του Αγίου Σιλουανού του Αθωνίτου
Oταν η ψυχή κατέχεται από την αγάπη του Θεού, τότε, ώ, πώς είναι όλα ευχάριστα, αγαπημένα και χαρούμενα. Αυτή η αγάπη όμως συνεπάγεται θλίψη· κι όσο βαθύτερη είναι η αγάπη, τόσο μεγαλύτερη είναι κι η θλίψη.
Η Θεοτόκος δεν αμάρτησε ποτέ, ούτε καν με το λογισμό, και δεν έχασε ποτέ τη Χάρη, αλλά κι Αυτή είχε μεγάλες θλίψεις. Όταν στεκόταν δίπλα στο Σταυρό, τότε ήταν η θλίψη Της απέραντη σαν τον ωκεανό κι οι πόνοι της ψυχής Της ήταν ασύγκριτα μεγαλύτεροι από τον πόνο του Αδάμ μετά την έξωση από τον Παράδεισο, γιατί κι η αγάπη Της ήταν ασύγκριτα μεγαλύτερη από την αγάπη του Αδάμ στον Παράδεισο. Κι αν επέζησε, επέζησε μόνο με τη Θεία δύναμη, με την ενίσχυση του Κυρίου, γιατί ήταν θέλημά Του να δει την Ανάσταση κι ύστερα, μετά την Ανάληψή Του, να παραμείνη παρηγοριά και χαρά των Αποστόλων και του νέου χριστιανικού λαού.
Εμείς δεν φτάνουμε στην πληρότητα της αγάπης της Θεοτόκου, και γι᾽ αυτό δεν μπορούμε να εννοήσωμε πλήρως το βάθος της θλίψεώς Της. Η αγάπη Της ήταν τέλεια. Αγαπούσε άπειρα τον Θεό και Υιό Της, αλλ᾽ αγαπούσε και το λαό με μεγάλη αγάπη. Και τι αισθανόταν τάχα, όταν εκείνοι, που τόσο πολύ αγαπούσε η Ίδια και που τόσο πολύ ποθούσε τη σωτηρία τους, σταύρωναν τον αγαπημένο Υιό Της;
Αυτό δεν μπορούμε να το συλλάβωμε, γιατί η αγάπη μας για τον Θεό και τους ανθρώπους είναι λίγη. Κι όμως η αγάπη της Παναγίας υπήρξε απέραντη και ακατάληπτη, έτσι απέραντος ήταν κι ο πόνος Της που παραμένει ακατάληπτος για μας.
Άσπιλε Παρθένε Θεοτόκε, πες σ᾽ εμάς τα παιδιά Σου, πώς αγαπούσες τον Υιό Σου και Θεό, όταν ζούσες στη γη; Πώς χαιρόταν το πνεύμα Σου για τον Θεό και Σωτήρα Σου; Πώς αντίκρυζες την ομορφιά του προσώπου Του; Πώς σκεφτόσουν ότι Αυτός είναι Εκείνος, που Τον διακονούν με φόβο και αγάπη όλες οι Δυνάμεις των ουρανών;
Πες μας, τι ένοιωθε η ψυχή Σου, όταν κρατούσες στα χέρια Σου το Θαυμαστό Νήπιο; Πώς το ανέτρεφες; Πώς πονούσε η ψυχή Σου, όταν μαζί με τον Ιωσήφ Τον αναζητούσες τρεις μέρες στην Ιερουσαλήμ; Ποιάν αγωνία έζησες, όταν ο Κύριος παραδόθηκε στην σταύρωση και πέθανε στο Σταυρό;
Πες μας, ποια χαρά αισθάνθηκες για την Ανάσταση ή πώς σπαρταρούσε η ψυχή Σου από τον πόθο του Κυρίου μετά την Ανάληψη;
Οι ψυχές μας λαχταρούν να γνωρίσουν τη ζωή Σου με τον Κύριο στη γη, αλλά Συ δεν ευδόκησες να τα παραδώσης όλ᾽ αυτά στη Γραφή, αλλά σκέπασες το μυστήριό Σου με σιγή.
Πολλά θαύματα και ελέη είδα από τον Κύριο και τη Θεοτόκο, αλλά μου είναι τελείως αδύνατο ν᾽ ανταποδώσω κάπως αυτή την αγάπη.
Τι ν᾽ ανταποδώσω εγώ στην Υπεραγία Θεοτόκο, που δεν με περιφρόνησε ενώ ήμουν βυθισμένος στην αμαρτία, αλλά μ᾽ επισκέφθηκε σπλαγχνικά και με συνέτισε; Δεν Την είδα, αλλά το Άγιο Πνεύμα μου έδωσε να Την αναγνωρίσω από τα γεμάτα χάρη λόγια Tης και το πνεύμα μου χαίρεται κι η ψυχή μου παρασύρεται τόσο από την αγάπη προς Αυτήν, ώστε και μόνη η επίκληση του ονόματός Tης γλυκαίνη την καρδιά μου.
Όταν ήμουν νεαρός υποτακτικός, προσευχόμουν μια φορά μπροστά στην εικόνα της Θεομήτορος και μπήκε τότε στην καρδιά μου η προσευχή του Ιησού κι άρχισε από μόνη της να προφέρεται εκεί.
Μιά άλλη φορά άκουγα στην εκκλησία την ανάγνωση των προφητειών του Ησαΐα, και στις λέξεις «Λούσασθε και καθαροί γίνεσθε» (Ησ. α ́ 16) σκέφτηκα: «Μήπως η Παναγία αμάρτησε ποτέ, έστω και με το λογισμό;». Και, ώ του θαύματος! Μέσα στην καρδιά μου μια φωνή ενωμένη με την προσευχή πρόφερε ρητώς: «Η Θεοτόκος ποτέ δεν αμάρτησε, ούτε καν με την σκέψη». Έτσι το Άγιο Πνεύμα μαρτυρούσε στην καρδιά μου για την αγνότητά Της.
Εν τούτοις κατά τον επίγειο βίο Tης δεν είχε ακόμα την πληρότητα της γνώσεως και υπέπεσε σ᾽ ορισμένα αναμάρτητα λάθη ατέλειας. Αυτό φαίνεται από το Ευαγγέλιο· όταν επέστρεφε από την Ιερουσαλήμ, δεν ήξερε πού είναι ο Υιός Της και Τον αναζητούσε τρεις μέρες με τον Ιωσήφ (Λουκ. β ́ 44-46).
Η ψυχή μου γεμίζει από φόβο και τρόμο, όταν αναλογίζωμαι τη δόξα της Θεομήτορος.
Είναι ενδεής ο νους μου και φτωχή κι αδύναμη η καρδιά μου, αλλά η ψυχή μου χαίρεται και παρασύρομαι στο να γράψω έστω και λίγα λόγια γι᾽ Αυτήν.
Η ψυχή μου φοβάται να το αποτολμήση, αλλά η αγάπη με πιέζει να μην κρύψω τις ευεργεσίες της ευσπλαγχνίας Tης.
Η Θεοτόκος δεν παρέδωσε στη Γραφή ούτε τις σκέψεις Tης ούτε την αγάπη Tης για τον Υιό και Θεό Tης ούτε τις θλίψεις της ψυχής Tης, κατά την ώρα της σταυρώσεως, γιατί ούτε και τότε θα μπορούσαμε να τα συλλάβωμε. Η αγάπη Tης για τον Θεό ήταν ισχυρότερη και φλογερότερη από την αγάπη των Χερουβείμ και των Σεραφείμ κι όλες οι Δυνάμεις των Αγγέλων και Αρχαγγέλων εκπλήσσονται μ᾽ Αυτήν.
Παρ᾽ όλο όμως που η ζωή της Θεοτόκου σκεπαζόταν, θα λέγαμε, από την αγία σιγή, ο Κύριος όμως φανέρωσε στην Ορθόδοξη Εκκλησία μας πως η Παναγία μας αγκαλιάζει με την αγάπη Tης όλο τον κόσμο και βλέπει με το Άγιο Πνεύμα όλους τους λαούς της γης και, όπως και ο Υιός Tης, έτσι κι Εκείνη σπλαγχνίζεται και ελεεί τους πάντες.
Ώ, και να γνωρίζαμε πόσο αγαπά η Παναγία όλους, όσους τηρούν τις εντολές του Χριστού, και πόσο λυπάται και στενοχωριέται για κείνους που δεν μετανοούν! Αυτό το δοκίμασα με την πείρα μου.
