. Γι' αυτό και ο όφις παρουσίασε το δένδρο «ὡς καλόν εἰς βρῶσιν και ἀρεστόν τοῦ κατανοῆσαι» (Γεν, 3:6). Έτσι λοιπόν εισήλθε στους ανθρώπους ο θάνατος σαν δηλητήριο ανακατεμένο με μέλι και αυτοί ομοιώθησαν «τῇ ματαιότητι» και σκοτίσθηκε η εικόνα του Θεού.

ΚΕΦ. 2. Περί Αναστάσεως

περί ψυχής και νοός αγ.Γρηγορίου Νύσσης

ΜΕΡΟΣ Β΄

ΠΕΡΙ ΨΥΧΗΣ ΚΑΙ ΝΟΟΣ

Ο Άγιος Γρηγόριος αναπτύσσει σε διάφορα κεφάλαια τη θεωρία του για την ψυχή και το νου. Ο νους, βέβαια, είναι το κύριο μέρος της ψυχής, αλλά και το ιδιαίτερο γνώρισμα τού ανθρώπου. Θα ασχοληθούμε πρώτα γενικότερα με την ψυχή και στη συνέχεια ειδικότερα με το νου.

ΚΕΦ. 1. Η ψυχή

Στη διαίρεση της ψυχής, όπως και σε πολλά άλλα σημεία της διδασκαλίας του γι' αυτήν, ο Γρηγόριος ακολουθεί τον Αριστοτέλη και διακρίνει σ’ αυτή τρία μέρη, το θρεπτικό, το αισθητικό και το λογικό. Η θρεπτική δύναμη παρατηρείται στα φυτά. Η θρεπτική μαζί με την αισθητική, δηλαδή τη λειτουργία των πέντε αισθήσεων, υπάρχει στα ζώα και η ολοκληρωμένη ζωή υπάρχει στην ανθρώπινη φύση, η οποία φαίνεται «τρεφοµένη τε καὶ αἰσθανοµένη, καὶ λόγου µετέχουσα, καὶ νῷ διοικουµένη»[10]. Η εμφάνιση τον τριών αυτών ειδών ζωής έγινε σταδιακά με πρόοδο από το ατελέστερο στο τελειότερο. Γι' αυτό «τελευταῖος µετὰ τὰ βλαστήµατα καὶ τὰ βοτὰ κατεσκευάσθη ὁ ἄνθρωπος, ὁδῷ τινι πρὸς τὸ τέλειον ἀκολούθως προϊούσης τῆς φύσεως»[11]. Διδάσκοντας και εδώ την εξελικτική πορεία της δημιουργίας, όπως την περιγράψαμε σε προηγούμενο κεφάλαιο, γράφει: «Οὐκοῦν εἰκότως, καθάπερ διὰ βαθµῶν ἡ φύσις, τῶν τῆς ζωῆς λέγω ἰδιωµάτων, ἀπὸ τῶν µικροτέρων ἐπὶ τὸ τέλειον ποιεῖται τὴν ἄνοδον»[12].

Οι πέντε αιτίες που ο Θεός παραχωρεί τον πειρασμό στην ζωή μας.

Ο Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής απαριθμεί πέντε αιτίες για τις οποίες παραχωρεί ο Θεός τη δυνατότητα στον διάβολο να πολεμά τους ανθρώπους:

Πρώτη αιτία, είναι για να μάθουμε να διακρίνουμε την αρετήν από την κακίαν μέσα από την εμπειρία αυτού του πολέμου.

Δεύτερη αιτία, είναι για να «εξαναγκαστούμε» τρόπον τινά, να προσκολληθούμε με βεβαιότητα και ακλόνητα στην αρετή.

Τρίτη αιτία, για να μην υπερηφανευόμαστε όταν προκόπτουμε στην αρετή, αλλά να συνειδητοποιήσουμε εκ της εμπειρίας του πνευματικού αυτού αγώνα ότι κάθε προκοπή είναι δωρεά του Θεού.

Τέταρτη αιτία, για να ταπεινωθούμε και για να συνειδητοποιήσουμε και μισήσουμε και ομολογήσουμε (εξομολόγησις) και εγκαταλείψουμε τις αμαρτίες μας, που γίνονται αιτία πειρασμών.

Πέμπτη αιτία, για να μην ξεχάσουμε την ιδική μας ασθένεια και την του Θεού δύναμη, όταν προοδεύοντας στον πνευματικό αγώνα αξιωθούμε και φθάσουμε σε κάποιαν αρετή.

