ο παράλυτος της καπερναούμ

Λέγει ὁ ἅγιος Γρηγόριος γιὰ τὸ θαῦμα στὸ σπίτι τῆς Καπερναούμ· ὅλοι ἄκουγαν τὸν Χριστό. Δὲν τὸν ὑπάκουσαν ὅμως ὅλοι. Ὅλοι εἴμαστε φιλήκοοι καὶ φιλοθεάμονες, ὄχι ὅμως καὶ φιλάρετοι. Ὅλοι ἐπιθυμοῦμε νὰ μάθουμε τὰ σωτήρια καὶ ἀκοῦμε εὐχάριστα τὴν ἱερὴ διδασκαλία καὶ μάλιστα «φιλοκρινοῦμεν τοὺς λόγους», ἀλλὰ καμμία προσπάθεια δὲν κάνουμε νὰ καρποφορήση μέσα μας ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ. Ἀκοῦμε ἀναλύσεις πατερικῶν κειμένων, μιλᾶμε θεολογικά, ἀλλὰ δυσκολευόμαστε νὰ τηρήσουμε τὶς ἐντολὲς καὶ τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ.

Ὁ παραλυτικὸς «αἰρόμενος ὑπὸ τεσσάρων» ἔφθασε στὸ σπίτι ποὺ δίδασκε ὁ Χριστός. Οἱ συνοδοί του «ἀπεστέγασαν τὴν στέγην» καὶ κατέβασαν τὸν παραλυτικὸ μπροστὰ στὸν Χριστό. Ὁ ἅγιος Γρηγόριος προσαρμόζει αὐτὴ τὴν πράξη στὴν θεραπεία τῆς παράλυτης ψυχῆς. Καθένας ποὺ πρόσκειται στὶς ἡδονὲς εἶναι παράλυτος στὴν ψυχὴ καὶ βρίσκεται καθηλωμένος στὸ κρεβάτι τῆς ἡδυπάθειας καὶ

Λόγος περὶ τῆς Ἁγίας Πεντηκοστῆς - Ἁγίου Γρηγορίου Παλαμᾶ

«Ὅταν συμπληρωνόταν ἡ πεντηκοστὴ ἡμέρα μετὰ τὴν Ἀνάσταση, τῆς ὁποίας ἔφθασε τώρα ἡ μνήμη, ἐνῷ ὅλοι οἱ μαθητὲς ἦσαν συγκεντρωμένοι μαζὶ καὶ εὑρίσκονταν ὁμόψυχοι στὸ ὑπερῷο (οἶκος) ἐκείνου τοῦ ἱεροῦ, ἀλλὰ καὶ στὸ προσωπικό του ὑπερῷο, στὸ νοῦ του, συναγμένος ὁ καθένας τους (διότι ἦσαν σὲ ἡσυχία καὶ ἀφιερωμένοι στὴ δέηση καὶ στοὺς ὕμνους πρὸς τὸ Θεό), ξαφνικά, λέγει ὁ εὐαγγελιστὴς Λουκᾶς, «ἀκούσθηκε ἦχος ἀπὸ τὸν οὐρανό, σὰν ἀπὸ ὁρμὴ βιαίου ἀνέμου καὶ ἐγέμισε τὸν οἶκο ὅπου κάθονταν». (Πράξ. 2, 1-11).

Εἶναι βίαιος γιατὶ νικᾶ τὰ πάντα καὶ ξεπερνᾶ τὰ τείχη τοῦ πονηροῦ, γκρεμίζει κάθε ὀχύρωμα τοῦ ἐχθροῦ, ταπεινώνει τοὺς ὑπερήφανους, ἀνυψώνει τοὺς ταπεινοὺς στὴ καρδιὰ καὶ διασπᾶ τοὺς συνδέσμους τῶν ἁμαρτημάτων. Γέμισε δὲ ὁ οἶκος ἐκεῖνος στὸν ὁποῖο κάθονταν, καθιστώντας τον, κολυμβήθρα πνευματικὴ καὶ ἐκπληρώνοντας τὴν ἐπαγγελία τοῦ Σωτῆρα, ποὺ τοὺς ἔλεγε, πρὶν ἀναληφθεῖ: «Ὁ μὲν Ἰωάννης βάπτισε μὲ νερό, ἐσεῖς δὲ θὰ βαπτισθῆτε μὲ ἅγιο Πνεῦμα, ὄχι ἔπειτα ἀπὸ πολλὲς μέρες».