Δεν ψεύδωμαι, λέω την αλήθεια ενώπιον του Θεού, πως γνωρίζω πνευματικά την Άχραντη Παρθένο. Δεν Την είδα, αλλά το Άγιο Πνεύμα μου έδωσε να γνωρίσω Αυτήν και την αγάπη Tης για μας. Χωρίς την ευσπλαγχνία Tης η ψυχή θα είχε χαθή από πολύν καιρό. Εκείνη όμως ευδόκησε να μ᾽ επισκεφθή και να με νουθετήση, για να μην αμαρτάνω. Μου είπε: «Δεν μ᾽ αρέσει να βλέπω τα έργα σου». Τα λόγια Της ήταν ευχάριστα, ήρεμα, με πραότητα και συγκίνησαν την ψυχή. Πέρασαν πάνω από σαράντα χρόνια, μα η ψυχή μου δεν μπορεί να λησμονήση εκείνη τη γλυκειά φωνή και δεν ξέρω πώς να ευχαριστήσω την αγαθή και σπλαγχνική Μητέρα του Θεού.
Αληθινά, Αυτή είναι η βοήθειά μας ενώπιον του Θεού και μόνο τ᾽ όνομά Της χαροποιεί την ψυχή. Αλλά κι όλος ο ουρανός κι όλη η γη χαίρονται με την αγάπη Tης.
Αξιοθαύμαστο κι ακατανόητο πράγμα. Ζη στους ουρανούς και βλέπει αδιάκοπα την δόξα του Θεού, αλλά δεν λησμονεί κι εμάς τους φτωχούς κι αγκαλιάζει με την ευσπλαγχνία Της όλη τη γη κι όλους τους λαούς.
Αυτή την Άχραντη Μητέρα Του ο Κύριος την έδωσε σ᾽ εμάς.
Αυτή είναι η χαρά και η ελπίδα μας.
Αυτή είναι η πνευματική μας Μητέρα και βρίσκεται κοντά μας κατά τη φύση σαν άνθρωπος και κάθε χριστιανική ψυχή ελκύεται από την αγάπη πρός Αυτήν.
Oταν η ψυχή κατέχεται από την αγάπη του Θεού, τότε, ώ, πώς είναι όλα ευχάριστα, αγαπημένα και χαρούμενα. Αυτή η αγάπη όμως συνεπάγεται θλίψη· κι όσο βαθύτερη είναι η αγάπη, τόσο μεγαλύτερη είναι κι η θλίψη.
Η Θεοτόκος δεν αμάρτησε ποτέ, ούτε καν με το λογισμό, και δεν έχασε ποτέ τη Χάρη, αλλά κι Αυτή είχε μεγάλες θλίψεις. Όταν στεκόταν δίπλα στο Σταυρό, τότε ήταν η θλίψη Της απέραντη σαν τον ωκεανό κι οι πόνοι της ψυχής Της ήταν ασύγκριτα μεγαλύτεροι από τον πόνο του Αδάμ μετά την έξωση από τον Παράδεισο, γιατί κι η αγάπη Της ήταν ασύγκριτα μεγαλύτερη από την αγάπη του Αδάμ στον Παράδεισο. Κι αν επέζησε, επέζησε μόνο με τη Θεία δύναμη, με την ενίσχυση του Κυρίου, γιατί ήταν θέλημά Του να δει την Ανάσταση κι ύστερα, μετά την Ανάληψή Του, να παραμείνη παρηγοριά και χαρά των Αποστόλων και του νέου χριστιανικού λαού.
Εμείς δεν φτάνουμε στην πληρότητα της αγάπης της Θεοτόκου, και γι᾽ αυτό δεν μπορούμε να εννοήσωμε πλήρως το βάθος της θλίψεώς Της. Η αγάπη Της ήταν τέλεια. Αγαπούσε άπειρα τον Θεό και Υιό Της, αλλ᾽ αγαπούσε και το λαό με μεγάλη αγάπη. Και τι αισθανόταν τάχα, όταν εκείνοι, που τόσο πολύ αγαπούσε η Ίδια και που τόσο πολύ ποθούσε τη σωτηρία τους, σταύρωναν τον αγαπημένο Υιό Της;
Αυτό δεν μπορούμε να το συλλάβωμε, γιατί η αγάπη μας για τον Θεό και τους ανθρώπους είναι λίγη. Κι όμως η αγάπη της Παναγίας υπήρξε απέραντη και ακατάληπτη, έτσι απέραντος ήταν κι ο πόνος Της που παραμένει ακατάληπτος για μας.
Άσπιλε Παρθένε Θεοτόκε, πες σ᾽ εμάς τα παιδιά Σου, πώς αγαπούσες τον Υιό Σου και Θεό, όταν ζούσες στη γη; Πώς χαιρόταν το πνεύμα Σου για τον Θεό και Σωτήρα Σου; Πώς αντίκρυζες την ομορφιά του προσώπου Του; Πώς σκεφτόσουν ότι Αυτός είναι Εκείνος, που Τον διακονούν με φόβο και αγάπη όλες οι Δυνάμεις των ουρανών;
Πες μας, τι ένοιωθε η ψυχή Σου, όταν κρατούσες στα χέρια Σου το Θαυμαστό Νήπιο; Πώς το ανέτρεφες; Πώς πονούσε η ψυχή Σου, όταν μαζί με τον Ιωσήφ Τον αναζητούσες τρεις μέρες στην Ιερουσαλήμ; Ποιάν αγωνία έζησες, όταν ο Κύριος παραδόθηκε στην σταύρωση και πέθανε στο Σταυρό;
Πες μας, ποια χαρά αισθάνθηκες για την Ανάσταση ή πώς σπαρταρούσε η ψυχή Σου από τον πόθο του Κυρίου μετά την Ανάληψη;
Οι ψυχές μας λαχταρούν να γνωρίσουν τη ζωή Σου με τον Κύριο στη γη, αλλά Συ δεν ευδόκησες να τα παραδώσης όλ᾽ αυτά στη Γραφή, αλλά σκέπασες το μυστήριό Σου με σιγή.
Πολλά θαύματα και ελέη είδα από τον Κύριο και τη Θεοτόκο, αλλά μου είναι τελείως αδύνατο ν᾽ ανταποδώσω κάπως αυτή την αγάπη.
Τι ν᾽ ανταποδώσω εγώ στην Υπεραγία Θεοτόκο, που δεν με περιφρόνησε ενώ ήμουν βυθισμένος στην αμαρτία, αλλά μ᾽ επισκέφθηκε σπλαγχνικά και με συνέτισε; Δεν Την είδα, αλλά το Άγιο Πνεύμα μου έδωσε να Την αναγνωρίσω από τα γεμάτα χάρη λόγια Tης και το πνεύμα μου χαίρεται κι η ψυχή μου παρασύρεται τόσο από την αγάπη προς Αυτήν, ώστε και μόνη η επίκληση του ονόματός Tης γλυκαίνη την καρδιά μου.
Όταν ήμουν νεαρός υποτακτικός, προσευχόμουν μια φορά μπροστά στην εικόνα της Θεομήτορος και μπήκε τότε στην καρδιά μου η προσευχή του Ιησού κι άρχισε από μόνη της να προφέρεται εκεί.
Μιά άλλη φορά άκουγα στην εκκλησία την ανάγνωση των προφητειών του Ησαΐα, και στις λέξεις «Λούσασθε και καθαροί γίνεσθε» (Ησ. α ́ 16) σκέφτηκα: «Μήπως η Παναγία αμάρτησε ποτέ, έστω και με το λογισμό;». Και, ώ του θαύματος! Μέσα στην καρδιά μου μια φωνή ενωμένη με την προσευχή πρόφερε ρητώς: «Η Θεοτόκος ποτέ δεν αμάρτησε, ούτε καν με την σκέψη». Έτσι το Άγιο Πνεύμα μαρτυρούσε στην καρδιά μου για την αγνότητά Της.
Εν τούτοις κατά τον επίγειο βίο Tης δεν είχε ακόμα την πληρότητα της γνώσεως και υπέπεσε σ᾽ ορισμένα αναμάρτητα λάθη ατέλειας. Αυτό φαίνεται από το Ευαγγέλιο· όταν επέστρεφε από την Ιερουσαλήμ, δεν ήξερε πού είναι ο Υιός Της και Τον αναζητούσε τρεις μέρες με τον Ιωσήφ (Λουκ. β ́ 44-46).
Η ψυχή μου γεμίζει από φόβο και τρόμο, όταν αναλογίζωμαι τη δόξα της Θεομήτορος.
Είναι ενδεής ο νους μου και φτωχή κι αδύναμη η καρδιά μου, αλλά η ψυχή μου χαίρεται και παρασύρομαι στο να γράψω έστω και λίγα λόγια γι᾽ Αυτήν.
Η ψυχή μου φοβάται να το αποτολμήση, αλλά η αγάπη με πιέζει να μην κρύψω τις ευεργεσίες της ευσπλαγχνίας Tης.