Περί πνευματικής πλεονεξίας (αγ.Γεωργίου Χοζεβίτου)

παρατηρεί και νουθετεί ο άγιος Γεώργιος χοζεβίτης

50. Λοιπόν το να επιθυμώμεν το περισσότερον ήτοι το να ορεγώμεθα το καλύτερον ή το χειρότερον, απόκειται εις την ιδίαν ημών προαίρεσιν. Όθεν και ο εωσφόρος επειδή παρά την αξίαν του επεθύμησε μετά θρασύτητος το περισσότερον και αυθαδίασε ενώπιον Του Κυρίου Παντοκράτορος θέλων να γίνει θεός, κατερρίφθει από   το ύψος  του ουρανού αν και ήτο ασώματος. Αλλά και τους πρωτοπλάστους με  το όμοιον της πλεονεξίας πάθος της ισοθεΐας κατέρριψεν μακράν. Διότι αφού προαιρετικώς επληρώθησαν υπ’αυτού από υπερηφάνειαν θεληματικώς  (καθότι το αθέλητον είναι αβέβαιον) , ούτω δια της πλεονεξίας  και τροφής εξηπατήθησαν  και έγιναν παραβάται.  Και καθώς επλεονέκτησαν βασιλεύοντες επί της γης, ενώ ηθέλησαν παρά την αξίαν να βασιλεύωσι τον εν ουρανοίς, ωρεγόμενοι να είναι θεοί, ούτως ενώ είχον υπό την εξουσίαν αυτών όλα τα εις τον παράδεισον φυτά, ενός μόνου ηθέλησαν πλεονεκτικώς να εξουσιάσωσιν παρά την εντολή  και απεξενώθησαν από την ιδίαν αυτών αξίαν, δια την πλεονεξίαν της αγνωμοσύνης αυτών. Διότι τρεις είναι οι τάξεις πραγμάτων εις το επιθυμείν το περισσότερον. Το πέραν του πρέποντος, τούτο είναι πλεονεξία η δε αυτάρκεια τούτο είναι φυσικόν το δε να επιθυμεί τις το ολιγώτερον ενώ δύναται να έχει το μεγαλύτερον και ενδοξότερον τούτο είναι αρετή και ταπείνωσις.   

---

ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΑΧΡΙΔΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΤΑΓΗ ΣΤΟ ΘΕΛΗΜΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ.

Δόξα στον άγιο Ιωάννη, το Βαπτιστή, διότι εκπλήρωσε το Ευαγγέλιο πριν από την έλευση του Ευαγγελίου! Εισερχόμενος στήν έρημο παρέδωσε τον εαυτό του απολύτως, ψυχή τε και σώματι, στου Θεού το θέλημα. Το θέλημα του Θεού ενέργησε στο ίδιο του το επίγειο σώμα και στον ουρανό της ψυχής του.

Ούτε πείνα ούτε άγρια θηρία έβλαψαν το σώμα του, στα τόσα χρόνια πού ζούσε μέσα στην έρημο. Ή ψυχή του δεν τρώθηκε ούτε από την απελπισία της μοναξιάς, ούτε από την έπαρση στη θέα ουράνιων οραμάτων.

Δεν αναζητούσε ούτε ψωμί, ούτε γνώση από άνθρωπο. Ό Θεός του έδινε ότι χρειαζόταν, διότι παρέδωσε ολοκληρωτικά τον εαυτό του στο θέλημα του Θεού.

Δεν οδήγησε ό ίδιος τα βήματά του μέσα στην έρημο, ούτε μακριά απ' αυτήν. Ενα αόρατο πηδάλιο άνωθεν οίάκιζε τη ζωή του. Διότι, όταν ήταν απαραίτητο να βγει από την έρημο και να πάει νά συναντήσει τον Κύριο, τότε, όπως ρητά αναφέρεται: Έγένετο ρήμα Θεού επί Ιωάννην (Λουκ. 3:2). Σαν αθώος νέος, ό Ιωάννης, μίλησε απλά για την επικοινωνία του με τις δυνάμεις του Ουρανού:

προτύπωσις και ενέργεια σταυρού στην βάπτιση

η διέλευσις εν τη ερήμω... της ερυθράς

οι πάνοπλοι κυνηγούντες στρατιώτες του φαραώ νικώνται από τους αόπλους αλλά με τον τύπο του σταυρού εβραίους (και εβραίος σημαίνει περάτης) ... προτύπωσις του βαπτίσματος που δι αυτού νικούνται οι αντικείμενοι και αντίδικος της σωτηρίας μας... (ως λέων ωρυόμενος)

Συνομιλώντας με το Γέροντα Σωφρόνιο

Αρχιμ. Εφραίμ Καθηγουμένου Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπαιδίου

Ο Καθηγουμένος της Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπαιδίου, αρχιμανδρίτης Εφραίμ, συνομίλησε στις 20.9.1992 με το Γέροντα Σωφρόνιο στην Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου στο Essex της Αγγλίας. Από τη συνάντησή τους αυτή μπορεί κανείς να θαυμάσει την πνευματικότητα και την ασκητικότητα του Γέροντα Σωφρονίου, αλλά και να εκτιμήσει την προσφορά του στο σύγχρονο μοναχισμό.

Γ. Σωφρόνιος: «Βασιλεύ ουράνιε, Παράκλητε, το Πνεύμα της αληθείας, ο πανταχού παρών και τα πάντα πληρών, ο θησαυρός των αγαθών και ζωής χορηγός, ελθέ και σκήνωσον εν ημίν και καθάρισον ημάς από πάσης κηλίδος. Οδήγησον ημάς εις πάσαν την αλήθειαν και σώσον Αγαθέ τας ψυχάς ημών». 

