περί νόμου και χάριτος

Με αφορμή το …. "34 συνέτισόν με, καὶ ἐξερευνήσω τὸν νόμον σου καὶ φυλάξω αὐτὸν ἐν ὅλῃ καρδίᾳ μου. 35 ὁδήγησόν με ἐν τῇ τρίβῳ τῶν ἐντολῶν σου, ὅτι αὐτὴν ἠθέλησα. 36 κλῖνον τὴν καρδίαν μου εἰς τὰ μαρτύριά σου καὶ μὴ εἰς πλεονεξίαν. 37 ἀπόστρεψον τοὺς ὀφθαλμούς μου τοῦ μὴ ἰδεῖν ματαιότητα, ἐν τῇ ὁδῷ σου ζῆσόν με. 38 στῆσον τῷ δούλῳ σου τὸ λόγιόν σου εἰς τὸν φόβον σου." Ψαλμός 118 

και μία μόνο λέξη την πλεονεξία που είναι ειδωλολατρεία (Κολοσ.γ’5)*.... και με φόβο Θεού που είναι αρχή σοφίας, δυο σκέψεις. 

Ο νους, το ηγεμονικόν της ψυχής λαμβάνει το παραπάνω ερέθισμα του ψαλμού, το αλέθει ως μυλόπετρα και το αφομοιώνει ανάλογα με την υγεία του (πνευματικού) στομαχιού του. 

Θα μπορούσε να επαναπαυτεί, ότι εντάξει… τον αγώνα μας ενάντια στην υλική πλεονεξία κάπως τον κάνουμε, οπότε το προσπερνάμε και συνεχίζουμε,  αλλά χωρίς να γνωρίζουμε την βαθεία ασθένεια πως είμαστε συγκύπτουσες…. 

…κι ο νόμος θα επαναπαύει φαρισσαϊκά ότι τάχα τηρείται, αλλά θα υποβόσκει δαιμόνιο και θα έχει δεμένον τον νου, ως βου, ωσεί έτη δέκα και οκτώ…. όντας κι αυτή κόρη Αβραάμ, μέχρι ο ίδιος ο νους να προσέλθει στον Κύριο για να θεραπευτεί και ανέβει μία κλίμακα από τον νόμο στην χάρι. 

Είναι αντίστοιχη της ανάβασης της σαμαρείτιδας από τον έναν νόμον στον επόμενο και από εκεί στην χάρι, όπως τις δικαιολογεί** ο αγ.Μάξιμος ομολογητής. Είναι η

τελική άντληση του ύδατος που υποσχέθηκε Ο Κύριος ότι 14 ὃς δι' ἂν πίῃ ἐκ τοῦ ὕδατος οὗ ἐγὼ δώσω αὐτῷ, οὐ μὴ διψήσῃ εἰς τὸν αἰῶνα (Ιωαν.δ’). 

Αφήνοντας τον έναν, (χωρίς να καταργηθεί αλλά να πληρωθεί) αμήν να προχωράμε από τον έναν στον άλλον… 27 ᾿Ηκούσατε ὅτι ἐρρέθη τοῖς ἀρχαίοις, οὐ μοιχεύσεις. 28 ᾿Εγὼ δὲ λέγω ὑμῖν ὅτι πᾶς ὁ βλέπων γυναῖκα πρὸς τὸ ἐπιθυμῆσαι αὐτὴν ἤδη ἐμοίχευσεν αὐτὴν ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ … (Ματθ.ε’) 

Περνάμε από την χοϊκή έννοια της πλεονεξίας, στην πνευματική έννοια. Κι είναι λεπτότητα να αντιληφθούμε και άρση σκοτισμού, ότι ενώ εργαζόμαστε εν μέρει την ανομία (πας άνθρωπος αμαρτωλός), ενώ εργαζόμαστε τον νόμο μέσα στην χλιαρότητά μας, έχουμε απαίτηση πολλαπλάσια της εργασίας μας της πνευματικής, να πληρωνόμαστε από Τον μισθαποδότη Κύριο. Αυτό είναι πλεονεξία απείρως σοβαρότερη από πιθανή πλεονεξία υλικών από ανθρώπους που δεν γνωρίζουν τον νόμο του Θεού. 