Η Θεοτόκος δεν παρέδωσε στη Γραφή ούτε τις σκέψεις Tης ούτε την αγάπη Tης για τον Υιό και Θεό Tης ούτε τις θλίψεις της ψυχής Tης, κατά την ώρα της σταυρώσεως, γιατί ούτε και τότε θα μπορούσαμε να τα συλλάβωμε. Η αγάπη Tης για τον Θεό ήταν ισχυρότερη και φλογερότερη από την αγάπη των Χερουβείμ και των Σεραφείμ κι όλες οι Δυνάμεις των Αγγέλων και Αρχαγγέλων εκπλήσσονται μ᾽ Αυτήν.
Παρ᾽ όλο όμως που η ζωή της Θεοτόκου σκεπαζόταν, θα λέγαμε, από την αγία σιγή, ο Κύριος όμως φανέρωσε στην Ορθόδοξη Εκκλησία μας πως η Παναγία μας αγκαλιάζει με την αγάπη Tης όλο τον κόσμο και βλέπει με το Άγιο Πνεύμα όλους τους λαούς της γης και, όπως και ο Υιός Tης, έτσι κι Εκείνη σπλαγχνίζεται και ελεεί τους πάντες.
Ώ, και να γνωρίζαμε πόσο αγαπά η Παναγία όλους, όσους τηρούν τις εντολές του Χριστού, και πόσο λυπάται και στενοχωριέται για κείνους που δεν μετανοούν! Αυτό το δοκίμασα με την πείρα μου.
Δεν ψεύδωμαι, λέω την αλήθεια ενώπιον του Θεού, πως γνωρίζω πνευματικά την Άχραντη Παρθένο. Δεν Την είδα, αλλά το Άγιο Πνεύμα μου έδωσε να γνωρίσω Αυτήν και την αγάπη Tης για μας. Χωρίς την ευσπλαγχνία Tης η ψυχή θα είχε χαθή από πολύν καιρό. Εκείνη όμως ευδόκησε να μ᾽ επισκεφθή και να με νουθετήση, για να μην αμαρτάνω. Μου είπε: «Δεν μ᾽ αρέσει να βλέπω τα έργα σου». Τα λόγια Της ήταν ευχάριστα, ήρεμα, με πραότητα και συγκίνησαν την ψυχή. Πέρασαν πάνω από σαράντα χρόνια, μα η ψυχή μου δεν μπορεί να λησμονήση εκείνη τη γλυκειά φωνή και δεν ξέρω πώς να ευχαριστήσω την αγαθή και σπλαγχνική Μητέρα του Θεού.
Αληθινά, Αυτή είναι η βοήθειά μας ενώπιον του Θεού και μόνο τ᾽ όνομά Της χαροποιεί την ψυχή. Αλλά κι όλος ο ουρανός κι όλη η γη χαίρονται με την αγάπη Tης.
Αξιοθαύμαστο κι ακατανόητο πράγμα. Ζη στους ουρανούς και βλέπει αδιάκοπα την δόξα του Θεού, αλλά δεν λησμονεί κι εμάς τους φτωχούς κι αγκαλιάζει με την ευσπλαγχνία Της όλη τη γη κι όλους τους λαούς.
Αυτή την Άχραντη Μητέρα Του ο Κύριος την έδωσε σ᾽ εμάς.
Αυτή είναι η χαρά και η ελπίδα μας.
Αυτή είναι η πνευματική μας Μητέρα και βρίσκεται κοντά μας κατά τη φύση σαν άνθρωπος και κάθε χριστιανική ψυχή ελκύεται από την αγάπη πρός Αυτήν.
__________________
ΑΠΟ ΤΟΝ ΛΟΓΟ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΤΟΥ ΚΑΒΑΣΙΛΑ ΕΙΣ ΤΗΝ ΚΟΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΥΠΕΡΑΓΙΑΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ
Πανάχραντε Θεοτόκε, εμείς οι άνθρωποι αδυνατούμε να προσφέρουμε επάξιον ύμνον στην πάνδοξο Κοίμησή Σου.
Τόσο μόνο εγγίζουμε τους ύμνους Σου, όσο που ν’ αγιάσουμε την γλώσσα και την ψυχή μας. Γιατί μονάχα και ένας λόγος, και μία θύμηση για τα θαυμάσιά Σου, υψώνει την ψυχή μας, καλυτερεύει το νου μας και μας μεταβάλλει όλους από σαρκικούς σε πνευματικούς, από αμαρτωλούς σε αγίους.
Συ είσαι η σωτηρία των ανθρώπων, το φως του κόσμου, ο δρόμος που οδηγεί προς τον Σωτήρα, η θύρα της ζωής.
Δικαίως μπορούμε να σε προσφωνούμε με όλα τα ονόματα που προσφωνήθηκε ο Σωτήρας. Γιατί Αυτός μεν είναι ο αίτιος, Συ δε συναίτιος για τον αγιασμό και όλα τα θεία δωρήματα. Αίμα δικό Σου είναι το αίμα που ξεπλένει τις αμαρτίες του κόσμου. Δικός σου καρπός είναι η Βασιλεία του Θεού.
Δέξαι Δέσποινα τούτον τον ύμνον και αξίωσόν μας της Χάριτός Σου και σ’ αυτήν την ζωήν και στην αιώνιον. Αμήν.
Πανάχραντε Θεοτόκε, εμείς οι άνθρωποι αδυνατούμε να προσφέρουμε επάξιον ύμνον στην πάνδοξο Κοίμησή Σου.
Τόσο μόνο εγγίζουμε τους ύμνους Σου, όσο που ν’ αγιάσουμε την γλώσσα και την ψυχή μας. Γιατί μονάχα και ένας λόγος, και μία θύμηση για τα θαυμάσιά Σου, υψώνει την ψυχή μας, καλυτερεύει το νου μας και μας μεταβάλλει όλους από σαρκικούς σε πνευματικούς, από αμαρτωλούς σε αγίους.
Συ είσαι η σωτηρία των ανθρώπων, το φως του κόσμου, ο δρόμος που οδηγεί προς τον Σωτήρα, η θύρα της ζωής.
Δικαίως μπορούμε να σε προσφωνούμε με όλα τα ονόματα που προσφωνήθηκε ο Σωτήρας. Γιατί Αυτός μεν είναι ο αίτιος, Συ δε συναίτιος για τον αγιασμό και όλα τα θεία δωρήματα. Αίμα δικό Σου είναι το αίμα που ξεπλένει τις αμαρτίες του κόσμου. Δικός σου καρπός είναι η Βασιλεία του Θεού.
Δέξαι Δέσποινα τούτον τον ύμνον και αξίωσόν μας της Χάριτός Σου και σ’ αυτήν την ζωήν και στην αιώνιον. Αμήν.
----------------------
ΑΠΟ ΤΟΝ ΛΟΓΟ
ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΥ ΕΙΣ ΤΗΝ ΚΟΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΥΠΕΡΑΓΙΑΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ
Θα μιλήσω σε σένα ιερώτατε τάφε της Θεοτόκου, σαν να είσαι ζωντανή ύπαρξη. Πές μου λοιπόν, που είναι το γνήσιο χρυσάφι που απέθεσαν σε σένα τα χέρια των Αποστόλων; που είναι το πολύτιμο σκεύος που δέχτηκε μέσα του τον Θεό; που το πολυπόθητο σώμα της Θεοτόκου το πολυαγαπημένο;
Και ο τάφος αποκρίνεται: γιατί ζητάτε μέσα στον τάφο Αυτήν που ανυψώθηκε στα ουράνια δώματα; εγώ δεν μπορώ να αντισταθώ στις Θεϊκές προσταγές.
Αφού εγκατέλειψε τα νεκρικά σάβανα το άγιο και ιερό σώμα της Θεοτόκου και αφού μου μετέδωσε τον αγιασμό, ωδηγήθηκε από Αγγέλους και Αρχαγγέλους και όλες τις ουράνιες δυνάμεις στους ουρανούς. Ελάτε όμως σε μένα γιατί αναβλύζω αδιάκοπα την χαρά, μιας και φιλοξένησα την πηγή της χαράς και απέκτησα την Χάρη.
Τι όμως θα απαντήσουμε εμείς στον άγιο τάφο;
Πράγματι η Χάρη σου είναι μεγάλη και παντοτεινή, όμως η Θεία Δύναμη δεν περιορίζεται σε τόπους. Τώρα οι ευεργεσίες της Μητέρας του Θεού έχουν διανεμηθεί άφθονα σ’ όλα τα πέρατα του κόσμου. Λοιπόν ας κάνουμε την σκέψη μας ταμείον της Θεοτόκου. Εκείνη κάθε κακία την θεωρεί θανατηφόρο δηλητήριο. Χαίρεται με την νηστεία, την εγκράτεια και την προσευχή. Ευφραίνεται με την αγιότητα, την παρθενία και την σωφροσύνη. Εναγκαλίζεται σαν αληθινές τροφούς την ειρήνη, την πραότητα, την αγάπη, την ετσπλαγχνία και την ταπείνωση.