Ἀλλὰ καὶ τὸ ὄνομα ποὺ ἔδωσε σ᾿ αὐτοὺς τὸ ἔδειξε νὰ ἀληθεύει. Διότι διὰ τοῦ ἤχου αὐτοῦ ἀπὸ τοὺς οὐρανοὺς οἱ Ἀπόστολοι ἔγιναν πραγματικὰ υἱοὶ βροντῆς. «Καὶ φάνηκαν σ᾿ αὐτοὺς γλῶσσες διαμεριζόμενες ὡσὰν πυρὸς καὶ στὸν καθένα τοὺς

Ὁ σωσμένος Ἄσωτος - Ἁγίου Γρηγορίου Παλαμᾶ

Ἂς ἐπιληφθοῦμε λοιπὸν κι ἐμεῖς, ἀδελφοί, τῆς μετανοίας μὲ ἔργα, ἂς ἐγκαταλείψωμε τὸν πονηρὸ καὶ τὰ βοσκήματά του·ἂς μείνωμε μακριὰ ἀπὸ τοὺς χοίρους καὶ ἀπὸ τὰ ξυλοκέρατα πού τοὺς τρέφουν, δηλαδὴ ἀπὸ τὰ βδελυρὰ πάθη καὶ τοὺς προσκολλημένους σ’ αὐτά·

ἂς σταθοῦμε μακριὰ ἀπὸ τὴν πονηρὰ νομή, δηλαδὴ τὴν κακὴ συνήθεια

ἂς ἀποφύγωμε τὴν χώρα τῶν παθῶν, δηλαδὴ τὴν ἀπιστία καὶ ἀπληστία καὶ ἀκρασία, ὅπου συμβαίνει φοβερὸς λιμὸς ἀγαθῶν καὶ ἐπέρχονται πάθη χειρότερα ἀπὸ τὸν λιμό• ἂς τρέξωμε πρὸς τὸν Πατέρα τῆς ἀφθαρσίας, τὸν δότη τῆς ζωῆς, βαδίζοντας τὴν ὁδὸ τῆς ζωῆς διὰ τῶν ἀρετῶν.

Ἐκεῖ θὰ τὸν εὕρωμε νά ἔχει ἐξέλθει ἀπὸ φιλανθρωπία γιά προϋπάντηση καὶ νά μᾶς χαρίζει τὴν ἄφεσι τῶν ἁμαρτιῶν μας, τὸ σύμβολο τῆς ἀφθαρσίας, τὸν ἀρραβῶνα τῆς μελλοντικῆς κληρονομίας. Καὶ ὁ ἄσωτος υἱὸς ἄλλωστε, ὅπως ἐδιδαχθήκαμε ἀπὸ τὸν Σωτῆρα, ὅσον καιρὸ εὑρισκόταν στή χώρα τῶν παθῶν, ἂν καὶ ἐσκεπτόταν καὶ ἔλεγε τὰ λόγια τῆς μετανοίας, δέν ἐπέτυχε τίποτε τὸ καλό, ἕως ὅτου ἀφήνοντας ὅλα ἐκεῖνα τὰ ἔργα τῆς ἁμαρτίας ἦλθε τρέχοντας πρὸς τὸν πατέρα κι ἀφοῦ ἐπέτυχε τὰ ἀνέλπιστα, ἔμεινε ὁπωσδήποτε στό ἑξῆς πλησίον του μὲ ταπείνωση, σωφρονώντας, δικαιοπραγώντας καὶ διατηρώντας ἀκέραια τὴν ἀνανεωμένη ἀπὸ τὸν Θεὸ χάρη.