Γιαυτό και ο απ.Ιάκωβος παραινεί: ΜΗ πολλοὶ διδάσκαλοι γίνεσθε, ἀδελφοί μου, εἰδότες ὅτι μεῖζον κρῖμα ληψόμεθα· 2 πολλὰ γὰρ πταίομεν ἅπαντες. εἴ τις ἐν λόγῳ οὐ πταίει, οὗτος τέλειος ἀνήρ, δυνατὸς χαλιναγωγῆσαι καὶ ὅλον τὸ σῶμα. (Ιακ.γ’) για να συνεχίσει με την βαρύτητα της γλώσσας σαν κατάκριση, αναλογικά, όχι μόνο δάγκωμα σαρκός αδελφού, αλλά και μαζί με τον θυμό να αναλογεί εσωτερικά, φόνο.     

Για την πλεονεξία***, αναφέρει ο αγ.Γεώργιος χοζεβίτης: … Διότι τρεις είναι οι τάξεις πραγμάτων εις το επιθυμείν το περισσότερον. Το πέραν του πρέποντος, τούτο είναι πλεονεξία η δε αυτάρκεια τούτο είναι φυσικόν το δε να επιθυμεί τις το ολιγώτερον ενώ δύναται να έχει το μεγαλύτερον και ενδοξότερον τούτο είναι αρετή και ταπείνωσις. ... 

Νομικώς επαναπαυμένοι, και θέλοντας Ο Κύριος να μας τελειώσει, έρχεται στον μέγα κανόνα…. να μας θυμίσει. 

Τίνι ὡμοιώθης, πολυαμάρτητε ψυχή; εἰμὴ τῷ πρώτῳ Κάϊν, καὶ τῷ Λάμεχ ἐκείνῳ, λιθοκτονήσασα τὸ σῶμα κακουργίαις καὶ κτείνασα τὸν νοῦν ταῖς παραλόγοις ὁρμαῖς. 

Πάντας τοὺς πρὸ νόμου παραδραμοῦσα, ὦ ψυχή, τῷ Σὴθ οὐχ ὡμοιώθης, οὐ τὸν Ἐνὼς ἐμιμήσω, οὐ τὸν Ἐνὼχ τῇ μεταθέσει, οὐ τὸν Νῶε· ἀλλ᾿ ὤφθης πενιχρὰ τῆς τῶν δικαίων ζωῆς. 

Μόνη ἐξήνοιξας τοὺς καταρράκτας τῆς ὀργῆς τοῦ Θεοῦ σου, ψυχή μου, καὶ κατέκλυσας πᾶσαν, ὡς γῆν, τὴν σάρκα καὶ τὰς πράξεις καὶ τὸν βίον· καὶ ἔμεινας ἐκτὸς τῆς σωστικῆς Κιβωτοῦ. 

Ἄνδρα ἀπέκτεινα, φησίν, εἰς μώλωπα ἐμοί, καὶ νεανίσκον εἰς τραῦμα, Λάμεχ θρηνῶν ἐβόα· σὺ δὲ οὐ τρέμεις, ὦ ψυχή μου, ρυπωθεῖσα τὴν σάρκα καὶ τὸν νοῦν κατασπιλώσασα.   

Λιθοκτονούμε το σώμα με τις κακουργίες, αποκτείνουμε τον νου με τις παράλογες ορμές.  

Κι ενώ προς τα έξω μοιάζουμε δίκαιοι, προς τα μέσα, που θάπρεπε νάναι προσανατολισμένα τα μάτια μας, με προσοχή και προσευχή, δυστυχώς κάνουμε τις περισσότερες φορές εν αγνοία μας, ζημιά. Ψαλμικώς δε ακούγεται… Κύριος ἐν ναῷ ἁγίῳ αὐτοῦ· Κύριος ἐν οὐρανῷ ὁ θρόνος αὐτοῦ. οἱ ὀφθαλμοὶ αὐτοῦ εἰς τὸν πένητα αποβλέπουσι, τὰ βλέφαρα αὐτοῦ ἐξετάζει τοὺς υἱοὺς τῶν ἀνθρώπων. Κύριος ἐξετάζει τὸν δίκαιον καὶ τὸν ἀσεβῆ, ὁ δὲ ἀγαπῶν τὴν ἀδικίαν μισεῖ τὴν ἑαυτοῦ ψυχήν. (ψαλμ.ι’) 

Λιθοκτονούμε και αποκτείνουμε τον πυρήνα της ζωής μας με τους δερμάτινους χιτώνες που τον περιβάλλουν να σφίζει (λέμε τώρα) βιολογικής υγείας. Τεθανατωμένοι τη αμαρτία είμαστε… νεκροί, παρά τα φαινόμενα. 