Με όσα Εκείνη αγαπά αν και μεις ζήσουμε, θα έλθη η Ίδια προς εμάς τους δικούς Της δούλους, φέρνοντας μαζί Της το πλήθος όλων των αγαθών αλλά ακόμη και Αυτόν τον Βασιλέα και Κύριον να κατοικήση στις καρδιές μας.
ΑΜΗΝ.
ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΥ ΕΙΣ ΤΗΝ ΚΟΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΥΠΕΡΑΓΙΑΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ
Θα μιλήσω σε σένα ιερώτατε τάφε της Θεοτόκου, σαν να είσαι ζωντανή ύπαρξη. Πές μου λοιπόν, που είναι το γνήσιο χρυσάφι που απέθεσαν σε σένα τα χέρια των Αποστόλων; που είναι το πολύτιμο σκεύος που δέχτηκε μέσα του τον Θεό; που το πολυπόθητο σώμα της Θεοτόκου το πολυαγαπημένο;
Και ο τάφος αποκρίνεται: γιατί ζητάτε μέσα στον τάφο Αυτήν που ανυψώθηκε στα ουράνια δώματα; εγώ δεν μπορώ να αντισταθώ στις Θεϊκές προσταγές.
Αφού εγκατέλειψε τα νεκρικά σάβανα το άγιο και ιερό σώμα της Θεοτόκου και αφού μου μετέδωσε τον αγιασμό, ωδηγήθηκε από Αγγέλους και Αρχαγγέλους και όλες τις ουράνιες δυνάμεις στους ουρανούς. Ελάτε όμως σε μένα γιατί αναβλύζω αδιάκοπα την χαρά, μιας και φιλοξένησα την πηγή της χαράς και απέκτησα την Χάρη.
Τι όμως θα απαντήσουμε εμείς στον άγιο τάφο;
Πράγματι η Χάρη σου είναι μεγάλη και παντοτεινή, όμως η Θεία Δύναμη δεν περιορίζεται σε τόπους. Τώρα οι ευεργεσίες της Μητέρας του Θεού έχουν διανεμηθεί άφθονα σ’ όλα τα πέρατα του κόσμου. Λοιπόν ας κάνουμε την σκέψη μας ταμείον της Θεοτόκου. Εκείνη κάθε κακία την θεωρεί θανατηφόρο δηλητήριο. Χαίρεται με την νηστεία, την εγκράτεια και την προσευχή. Ευφραίνεται με την αγιότητα, την παρθενία και την σωφροσύνη. Εναγκαλίζεται σαν αληθινές τροφούς την ειρήνη, την πραότητα, την αγάπη, την ετσπλαγχνία και την ταπείνωση.
Με όσα Εκείνη αγαπά αν και μεις ζήσουμε, θα έλθη η Ίδια προς εμάς τους δικούς Της δούλους, φέρνοντας μαζί Της το πλήθος όλων των αγαθών αλλά ακόμη και Αυτόν τον Βασιλέα και Κύριον να κατοικήση στις καρδιές μας.
ΑΜΗΝ.
---------------
ΕΓΚΩΜΙΟΝ ΣΤΗΝ ΚΟΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΥ
Βλέπετε φίλοι του Θεού, Πατέρες και αδελφοί, την χάρη της σημερινής ημέρας; Βλέπετε πόσο ουράνια και σεπτή είναι η Δέσποινα που εγκωμιάζομε; Δεν είναι φρικτά και θαυμάσια τα μυστήρια Της; Μακάριοι όσοι αξιώνονται να δουν αυτά τα ιερά και μεγαλειώδη! Μακάριοι όσοι απέκτησαν νοερή αίσθηση. Τι αστραπές φωτός είναι αυτές που καταυγάζουν την νύχτα! Τι αγγελικές παρατάξεις λαμπρύνουν την Κοίμηση της Μητέρας της Ζωής; Ποιες θεϊκές ομιλίες των Αποστόλων εξυμνούν την εκφορά του σώματος που δέχτηκε τον Χριστό!
Πως ο Λόγος του Θεού, που από ευσπλαγχνία καταδέχτηκε να γίνη Υιός Της, υποδέχεται στις Δεσποτικές παλάμες την αγία Της ψυχή και διακονεί την Μητέρα!
Εσύ θεοχαρίτωτε Δέσποινα, η αέναη πηγή του θείου φωτός, ο αδαπάνητος θησαυρός, η πλούσια ανάβλυση του ελέους, η αιτία όλων των αγαθών, μέσα από την πάνσεπτη Κοίμηση Σου, ξεχύνεις ποταμούς χάριτος, πηγές ιαμάτων και ευλογίας σ' εμάς που Σ' έχομε καταφύγιο και παρηγοριά.
Σύ κράτησε μας στο άσπιλο βλέμμα Σου, Δέσποινα και όπως θέλεις αξίωσε μας της γλυκυτάτης θείας ελλάμψεως του Δεσπότου, που από Σένα έλαβε την πανάχραντη σάρκα, οικονομώντας μας στην Βασιλεία Του, μαζί Σου εις τους αιώνας. ΑΜΗΝ
Βλέπετε φίλοι του Θεού, Πατέρες και αδελφοί, την χάρη της σημερινής ημέρας; Βλέπετε πόσο ουράνια και σεπτή είναι η Δέσποινα που εγκωμιάζομε; Δεν είναι φρικτά και θαυμάσια τα μυστήρια Της; Μακάριοι όσοι αξιώνονται να δουν αυτά τα ιερά και μεγαλειώδη! Μακάριοι όσοι απέκτησαν νοερή αίσθηση. Τι αστραπές φωτός είναι αυτές που καταυγάζουν την νύχτα! Τι αγγελικές παρατάξεις λαμπρύνουν την Κοίμηση της Μητέρας της Ζωής; Ποιες θεϊκές ομιλίες των Αποστόλων εξυμνούν την εκφορά του σώματος που δέχτηκε τον Χριστό!
Πως ο Λόγος του Θεού, που από ευσπλαγχνία καταδέχτηκε να γίνη Υιός Της, υποδέχεται στις Δεσποτικές παλάμες την αγία Της ψυχή και διακονεί την Μητέρα!
Εσύ θεοχαρίτωτε Δέσποινα, η αέναη πηγή του θείου φωτός, ο αδαπάνητος θησαυρός, η πλούσια ανάβλυση του ελέους, η αιτία όλων των αγαθών, μέσα από την πάνσεπτη Κοίμηση Σου, ξεχύνεις ποταμούς χάριτος, πηγές ιαμάτων και ευλογίας σ' εμάς που Σ' έχομε καταφύγιο και παρηγοριά.
Σύ κράτησε μας στο άσπιλο βλέμμα Σου, Δέσποινα και όπως θέλεις αξίωσε μας της γλυκυτάτης θείας ελλάμψεως του Δεσπότου, που από Σένα έλαβε την πανάχραντη σάρκα, οικονομώντας μας στην Βασιλεία Του, μαζί Σου εις τους αιώνας. ΑΜΗΝ
---------------
(Αγίου Νικολάου Καβάσιλα, Λόγος εις την ένδοξον Κοίμησιν της Υπεραγίας Δεσποίνης ημών και πανάχραντου Θεοτόκου)
Άνθρωπος ήταν. Από τους ανθρώπους βλάστησε. Μετείχε σε κάθε κοινό χαρακτηριστικό του ανθρωπίνου γένους, δεν... παρασύρθηκε όμως από την τόσο μεγάλη κακία πού επικρατεί σ' αυτή τη ζωή... Διατήρησε τη θέληση της τόσο καθαρή, σαν να ήταν μόνη της σ' αυτή τη ζωή, ...σαν να βρισκόταν μόνη μπροστά στο Θεό.
Από την πρώτη κιόλας στιγμή που ήρθε ανάμεσα στους ανθρώπους τους αποχωρίσθηκε και ξεπερνώντας, η καθαρή, όλη την κτίση, τη γη, τον ουρανό, τον ήλιο, τ' αστέρια, τον ίδιο το χορό των Αγγέλων, που περιβάλλει το Θεό, στο τέλος ενώθηκε με τον καθαρό Θεό.