Καλώς ορίσατε άγιε Καθηγούμενε...

Εάν κατά τη διάρκεια της συνομιλίας μας κάνω κάτι τι, να με συγχωρήσετε. Γιατί τώρα δεν βλέπω ούτε και ακούω καλά.

Αρχιμ. Εφραίμ: Ανάλογα με την ηλικία σας είστε πάρα πολύ καλά.

Ενενήντα έξι... Θα πω να μας φέρουν από τα αρχεία μας το γράμμα του Βατοπαιδίου.

Ἀναφορὰ στὴν Θεολογία τοῦ Γέροντος Σοφρωνίου

«Είναι ανάγκη δια πάντας ημάς, όπως διέλθωμεν δια του μυστηρίου του θανάτου χάριν τελειοτέρας εξομοιώσεως προς τον Χριστόν.» (σ. 63)

«Η ψυχή βλέπει εαυτήν ερριμμένην εις το σκότος του θανάτου. Ο φόβος εκ του σκότους τούτου είναι μαρτυρικός, διότι τούτο δεν υπάρχει μόνον πέριξ εμού, αλλ’ εδρεύει εν εμοί. Όταν όμως το άκτιστον Φώς αποδεσμεύη εμέ εκ του εσωτερικού μου άδου, τότε απέρχεται απ’ εμού πάν πάθος» (σ. 78)

«Ενσυνειδήτως κατερχόμεθα εις τον άδην, διότι, αφ’ ής στιγμής αποκαλύπτεται εις ημάς η εικών του προαιωνίου Ανθρώπου, ζώμεν οξύτερον το βάθος του σκοτασμού ημών. Μεγάλη θλίψις πλήττει όλον το είναι ημών. Τα εξωχρονικά παθήματα του πνεύματος υπερβαίνουν πάντα φυσικόν πόνον. ... «Ελθέ και ίασαί με εκ του συνέχοντός με θανάτου ...» (σ. 102)

Τινές εκ των πιστευόντων εις τον Κύριον, ακολουθούντες Αυτόν, οδηγούνται μέχρι του χείλους της αβύσσου, ήτις απροσδοκήτως διανοίγεται έμπροσθεν αυτών, άνευ της δυνατότητος οπισθοχωρήσεως. ... Δια την πτήσιν επάνω της αβύσσου ταύτης έχομεν χρείαν της δυνάμεως της ευλογημένης απογνώσεως ...

θεραπεία του πνεύματος του συγχυσμένου και τεθλιμμένου ανθρώπου (Άγιος Σεραφείμ του Σάρωφ)

Το πνεύμα του συγχυσμένου και θλιμμένου ανθρώπου φρόντισε να το ενθαρρύνεις με λόγια αγάπης....

Άγιος Σεραφείμ του Σάρωφ

προσευχή του αγ.Σεραφείμ του Σάρωφ

« Δέσποτα, Κύριε του ουρανού και της γης, Βασιλεύ των αιώνων, ευδόκησε να ανοιχθή και για μένα η θύρα της μετανοίας, ώστε με πόνο καρδίας να προσεύχωμαι σ’ Εσένα τον μόνο αληθινό Θεό, τον Πατέρα του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, το Φως του κόσμου. Δέξου, Πολυεύσπλαγχνε, τη δέησί μου. Μη την απορρίψης.

Συγχώρησε κάθε κακό που έκανα νικημένος από την προαίρεσί μου. Ζητώ ανάπαυσι και δεν τη βρίσκω, γιατί η συνείδησις με ελέγχει. Προσδοκώ ειρήνη , αλλά ειρήνη δεν έχω εξ αιτίας του πλήθους των ανομιών μου.

Άκουσε, Κύριε, μια καρδιά που Σε επικαλείται. Μη βλέπης τα κακά μου έργα. Επίβλεψε στην ασθένεια της ψυχής μου και σπεύσε να με θεραπεύσης από τα βαριά μου τραύματα.

Δώσε μου καιρό μετανοίας με το έλεος της φιλανθρωπίας Σου.

Ελευθέρωσέ με από τα πάθη . Μη με κρίνης σύμφωνα με τη δικαιοσύνη Σου. Μη μου ανταποδώσης κατά τα έργα μου, για να μη χαθώ εντελώς.

Εισάκουσέ με Κύριε, γιατί βρίσκομαι σε απόγνωσι. Αφού έχασα κάθε ελπίδα και σκέψι για τη διόρθωσί μου, προσπίπτω στους οικτιρμούς Σου. Ελέησέ με τον ξεπεσμένο και κατάκριτο για τις αμαρτίες μου. Λυπήσου με, Δέσποτα, γιατί συνέχομαι από πλήθος ανομιών και μοιάζω αλυσοδεμένος μ΄ αυτές. Εσύ μόνο γνωρίζεις να ελευθερώνης και να θεραπεύης.