Βαρηά τραυματισμένοι σαν τον άνθρωπο που περιέπεσε στους ληστές, και ΜΟΝΟ ο καλός σαμαρείτης (XC) και κάθε χριστοφόρος που έχων επάνω και μέσα Του Χριστό (1) , μεταφέρει από ευσπλαγχνία τον περιπεσόντα στο πανδοχείο (ορθόδοξη εκκλησία) για θεραπεία. Η μόνη που έχει τα μυστικά και μυστηριακά εφόδια θεραπείας του ανθρώπου. 

Κι είναι κάποιοι πρωτεργάτες**** της ντπ και οικουμενισμού, που δρουν χωρίς να κατανοούν ότι το θέλημά τους είναι ενάντια στο θείο θέλημα (που θέλει τους πάντας σωθήναι και εις επίγνωσιν Αληθείας ελθείν)…. Στον δεσμό, δίνεται το στίγμα της αντιθέου θελήσεώς τους με το ‘’καλημέρα’’: … «Οι Ορθόδοξοι δεν προσδοκούν από τους άλλους χριστιανούς να επιστρέψουν στην ορθόδοξη ομολογία με τη στενή σημασία, αλλά ότι θα βρουν τη δική τους Ορθοδοξία στο δικό τους τόπο» – Ν. Νησιώτης 

…εξισώνοντας (κατά τον π.Πέτρο Χιρς) τον οίκο του Πατρός με το χοιροστάσιο (στο 35’), εμμένοντας ότι ο άσωτος υιός δεν χρειάζεται να μετανιώσει, ούτε να επιστρέψει στην αγκάλη του Πατρός… ούτε να γνωρίσει την Αλήθεια (η οποία είναι η μόνη που ελευθερώνει) αλλά να αρκεστεί στην ‘’αγάπη’’. Αλλά! τους διαφεύγει, πως όταν ο αλιτήριος θέλει να πλανήσει, από αγάπης άρχεται…. 

Κι αν δεν έλθει η Αλήθεια στον κόσμο (Γέννησις αμήν βιωματικά), ο άνθρωπος δεν έρχεται στην αυτογνωσία, που είναι η βάση για την θεογνωσία. 

Μένει στην ιδέα, ότι όλα καλά και ωραία. Ποια; δυστυχώς τα ζοφερά και της πνευματικής μας νεκρότητος.   

…ρώτησε ένας άνθρωπος έναν σεβάσμιο ιεροκήρυκα:

- γιατί αυτό που λέτε εσείς εγώ δεν το αισθάνομαι σαν αμαρτία;

- βάλε ένα βάρος 100 κιλών πάνω σε έναν νεκρό. Θα αισθανθεί τπτ;

- όχι

- δεν αισθάνεται το βάρος, γιατί είναι νεκρός…. 

Μπορεί να ομολογήσουμε σε λίγες ώρες το ΧΡΙΣΤΟΣ ΕΤΕΧΘΗ!! (2) αλλά αυτό δεν απέχει και από το ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ !!! 

με αφορμή το: ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ !!! … ἱνατί φοβοῦμαι ἐν ἡμέρᾳ πονηρᾷ; (Γιατί να φοβούμαι κατά τας ημέρας των δοκιμασιών και των κινδύνων ; ) ἡ ἀνομία τῆς πτέρνης μου κυκλώσει με. (Μόνον* η δική μου αμαρτία μπορεί να με βλάψη) συγγράφηκε λιτά το ανάσταση και ανυψοποιά μυστήρια. 

Τα θεία γεγονότα είναι σαν ένα πακέτο (υπερούσιο δώρο, δωρεά και χάρι για τον εκπεσόντα ανθρωπο) με μυστική συνάφεια μεταξύ τους…. 

…όπως ‘’βλέπουμε’’ σπήλαιο στην Γέννηση, σπήλαιο και στην ανάσταση. Ιωσήφ τον μνήστορα να παρέχει το πρώτο σπήλαιο Ιωσήφ τον από αριμαθαίας το δεύτερο. Κεκλεισμένων των θυρών εισέρχεται στον κόσμο (τηρών το αειπάρθενον) κεκλεισμένων των θυρών ανασταίνεται. Μετά τις 40 ημέρες από γεννήσεως αγκαλιάζεται Ο Κύριος στην υπαπαντή από τον υπέργηρο Συμεών (τον θεοδόχο), όπως και με τις 40 ημέρες μετά την ανάσταση,  αγκαλιάζεται από Τον Πατέρα, υπαπαντώντας Τον, πλήρη δόξης …     