Ήταν όμως ανάγκη, η παναγία εκείνη ψυχή να χωρισθεί από το υπεράγιο εκείνο σώμα. Χωρίσθηκε και ενώθηκε με την ψυχή του Υιού της. Ενώθηκε το δεύτερο φως με το πρώτο. Και το σώμα αφού έμεινε για λίγο στη γη, αναχώρησε κι αυτό μαζί με την ψυχή. Γιατί έπρεπε να περάσει από όλους τους δρόμους από τους οποίους πέρασε ο Σωτήρας, να λάμψει και στους ζωντανούς και στους νεκρούς, να αγιάσει διά μέσου όλων την ανθρώπινη φύση και να λάβει αμέσως μετά, τον αρμόζοντα τόπο.
Το πνευματικό εκείνο σώμα, το δέχθηκε για λίγο ο τάφος, το παρέλαβε έπειτα ο ουρανός. Ξαναδόθηκε έτσι στο βασιλιά ο θρόνος του, ο παράδεισος στο ξύλο της ζωής, ο δίσκος στο φως, το δέντρο στον καρπό, η μητέρα στον Υιό».
‘’Αλλ'ώ Παρθένε, εσύ πού είσαι ανώτερη από κάθε έπαινο, δέξον αυτόν τον ύμνο και μη παραβλέψεις την προθυμία. Και δώσε νά μπορέσουμε να κατανοήσουμε κάπως καλύτερα τα μεγαλεία σου και τώρα, σ αυτή τη ζωή και μετά από αυτήν, στην αιώνια. Αμήν’’.
Άνθρωπος ήταν. Από τους ανθρώπους βλάστησε. Μετείχε σε κάθε κοινό χαρακτηριστικό του ανθρωπίνου γένους, δεν... παρασύρθηκε όμως από την τόσο μεγάλη κακία πού επικρατεί σ' αυτή τη ζωή... Διατήρησε τη θέληση της τόσο καθαρή, σαν να ήταν μόνη της σ' αυτή τη ζωή, ...σαν να βρισκόταν μόνη μπροστά στο Θεό.
Από την πρώτη κιόλας στιγμή που ήρθε ανάμεσα στους ανθρώπους τους αποχωρίσθηκε και ξεπερνώντας, η καθαρή, όλη την κτίση, τη γη, τον ουρανό, τον ήλιο, τ' αστέρια, τον ίδιο το χορό των Αγγέλων, που περιβάλλει το Θεό, στο τέλος ενώθηκε με τον καθαρό Θεό.
Ήταν όμως ανάγκη, η παναγία εκείνη ψυχή να χωρισθεί από το υπεράγιο εκείνο σώμα. Χωρίσθηκε και ενώθηκε με την ψυχή του Υιού της. Ενώθηκε το δεύτερο φως με το πρώτο. Και το σώμα αφού έμεινε για λίγο στη γη, αναχώρησε κι αυτό μαζί με την ψυχή. Γιατί έπρεπε να περάσει από όλους τους δρόμους από τους οποίους πέρασε ο Σωτήρας, να λάμψει και στους ζωντανούς και στους νεκρούς, να αγιάσει διά μέσου όλων την ανθρώπινη φύση και να λάβει αμέσως μετά, τον αρμόζοντα τόπο.
Το πνευματικό εκείνο σώμα, το δέχθηκε για λίγο ο τάφος, το παρέλαβε έπειτα ο ουρανός. Ξαναδόθηκε έτσι στο βασιλιά ο θρόνος του, ο παράδεισος στο ξύλο της ζωής, ο δίσκος στο φως, το δέντρο στον καρπό, η μητέρα στον Υιό».
‘’Αλλ'ώ Παρθένε, εσύ πού είσαι ανώτερη από κάθε έπαινο, δέξον αυτόν τον ύμνο και μη παραβλέψεις την προθυμία. Και δώσε νά μπορέσουμε να κατανοήσουμε κάπως καλύτερα τα μεγαλεία σου και τώρα, σ αυτή τη ζωή και μετά από αυτήν, στην αιώνια. Αμήν’’.
----------------
Εγκώμιον εις την Κοίμησιν της Υπεραγίας Θεοτόκου (Αγίου Ιωάννου του Δαμασκηνού)
Αληθινά είναι γλυκύ ποτό το κρασί και νόστιμο το ψωμί, γιατί το μεν ένα ευφραίνει, το δε άλλο στηρίζει την καρδιά του ανθρώπου. Άλλ’ όμως τι υπάρχει γλυκύτερον από την Μητέρα του Θεού; Αυτή είναι η κόρη της στείρας που κάνει καρποφόρες τις ψυχές. Αυτής την ιερά και θεία Μετάσταση σήμερον εορτάζομεν.
Άς αφήσωμε λοιπόν πίσω μας όλα τα βιοτικά και γήϊνα, ας ξεπεράσωμε τα υλικά και πρόκαιρα, ας ανεβούμε στο μυστικό και άγιον όρος, ας εισέλθωμε στον θείον και ακατάληπτον γνόφον και εκεί μέσα στο φώς να υμνήσωμε την απειροδύναμον δύναμη.
Η νοητή κλίμαξ, η έμψυχος, από την οποίαν ο Ύψιστος κατέβηκε στην γή και συνανεστράφη με τους ανθρώπους, σήμερον κάνοντας κλίμακα τον θάνατον ανήλθε στους ουρανούς. Σήμερον η επίγειος τράπεζα που βάστασε τον ουράνιον άρτον της ζωής, το πυρ της θεότητος, υψώθηκε από την γη και άνοιξαν σ’ Αυτήν που στάθηκε η κατά ανατολάς πύλη του Θεού, οι πύλες του ουρανού.
Η έμψυχος πόλη του Θεού από την επίγειον Ιερουσαλήμ μεταφέρεται στην άνω Ιερουσαλήμ και κατοικεί στην Εκκλησία των πρωτοτόκων Εκείνη που γέννησε τον Μονογενή του Πατρός και πρωτότοκον όλης της κτίσεως.
Ανοίγουν οι πύλες του Παραδείσου και υποδέχονται τον θεοφόρον αγρόν που βλάστησε το δένδρον της αιωνίου ζωής, τον Χριστόν, την αιτία της ζωής των πάντων. Σήμερον αναπαύεται η Θεοτόκος σαν σε λαμπρό θάλαμο, στον πανένδοξο τάφο.
Αυτός ο τάφος είναι πιο ωραίος από την Εδέμ γιατί αυτός ο τάφος ανύψωσε από την γη στον ουρανό το θνητό Της σώμα και κατέβασε στην γη τον ουρανό. Ας τραπούν σε φυγή οι δαίμονες, γιατί ευωδίασε ολόκληρη την κτίση το χρυσούν θυμιατήριον με τον θείον άνθρακα.
Αλήθεια πέθανε η πηγή της ζωής, η Μητέρα του Κυρίου; Αλλοίμονο, πως συνέβη αυτό; Εκείνη που δημιουργήθηκε από την γη έπρεπε να επιστρέψη και πάλι στην γη και έτσι να αναστηθή, σαν το χρυσάφι που αποβάλλει την γήϊνη και θαμπή παχύτητα της θνητότητος μέσα από το χωνευτήρι του θανάτου και γίνεται η σάρκα καθαρή ακτινοβολώντας από το φώς της αφθαρσίας.
Ελθέ Κύριε, ελθέ, καταχρεωμένος στην Μητέρα Σου για να ξεπληρώσης τα τροφεία που της οφείλεις…Άπλωσε τα θεϊκά Σου χέρια και δέξου την μητρική ψυχή, Εσύ που παρέδωσες το πνεύμα Σου επάνω στον Σταυρό, στα χέρια του Πατρός, και πες Της ένα γλυκύ λόγο: «Ελθέ η καλή, η πλησίον μου», η απαστράπτουσα από την παρθενικήν ωραιότητα υπέρ τον ήλιον.
Μου έδωσες τα δικά σου αγαθά, ελθέ και απόλαυσε τώρα μαζί μου τα δικά μου «Δεύρο Μήτερ προς Υιόν». Έλα και συμβασίλευσε μαζί μ’ Εκείνον που επτώχευσε μαζί σου.
Και εμείς όλοι, ο λαός του Θεού, τα τέκνα της Εκκλησίας ελάτε να σταθούμε γύρω από τον αθάνατο τάφο και να αντλήσωμε την θεία χάρη. Μητέρα του Θεού χάρισέ μας την σωτηρία, λύτρωσέ μας από όλα τα πάθη της ψυχής και ελάφρυνε τους πόνους του σώματος, από τις θλίψεις του βίου απάλλαξέ μας και δώσε μας γαλήνη και φωτισμό ώστε όλη η ζωή μας να είναι ευάρεστη στον Υιόν Σου και με τις μεσιτείες Σου να αξιωθούμε να Σε βλέπουμε ν’ ακτινοβολής στην αιώνιο μακαριότητα. Αμήν.
--------------
Τον καθένα από μας τον βασανίζει το ερώτημα: τι θα γίνει με μας και τι μας περιμένει μετά το θάνατο; Μία σαφή απάντηση σ' αυτό το ερώτημα μόνοι μας δεν μπορούμε να την βρούμε. Αλλά η Αγία Γραφή και πρώτα απ' όλα ο λόγος του Κυρίου μας Ιησού Χριστού μας αποκαλύπτουν αυτό το μυστικό. Μας το αποκαλύπτουν επίσης το απολυτίκιο και το κοντάκιο της μεγάλης αυτής γιορτής της Κοιμήσεως της Υπεραγίας Θεοτόκου και οι εκκλησιαστικοί ύμνοι που ψάλλονται σ' αυτή τη γιορτή.
Είναι αδύνατον ακόμα και να περάσει από το μυαλό μας η σκέψη πως θα δικαστούν αυτοί, οι όποιοι άκουσαν από το στόμα του Χριστού: «Η βασιλεία του Θεού εντός υμών εστίν» (Λκ. 17, 21). Σ' αυτούς τους μεγάλους αγωνιστές του Χριστού, σαν σε πολύτιμους ναούς κατοικούσε το Άγιο Πνεύμα. Ακόμα και ζώντας στη γη, αυτοί βρισκόταν στην άμεση κοινωνία με τον Θεό, επειδή έτσι είπε ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός: «Εάν τις αγαπήση με, τον λόγον μου τηρήσει, και ο πατήρ μου αγαπήσει αυ¬τόν, και προς αυτόν ελευσόμεθα και μονήν παρ' αυτώ ποιήσομεν» (Ίωάν. 14, 23).
Αληθινά είναι γλυκύ ποτό το κρασί και νόστιμο το ψωμί, γιατί το μεν ένα ευφραίνει, το δε άλλο στηρίζει την καρδιά του ανθρώπου. Άλλ’ όμως τι υπάρχει γλυκύτερον από την Μητέρα του Θεού; Αυτή είναι η κόρη της στείρας που κάνει καρποφόρες τις ψυχές. Αυτής την ιερά και θεία Μετάσταση σήμερον εορτάζομεν.
Άς αφήσωμε λοιπόν πίσω μας όλα τα βιοτικά και γήϊνα, ας ξεπεράσωμε τα υλικά και πρόκαιρα, ας ανεβούμε στο μυστικό και άγιον όρος, ας εισέλθωμε στον θείον και ακατάληπτον γνόφον και εκεί μέσα στο φώς να υμνήσωμε την απειροδύναμον δύναμη.
Η νοητή κλίμαξ, η έμψυχος, από την οποίαν ο Ύψιστος κατέβηκε στην γή και συνανεστράφη με τους ανθρώπους, σήμερον κάνοντας κλίμακα τον θάνατον ανήλθε στους ουρανούς. Σήμερον η επίγειος τράπεζα που βάστασε τον ουράνιον άρτον της ζωής, το πυρ της θεότητος, υψώθηκε από την γη και άνοιξαν σ’ Αυτήν που στάθηκε η κατά ανατολάς πύλη του Θεού, οι πύλες του ουρανού.
Η έμψυχος πόλη του Θεού από την επίγειον Ιερουσαλήμ μεταφέρεται στην άνω Ιερουσαλήμ και κατοικεί στην Εκκλησία των πρωτοτόκων Εκείνη που γέννησε τον Μονογενή του Πατρός και πρωτότοκον όλης της κτίσεως.
Ανοίγουν οι πύλες του Παραδείσου και υποδέχονται τον θεοφόρον αγρόν που βλάστησε το δένδρον της αιωνίου ζωής, τον Χριστόν, την αιτία της ζωής των πάντων. Σήμερον αναπαύεται η Θεοτόκος σαν σε λαμπρό θάλαμο, στον πανένδοξο τάφο.
Αυτός ο τάφος είναι πιο ωραίος από την Εδέμ γιατί αυτός ο τάφος ανύψωσε από την γη στον ουρανό το θνητό Της σώμα και κατέβασε στην γη τον ουρανό. Ας τραπούν σε φυγή οι δαίμονες, γιατί ευωδίασε ολόκληρη την κτίση το χρυσούν θυμιατήριον με τον θείον άνθρακα.
Αλήθεια πέθανε η πηγή της ζωής, η Μητέρα του Κυρίου; Αλλοίμονο, πως συνέβη αυτό; Εκείνη που δημιουργήθηκε από την γη έπρεπε να επιστρέψη και πάλι στην γη και έτσι να αναστηθή, σαν το χρυσάφι που αποβάλλει την γήϊνη και θαμπή παχύτητα της θνητότητος μέσα από το χωνευτήρι του θανάτου και γίνεται η σάρκα καθαρή ακτινοβολώντας από το φώς της αφθαρσίας.
Ελθέ Κύριε, ελθέ, καταχρεωμένος στην Μητέρα Σου για να ξεπληρώσης τα τροφεία που της οφείλεις…Άπλωσε τα θεϊκά Σου χέρια και δέξου την μητρική ψυχή, Εσύ που παρέδωσες το πνεύμα Σου επάνω στον Σταυρό, στα χέρια του Πατρός, και πες Της ένα γλυκύ λόγο: «Ελθέ η καλή, η πλησίον μου», η απαστράπτουσα από την παρθενικήν ωραιότητα υπέρ τον ήλιον.
Μου έδωσες τα δικά σου αγαθά, ελθέ και απόλαυσε τώρα μαζί μου τα δικά μου «Δεύρο Μήτερ προς Υιόν». Έλα και συμβασίλευσε μαζί μ’ Εκείνον που επτώχευσε μαζί σου.
Και εμείς όλοι, ο λαός του Θεού, τα τέκνα της Εκκλησίας ελάτε να σταθούμε γύρω από τον αθάνατο τάφο και να αντλήσωμε την θεία χάρη. Μητέρα του Θεού χάρισέ μας την σωτηρία, λύτρωσέ μας από όλα τα πάθη της ψυχής και ελάφρυνε τους πόνους του σώματος, από τις θλίψεις του βίου απάλλαξέ μας και δώσε μας γαλήνη και φωτισμό ώστε όλη η ζωή μας να είναι ευάρεστη στον Υιόν Σου και με τις μεσιτείες Σου να αξιωθούμε να Σε βλέπουμε ν’ ακτινοβολής στην αιώνιο μακαριότητα. Αμήν.
--------------
Αγίου Λουκά Αρχιεπισκόπου Κριμαίας
Τον καθένα από μας τον βασανίζει το ερώτημα: τι θα γίνει με μας και τι μας περιμένει μετά το θάνατο; Μία σαφή απάντηση σ' αυτό το ερώτημα μόνοι μας δεν μπορούμε να την βρούμε. Αλλά η Αγία Γραφή και πρώτα απ' όλα ο λόγος του Κυρίου μας Ιησού Χριστού μας αποκαλύπτουν αυτό το μυστικό. Μας το αποκαλύπτουν επίσης το απολυτίκιο και το κοντάκιο της μεγάλης αυτής γιορτής της Κοιμήσεως της Υπεραγίας Θεοτόκου και οι εκκλησιαστικοί ύμνοι που ψάλλονται σ' αυτή τη γιορτή.
Θέλω όλοι σας να καταλάβετε, γιατί ο θάνατος της Υπεραγίας Θεοτόκου και Παρθένου Μαρίας λέγεται Κοίμησή της. Ο μέγας απόστολος Ιωάννης ο Θεολόγοςστο 20ο κεφάλαιο της Αποκαλύψεως μιλάει για τον πρώτο και το δεύτερο θάνατο. Ο πρώτος μόνο θάνατος, ο οποίος είναι αναπόφευκτος για όλους τους ανθρώπους, περιμένει και τους αγίους και τους δικαίους. Αλλά ο δεύτερος, ο φοβερός και αιώνιος θάνατος, περιμένει τους μεγάλους και αμετανόητους αμαρτωλούς, οι οποίοι αρνήθηκαν την αγάπη και την δικαιοσύνη του Θεού και είναι καταδικασμένοι να βρίσκονται αιωνίως σε κοινωνία με το διάβολο και τους αγγέλους του.
Στο Ευαγγέλιο του ίδιου μεγάλου αποστόλου και ευαγγελιστού Ιωάννου του Θεολόγου διαβάζουμε τα λόγια του Χριστού, τα οποία είναι πολύ στενά συνδεδεμένα με όσα γράφει η Αποκάλυψη: «αμήν αμήν λέγω υμίν ότι ο τον λόγον μου ακούων και πιστεύων τω πέμψαντί με έχει ζωήν αιώνιον και εις κρίσιν ουκ έρχεται, αλλά μεταβέβηκεν εκ του θανάτου εις την ζωήν» (Ίωάν. 5, 24).