Συνοπτικά, όταν κοινωνούμε ‘’συμβαίνουν’’ όλα τα θεία γεγονότα από συλλήψεως (Ευαγγελισμού) έως Πεντηκοστής. Από Δύναμις τοῦ Ὑψίστου, ἐπεσκίασε τότε, πρὸς σύλληψιν τὴ Ἀπειρογάμω μέχρι την δόμηση της εκκλησίας άπαξ και αμήν και εν ημίν, με επίσκεψη της θείας χάριτος και επισκίαση των πυρίνων γλωσσών, όπου το τέρμα και ο σκοπός της ζωής μας. Η ανάπαυση της χάριτος με την ταπεινή συμφωνία της ψυχής μας: ιδού η δούλη Κυρίου, γένοιτό μοι κατά το ρήμα Σου…. 

Προσδοκούν τα έθνη Τον ερχόμενο (όπως μας περιγράφει ο αγ.Ιωάννης δαμασκηνός) αφού τους δόθηκε η μερική αλήθεια. Προσδοκά το ισραηλιτικό γένος (όπου ισραήλ σημαίνει νους ορώμενος τω Θεώ) που του δόθηκε ο σπερματικός λόγος, Τον Κύριο. Από το : από το προσδοκώ ανάσταση νεκρών μέχρι το ... και τοις εν τοις μνήμασι ζωή, χαρισάμενος… ο Ἅγιος Συμεὼν ὁ Νέος Θεολόγος, μας πληροφορεί:   …''Αὐτὸς ὁ ἴδιος κατεβαίνει ἀπὸ τοὺς οὐρανούς, εἰσέρχεται στὸ σῶμα μας σὰν σὲ τάφο, ἑνώνεται μὲ τὶς νεκρωμένες πνευματικὰ ψυχές μας καὶ τὶς ἀνασταίνει. Ἔτσι παρέχει τὴ δυνατότητα σ᾿ ἐκεῖνον ποὺ συναναστήθηκε μαζί του νὰ βλέπει τὴ δόξα τῆς μυστικῆς του ἀναστάσεως.'' 

…επαναφέροντάς μας τον νου στην πρέπουσα αυτογνωσία και αμήν στερέωση της θέσης, τι περιμένουμε με την υπερούσια Γέννα και πως πρέπει να προετοιμαζόμαστε…  

Ἀλλ᾿ ὡς ἐξ ὕψους δι᾿ ἡμᾶς ἐταπείνωσας σεαυτόν, συμμετρίασον καὶ νῦν τῇ ταπεινώσει μου. Καὶ ὡς κατεδέξω ἐν τῷ σπηλαίῳ καὶ φάτνῃ ἀλόγων ἀνακλιθῆναι, οὕτω κατάδεξαι καὶ ἐν τῇ φάτνῃ τῆς ἀλόγου μου ψυχῆς καὶ ἐν τῷ ἐσπιλωμένῳ μου σώματι εἰσελθεῖν... 

(ποθούντες θείας κοινωνίας…. Κελεύεις, ἀναπετάσω τὰς πύλας, ἃς σὺ μόνος ἐδημιούργησας, καὶ εἰσέρχῃ μετὰ φιλανθρωπίας, ὡς πέφυκας· εἰσέρχῃ καὶ φωτίζεις τὸν ἐσκοτισμένον μου λογισμόν. Πιστεύω ὡς τοῦτο ποιήσεις· …) 

…αμήν ο καλός Θεός να μας εξάγει (αν το θελήσουμε) και προτείνουμε χείρα ανέλκυσης, προς ανάσταση, με πρώτη την υποδοχή στην καρδία, ως γέννηση, Τον Κύριο που ως Θεός έγινε άνθρωπος για να θεώσει τον άνθρωπο…. Να νεκρώσει την ανομία και είδωλα και δια νόμου που δεν αρκεί, να μας πλουτίσει χάρι. Να μας εξάγει από την κατάρα του νόμου (αρά) στην αναφαίρετη και υπέρ νουν χ+αρά και ειρήνη, δι ευχών και ενεργείας δι Ης η χαρά εκλάμψει δι ης η αρά εκλείψει, γλυκυτάτης Θεοτόκου. Αμήν γένοιτο.   

--- 

* 5 Νεκρώσατε οὖν τὰ μέλη ὑμῶν τὰ ἐπὶ τῆς γῆς, πορνείαν, ἀκαθαρσίαν, πάθος, ἐπιθυμίαν κακήν, καὶ τὴν πλεονεξίαν, ἥτις ἐστὶν εἰδωλολατρία, 6 δι' ἃ ἔρχεται ἡ ὀργὴ τοῦ Θεοῦ ἐπὶ τοὺς υἱοὺς τῆς ἀπειθείας, 7 ἐν οἷς καὶ ὑμεῖς περιεπατήσατέ ποτε, ὅτε ἐζῆτε ἐν αὐτοῖς· 8 νυνὶ δὲ ἀπόθεσθε καὶ ὑμεῖς τὰ πάντα, ὀργήν, θυμόν, κακίαν, βλασφημίαν, αἰσχρολογίαν ἐκ τοῦ στόματος ὑμῶν· 9 μὴ ψεύδεσθε εἰς ἀλλήλους, ἀπεκδυσάμενοι τὸν παλαιὸν ἄνθρωπον σὺν ταῖς πράξεσιν αὐτοῦ 10 καὶ ἐνδυσάμενοι τὸν νέον τὸν ἀνακαινούμενον εἰς ἐπίγνωσιν κατ' εἰκόνα τοῦ κτίσαντος αὐτόν, 11 ὅπου οὐκ ἔνι ῞Ελλην καὶ ᾿Ιουδαῖος, περιτομὴ καὶ ἀκροβυστία, βάρβαρος, Σκύθης, δοῦλος, ἐλεύθερος, ἀλλὰ τὰ πάντα καὶ ἐν πᾶσι Χριστός. 12 ᾿Ενδύσασθε οὖν, ὡς ἐκλεκτοὶ τοῦ Θεοῦ ἅγιοι καὶ ἠγαπημένοι, σπλάγχνα οἰκτιρμοῦ, χρηστότητα, ταπεινοφροσύνην, πρᾳότητα, μακροθυμίαν, 13 ἀνεχόμενοι ἀλλήλων καὶ χαριζόμενοι ἑαυτοῖς ἐάν τις πρός τινα ἔχῃ μομφήν· καθὼς καὶ ὁ Χριστὸς ἐχαρίσατο ὑμῖν, οὕτω καὶ ὑμεῖς· 14 ἐπὶ πᾶσι δὲ τούτοις τὴν ἀγάπην, ἥτις ἐστὶ σύνδεσμος τῆς τελειότητος. 15 καὶ ἡ εἰρήνη τοῦ Θεοῦ βραβευέτω ἐν ταῖς καρδίαις ὑμῶν, εἰς ἣν καὶ ἐκλήθητε ἐν ἑνὶ σώματι· καὶ εὐχάριστοι γίνεσθε· 16 ὁ λόγος τοῦ Χριστοῦ ἐνοικείτω ἐν ὑμῖν πλουσίως, ἐν πάσῃ σοφίᾳ διδάσκοντες καὶ νουθετοῦντες ἑαυτοὺς ψαλμοῖς καὶ ὕμνοις καὶ ᾠδαῖς πνευματικαῖς, ἐν χάριτι ᾄδοντες ἐν τῇ καρδίᾳ ὑμῶν τῷ Κυρίῳ. 17 καὶ πᾶν ὅ,τι ἂν ποιῆτε ἐν λόγῳ ἢ ἐν ἔργῳ, πάντα ἐν ὀνόματι Κυρίου ᾿Ιησοῦ, εὐχαριστοῦντες τῷ Θεῷ καὶ πατρὶ δι' αὐτοῦ. 

[τι πρώτα να κάνουμε έντονο; θα έπρεπε όλα… αποφεύγοντες τον τονισμό ή υπογράμμιση λες και κάτι είναι σπουδαιότερο από τα άλλα θεόπνευστα, αμήν εκτυπώτερον όχι μόνο την ανάσταση (όπως ψάλλεται δίδου ημίν εκτυπώτερον σου μετασχείν…) αλλά αρχής γενομένης από ευαγγελισμού και Γεννήσεως έως ατελευτήτου τέλους…, αμήν να μορφωθεί Ο Χριστός εν ημίν]. 