Το ακούτε, το καταλαβαίνετε; Νομίζω ότι ακόμα και θα πρέπει να σας κινήσει την περιέργεια το γεγονός ότι όλοι όσοι υπακούουν στο λόγο του Χριστού και πιστεύουν στον Ουράνιο Πατέρα του, ο οποίος τον έστειλε, αμέσως μετά το θάνατο τους θα περάσουν στην αιώνια ζωή. Δεν υπάρχει λόγος να δικαστούν αυτοί που έχουν ζωντανή πίστη στο Θεό και υπακούουν στις εντολές του.
Και στους μεγάλους δώδεκα αποστόλους είπε ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός: «αμήν λέγω υμίν ότι υμείς οι ακολουθήσαντές μοι, εν τη παλιγγενεσία, όταν καθίση ο Υιός του ανθρώπου επί θρόνου δόξης αυτού, καθίσεσθε και υμείς επί δώδεκα θρόνους κρίνοντες τας δώδεκα φυλάς του Ισραήλ» (Ματθ. 19, 28). Δικαστές και κατήγοροι θα είναι κατά την Φοβερά Κρίση του Θεού οι Απόστολοι του Χριστού και, βεβαίως, είναι τελείως αδύνατο να φανταστούμε να δικάζονται η Υπεραγία Θεοτόκος και Αειπάρθενος Μαρία, ο Βαπτιστής του Κυρίου Ιωάννης, οι μεγάλοι προφήτες του Θεού, ο Ηλίας και ο Ενώχ τους οποίους ζωντανούς τους πήρε ο Θεός στον Ουρανό, όλο το αμέτρητο πλήθος των μαρτύρων του Χριστού, οι δοξασμένοι από τον Θεό άγιοι αρχιερείς και θαυματουργοί με επί κεφαλής τον άγιο Νικόλαο, αρχιεπίσκοπο Μύρων της Λυκίας.
Είναι αδύνατον ακόμα και να περάσει από το μυαλό μας η σκέψη πως θα δικαστούν αυτοί, οι όποιοι άκουσαν από το στόμα του Χριστού: «Η βασιλεία του Θεού εντός υμών εστίν» (Λκ. 17, 21). Σ' αυτούς τους μεγάλους αγωνιστές του Χριστού, σαν σε πολύτιμους ναούς κατοικούσε το Άγιο Πνεύμα. Ακόμα και ζώντας στη γη, αυτοί βρισκόταν στην άμεση κοινωνία με τον Θεό, επειδή έτσι είπε ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός: «Εάν τις αγαπήση με, τον λόγον μου τηρήσει, και ο πατήρ μου αγαπήσει αυ¬τόν, και προς αυτόν ελευσόμεθα και μονήν παρ' αυτώ ποιήσομεν» (Ίωάν. 14, 23).
Ή Υπεραγία Παρθένος Μαρία υπήρξε άχραντος ναός του Σωτήρος και σ' αυτήν κατοίκησε το Άγιο Πνεύμα και από την αγιότατη μήτρα της έλαβε το ανθρώπινο σώμα ο Υιός του Θεού, ο Οποίος κατέβηκε από τους Ουρανούς. Γι' αυτό ο σωματικός της θάνατος δεν ήταν θάνατος αλλά Κοίμηση, δηλαδή ένα άμεσο πέρασμα από τη Βασιλεία του Θεού εντός της στη Βασιλεία των Ουρανών και την αιώνια ζωή.
Μού ήρθε τώρα στο μυαλό και κάτι καινούριο. Σ' ένα από τα προηγούμενα κηρύγματα μου σάς έλεγα, ότι έχουμε κάθε λόγο να πιστεύουμε, ότι και το σώμα της Υπεραγίας Θεοτόκου με τη δύναμη του Θεού έγινε άφθαρτο και ανελήφθη στους ουρανούς. Αυτό μάς λέει και το κοντάκιο της μεγάλης γιορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου: «Την εν πρεσβείαις ακοίμητον Θεοτόκον, και προστασίαις αμετάθετον ελπίδα, τάφος και νέκρωσις ουκ εκράτησεν ως γαρ ζωής Μητέρα, προς την ζωήν μετέστησεν, ο μήτραν οικήσας αειπάρθενον».
Προσέξτε: «τάφος και νέκρωσις ουκ εκράτησεν». Σκεπτόμενοι αυτό, ας θυμηθούμε και τι γράφει η Αγία Γραφή για το θάνατο του μεγαλυτέρου προφήτη της Παλαιάς Διαθήκης, του Μωυσή στο 34ο κεφάλαιο του βιβλίου του Δευτερονομίου, ότι πέθανε σύμφωνα με το λόγο του Θεού στο όρος Νεβώ και τάφηκε στη γη Μωάβ. Ο τάφος του μεγάλου αυτού προφήτη έπρεπε να είναι για πάντα τόπος προσκυνήματος για όλο το λαό του Ισραήλ. Όμως στη Βίβλο διαβάζουμε, ότι: «ουκ οίδεν ουδείς την ταφήν αυτού έως της ημέρας ταύτης» (Δευτ. 34, 6). Όμως κατά τη Μεταμόρφωση του Κυρίου στο όρος Θαβώρ εμφανίστηκε ο Μωυσής στον Κύριο και Δεσπότη του τον Ιησού μαζί με τον προφήτη Ηλία, ο οποίος αρπάχτηκε ζωντανός στους ουρανούς.
Νομίζω ότι δεν θα είναι αμαρτία αν θα πούμε, ότι το σώμα του μεγάλου Μωυσή, όπως και το σώμα της Υπεραγίας Θεοτόκου, με τη δύναμη του Θεού, έμεινε άφθαρτο. Γι' αυτό και ο τάφος του είναι άγνωστος.
Να σκεφτόμαστε, αδελφοί και αδελφές μου, την μακάρια Κοίμηση της Υπεραγίας Παρθένου Μαρίας και να θυμόμαστε τα λόγια του Κυρίου μας Ιησού Χριστού: «Αμήν αμήν λέγω υμίν ότι ο τον λόγον μου ακούων και πιστεύων τω πέμψαντί με έχει ζωήν αιώνιον, και εις κρίσιν ουκ έρχεται, αλλά μεταβέβηκεν εκ του θανάτου εις την ζωήν» (Ίωάν. 5, 24). Να μάς αξιώσει ο Θεός να γευθούμε και εμείς οι αμαρτωλοί τη μεγάλη αυτή χαρά, με τη χάρη και τη φιλανθρωπία του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, φ η δόξα και το κράτος συν τω ανάρχω αυτού Πατρί και τω Παναγίω Αυτού Πνεύματι εις τους αιώνας. Αμήν.
ΑΓΙΟΣ ΛΟΥΚΑΣ
ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΡΙΜΑΙΑΣ
ΛΟΓΟΙ ΚΑΙ ΟΜΙΛΙΕΣ
ΤΟΜΟΣ Γ'
ΕΚΔΟΣΕΙΣ "ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΚΥΨΕΛΗ"
----
Όσιος Θεόδωρος Στουδίτης
Φρίττει το πνεύμα μου, ω Παρθένε, καθώς βάζω στο μυαλό μου το μεγαλείο της μεταστάσεώς σου.
Μένει έκπληκτος ο νούς μου, καθώς αναλογίζομαι το θαύμα της κοιμήσεώς σου.
Δένεται η γλώσσα μου, καθώς πάει να διηγηθή το μυστήριο της παλινζωΐας σου.
Διότι ποιος είναι εκείνος που θα μπορούσε επάξια «να κάνη γνωστούς όλους τους ύμνους σου» (Ψαλμ. ρε´9 2) ή «να εξιστορήση όλα τα θαυμάσιά σου (Ψαλμ. οδ´ 1)»;
Ποιος νούς υψηγόρος θα ρητορεύση, ποια γλώσσα μεγαλόστομη θα ομιλήση, θα εξαγγείλη και θα παραστήση τα κατά σε, θα αποδώση τα λόγια σου ή θα σταθή αντάξια των δικών σου θαυμασίων, τελετών, πανηγύρεων, εορτών, διηγήσεων, εγκωμίων;
Γι᾿ αυτό και επί του παρόντος μυστηρίου η γλώσσα μας αποδεικνύεται αδύνατη, άτονη, αποτυχημένη, αποδοκιμασμένη. Διότι πράγματι υπερέχεις, υπερβάλλεις, υπερτερείς ασυγκρίτως, σε ύψος και μέγεθος από τον ανώτατο ουρανό· σε λαμπρότητα αγνείας, από το ηλιακό φως· σε απόκτησι παρρησίας, από το αγγελικό αξίωμα κάθε άυλης και λογικής υπάρξεως των νοητών και νοερών δυνάμεων.
Ομιλία π. Γεωργίου Καψάνη στην Κοίμηση της Θεοτόκου
ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΡΙΜΑΙΑΣ
ΛΟΓΟΙ ΚΑΙ ΟΜΙΛΙΕΣ
ΤΟΜΟΣ Γ'
ΕΚΔΟΣΕΙΣ "ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΚΥΨΕΛΗ"
----
Όσιος Θεόδωρος Στουδίτης
Φρίττει το πνεύμα μου, ω Παρθένε, καθώς βάζω στο μυαλό μου το μεγαλείο της μεταστάσεώς σου.
Μένει έκπληκτος ο νούς μου, καθώς αναλογίζομαι το θαύμα της κοιμήσεώς σου.
Δένεται η γλώσσα μου, καθώς πάει να διηγηθή το μυστήριο της παλινζωΐας σου.
Διότι ποιος είναι εκείνος που θα μπορούσε επάξια «να κάνη γνωστούς όλους τους ύμνους σου» (Ψαλμ. ρε´9 2) ή «να εξιστορήση όλα τα θαυμάσιά σου (Ψαλμ. οδ´ 1)»;
Ποιος νούς υψηγόρος θα ρητορεύση, ποια γλώσσα μεγαλόστομη θα ομιλήση, θα εξαγγείλη και θα παραστήση τα κατά σε, θα αποδώση τα λόγια σου ή θα σταθή αντάξια των δικών σου θαυμασίων, τελετών, πανηγύρεων, εορτών, διηγήσεων, εγκωμίων;
Γι᾿ αυτό και επί του παρόντος μυστηρίου η γλώσσα μας αποδεικνύεται αδύνατη, άτονη, αποτυχημένη, αποδοκιμασμένη. Διότι πράγματι υπερέχεις, υπερβάλλεις, υπερτερείς ασυγκρίτως, σε ύψος και μέγεθος από τον ανώτατο ουρανό· σε λαμπρότητα αγνείας, από το ηλιακό φως· σε απόκτησι παρρησίας, από το αγγελικό αξίωμα κάθε άυλης και λογικής υπάρξεως των νοητών και νοερών δυνάμεων.
Εις την Πάνδοξον Κοίμησιν της Υπεραγίας Δεσποίνης ημών και Παναχράντου Θεοτόκου (Αγ. Νικόλαος Καβάσιλας)
Ομιλία π. Γεωργίου Καψάνη στην Κοίμηση της Θεοτόκου
Λόγοι αφιερωμένοι εις την Υπεραγία Θεοτόκο
ΑπάντησηΔιαγραφή🌾Ο άγιος Νικόδημος αναφέρει για τηνΠαναγία μας…
«Αν καθ᾽ υπόθεσιν όλα τα εννέα τάγματα των Αγγέλων ήθελαν κρημνισθή από τους ουρανούς και γίνουν δαίμονες, αν όλοι οι από του αιώνος άνθρωποι ήθελαν γίνει κακοί και όλοι να υπάγουν εις την κόλασιν χωρίς να γλυτώση τις, αν όλα τα κτίσματα, ουρανός, φωστήρες, άστρα, στοιχεία, φυτά, ζώα ήθελαν αποστατήσει κατά Θεού…
… να βγούν από την τάξιν των και να υπάγουν εις το μη ον, με όλον τούτο, όλες αυτές οι κακίες των κτισμάτων, συγκρινόμεναι με το πλήρωμα της αγιότητος της Θεοτόκου, δεν εδύναντο να λυπήσουν τον Θεόν· διότι μόνη η Κυρία Θεοτόκος ήτο ικανή να τον ευχαριστήση κατά πάντα και διά πάντα, και να μη τον αφήση να λυπηθή διά τον χαμόν και την απώλειαν των τόσων και τόσων κτισμάτων του· διότι αυτή μόνη ασυγκρίτως τον ηγάπησεν υπέρ πάντα· διότι αυτή μόνη υπέρ πάντα υπήκουσεν εις το θέλημά του».
🌾Ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς στον λόγο του «Στην πάνσεπτη κοίμηση της αειπαρθένου Μαρίας» λέγει: «Τόσο πολύ είναι πλησιέστερα από τους πλησιάζοντας τον Θεόν· τόσο μεγαλύτερα πρεσβεία από όλους αξιώθηκε η Θεοτόκος· δεν εννοώ δε μόνο τους ανθρώπους, αλλά κι᾽ αυτές τις αγγελικές ιεραρχίες όλες. Πραγματικά για την ανώτατη ταξιαρχία τούτων γράφει ο Ησαίας “και τα Σεραφείμ ειστήκεισαν κύκλω αυτού”. Βλέπετε την διαφορά της στάσεως; Από αυτήν μπορείτε να καταλάβετε και την διαφορά της κατά την αξία τάξεως· διότι τα Σεραφείμ ήσαν γύρω από τον Θεό, πλησίον δε στον ίδιο μόνο η βασίλισσα, η οποία θαυμάζεται και εγκωμιάζεται από τον ίδιο τον Θεό. Είναι δε όχι μόνο πλησίον, αλλά και από τα δεξιά· όχι μόνο διότι ποθεί και αντιποθείται περισσότερο από όλους, και λόγω των φυσικών θεσμών, αλλά και διότι είναι αληθινά θρόνος του· όπου δε κάθεται ο βασιλεύς, εκεί στέκεται και ο θρόνος».
🌾Ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός στην αντίστοιχη ομιλία του θα πεί: « Ω πως η πηγή της ζωής μεταφέρεται στη ζωή περνώντας από τον θάνατο! Πως αυτή που ξεπέρασε στη γέννα της τα όρια της φύσης, σκύβει τώρα στους νόμους της και υποτάσσεται στο θάνατο το αθάνατο σώμα. Γιατί αυτό πρέπει να αποθέσει την θνητότητα και να ντυθεί την αφθαρσία, αφού και ο κυρίαρχος της φύσης δεν αρνήθηκε να υποβληθεί στο θάνατο.
Πεθαίνει κατά την σάρκα και με τον θάνατο καταργεί τον θάνατο και με την φθορά μας χαρίζει την αφθαρσία και κάνει την νέκρωσή του πηγή της ανάστασης. Ω πως ο δημιουργός του παντός δέχεται στα χέρια του την ιερή ψυχή τώρα που χωρίζεται από το θεοδόχο σκήνωμα, τιμώντας νόμιμα αυτήν που έχει φύση δουλική, και με ποιά ανεξιχνίαστα πελάγη φιλανθρωπίας οικονομώντας σε έκανε μητέρα Του, αυτός που έλαβε αληθινό σώμα και δεν παρουσίασε απατηλή την ενανθρώπησή του».
🌾Ο άγιος Νικόλαος ο Καβάσιλας γράφει στον λόγο του για την κοίμηση της Θεοτόκου: «Όταν πάλι χρειάσθηκε να υποφέρει για μας ο Σωτήρας και να πεθάνει, πόσο μεγάλες ήσαν οι οδύνες, με τις οποίες του συμπαραστάθηκε η Παρθένος! Τι βέλη την διαπέρασαν! Γιατί κι αν ο Υιός της ήταν μόνο άνθρωπος και τίποτε άλλο, τότε οδυνηρότερο δεν θα μπορούσε να προσθέσει κανείς σε μία μητέρα. Αλλά τώρα είναι ο μόνος Υιός της, που τον έφερε στον κόσμο μόνη της, κατά τρόπο παράδοξο, που δεν λύπησε ποτέ ούτε την ίδια ούτε κανέναν από τους ανθρώπους, που τους ευεργέτησε, αντίθετα, όλους τόσο, ώστε να ξεπεράσει όλες τις προσδοκίες τους.
Τι λοιπόν συναισθήματα είναι φυσικό να είχε η Παρθένος, όταν έβλεπε τον Υιό της σε τόσο φοβερές οδύνες; Προσωπικά πιστεύω ότι τέτοια οδύνη ποτέ σε κανέναν άνθρωπο δεν μπορεί να υπάρξει. Γιατί αυτή είδε την Σταύρωση σαν μητέρα, αλλά και σαν άνθρωπος με σωστή κρίση, σαν κάποιος που μπορεί να διακρίνει καθαρά την αδικία».
🌾Ο άγιος Ιωάννης της Κρονστάνδης σημειώνει: «Να προστρέχετε, αδελφοί μου, στη Μητέρα του Θεού, όταν το σπίτι σας χάνει την ειρήνη του. Η Κυρία Θεοτόκος είναι η πηγή του ελέους και της δυνάμεως».