** Πώς δικαιολογούνται οι πέντε άνδρες της Σαμαρείτιδας και ο έκτος που δεν ήταν άνδρας της; 

[…κι η σαμαρείτιδα ως σκιά και εκ-τύπωση και οδοδείκτες προς ευθυπορεία και πρόοδο της δικής μας πνευματικής κατάστασης, είχε πρώην 5 άνδρες… αυτούς όλους τους (τους πέντε νόμους) έλαβε η φύση και τους απέρριψε εξαιτίας της ακαρπίας της στα έργα της αρετής. Έκτο είχε το νόμο μέσω του Μωϋσή που ήταν σαν να μην τον είχε ή επειδή δεν  εκτελούσε τις πράξεις δικαιοσύνης που εκείνος όριζε ή επειδή  επρόκειτο αυτή να μεταβεί σε άλλο νόμο ως άνδρα, δηλαδή το  ευαγγέλιο, γιατί ο νόμος δεν είχε δοθεί στους ανθρώπους αιώνια,  αλλά κατά οικονομία που παιδαγωγούσε προς το μεγαλύτερο και  μυστικότερο.  

Μ'αυτή την έννοια νομίζω (αναφέρει ο άγιος) είπε ο Κύριος στη Σαμαρείτιδα «και νυν ον έχεις ουκ έστι σός»….] Δεν πλάστηκε ο άνθρωπος για τον νόμο και σκιά, αλλά για την χάρι και το Φως.

*** περί πνευματικής πλεονεξίας (αγ.Γεωργίου Χοζεβίτου) 

**** Η συμβολή του Παγκόσμιου Συμβουλίου Εκκλησιών και ο ρόλος του πρωτοπόρου Νίκου Νησιώτη στην Οικουμενική Κίνηση 

***** Ενχρονίσθη και εχωρήθη 

(1) Κι Ο ενεργών δια Σταυρού Κύριος, ανέλκει αναστάσιμα τον παλαιό ΑΔΑΜ και τους μονήρεις, και τους συζύγους [δι ενός τον άλλον (που ο υγιέστερος ίσως πάντα ίσως εναλλάξ, κουβαλάει ο ένας το βάρος του άλλου και, και τους δυο μαζί, δια του ορθοδόξου μυστηρίου], και τις οικογένειες και τα κράτη και τα έθνη και όλην την ανθρωπότητα (στο πρόσωπο του αγιογραφημένου ΑΔΑΜ και ΕΥΑ) για να τους παράσχει νέα ζωή και χάρι, στην καινή κτίση.       

Η γέννησή Του Κυρίου και ο Σταυρός 

(2)… ὅτε δὲ ἦλθε τὸ πλήρωμα τοῦ χρόνου, ἐξαπέστειλεν ὁ Θεὸς τὸν υἱὸν αὐτοῦ, γενόμενον ἐκ γυναικός, γενόμενον ὑπὸ νόμον, 5 ἵνα τοὺς  ὑπὸ νόμον ἐξαγοράσῃ, ἵνα τὴν υἱοθεσίαν ἀπολάβωμεν. 6 ῞Οτι δέ ἐστε  υἱοί, ἐξαπέστειλεν ὁ Θεὸς τὸ Πνεῦμα τοῦ υἱοῦ αὐτοῦ εἰς τὰς καρδίας ὑμῶν, κρᾶζον· ἀββᾶ ὁ πατήρ. 7 ὥστε  οὐκέτι  εἶ  δοῦλος, ἀλλ' υἱός· εἰ δὲ υἱός, καὶ κληρονόμος Θεοῦ διὰ  Χριστοῦ.  (Γαλ.δ’)  

…με αυτό να αποδεικνύει την σφραγίδα της υιοθεσίας, ώστε να βιώσουμε και απαντήσουμε με το, ΑΛΗΘΩΣ ΕΤΕΧΘΗ. Μέχρι να ακουστεί αυτή η φωνή στην καρδιά, αναμένουμε το πλήρωμα του χρόνου. Αμήν κάθε χρόνο και εκτυπώτερον. 

Σφραγίς δωρεάς, σαν σφραγίδα προσφόρου, αρχής γενομένης από τον οίκο του Άρτου....  αμήν κι εμείς άρτοι ευλογημένοι, να ανεβαίνει η προσευχή και ζωή μας ως θυμίαμα ενώπιόν Του, τυπωμένα στην ψυχή και ζωή μας όλα τα θεία σύμβολα…. με πνεύμα διακονίας και θυσίας…. 28 ὥσπερ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου οὐκ ἦλθε διακονηθῆναι, ἀλλὰ διακονῆσαι καὶ δοῦναι τὴν ψυχὴν αὐτοῦ λύτρον ἀντὶ πολλῶν. (Ματθ.κ’28)