Αὐτὴν τή χάρη εἴθε νά τὴν ἐπιτύχωμε ὅλοι μας καὶ νά τὴν διατηρήσωμε ἀμείωτη, ὥστε καὶ στόν μέλλοντα αἰῶνα νά συνευφρανθοῦμε μὲ τὸν σεσωσμένο ἄσωτο στήν ἄνω Ἱερουσαλήμ, τὴν μητέρα τῶν ζώντων, τὴν Ἐκκλησία τῶν πρωτοτόκων, ἐν Χριστῷ τῷ Κυρίῳ ἡμῶν, στόν Ὁποῖο πρέπει δόξα στούς αἰῶνες.

θεολογία κατά τον αγ.Γρηγόριο Παλαμά – π.Γεωργίου Καψάνη

Κατά τον μέγα Φωστήρα της Εκκλησίας, άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά, υπάρχουν τριών ειδών θεολογίες:

α) Η ασφαλής και μυστική των θεοπτών θεολόγων, οι οποίοι ομιλούν εκ προσωπικής εμπειρίας και κοινωνίας με τον Ζώντα Θεό.

β) Η φιλόσοφος θεολογία των μη εχόντων προσωπική εμπειρία θεοπτίας, αλλά εν ταπεινώσει δεχομένων τις εμπειρίες και θεοπτίες των Αγίων και θεολογούντων συμφώνως προς αυτές. Η θεολογία αυτή χρησιμοποιεί την αποδεικτική μέθοδο, αυτήν δηλαδή που αποδεικνύει τις θεολογικές θέσεις με συλλογισμούς βάσει της Αποκαλύψεως και των καταγεγραμμένων εμπειριών των Αγίων, και

γ) Η καινή θεολογία των θρασέων θεολόγων, οι οποίοι απορρίπτουν τις εμπειρίες των Αγίων και θεολογούν διαλεκτικώς κατά τις δικές τους φιλοσοφικές αρχές. Εκπρόσωπος της διαλεκτικής θεολογίας ήταν στους χρόνους του Αγίου Παλαμά ο

Το Όραμα του αγίου Γρηγορίου Παλαμά - Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς

Ο άγιος Γρηγόριος Παλαμάς απέκτησε σοφία μέσω των ουρανίων αποκαλύψεων πού δέχθηκε. Αφού πέρασε τρία χρόνια ησυχάζοντας σε ένα κελί της Μεγίστης Λαύρας, του γεννήθηκε η ανάγκη να πάει στον κόσμο, ανάμεσα στους ανθρώπους για να τους ωφελήσει με την πνευματική γνώση και εμπειρία του.

Ο Θεός του φανέρωσε αυτή την ανάγκη μέσα από μια ασυνήθιστη οπτασία:

κάποια μέρα ο Γρηγόριος, σαν σε ελαφρύ ύπνο, είδε να κρατά στο χέρι του ένα δοχείο υπερχειλισμένο με γάλα.

Σιγά-σιγά το γάλα μεταβλήθηκε σε κρασί το οποίο επίσης υπερχείλισε, κυλώντας στα χέρια και στα ρούχα του.

Τότε εμφανίστηκε ένας λαμπρός νεανίας και τού είπε:

«Γιατί δεν έδινες και σε άλλους να δοκιμάσουν αυτό το εξαίσιο ποτό το οποίο σπαταλάς τόσο απρόσεκτα; ή μήπως δεν γνωρίζεις ότι αυτό είναι δώρο της χάριτος του Θεού;».

Ο Γρηγόριος τότε απάντησε:

«Μα, εάν δεν υπάρχει κανένας στην εποχή μας ο οποίος να αισθάνεται την ανάγκη να πιει ένα τέτοιο ποτό, σε ποιόν να το δώσω;».

Ο νεανίας αποφάνθηκε:

«Είτε υπάρχουν λίγοι είτε περισσότεροι διψασμένοι γιά ένα τέτοιο ποτό, είσαι

ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΝΑΛΗΨΕΩΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΤΟΥ ΠΑΛΑΜΑ

Ἐκ δεξιᾶς κάθισας πατρικῆς Λόγε, Μύσταις παρασχὼν πίστιν ἀσφαλεστέραν.

«Βλέπετε αυτή τη κοινή για μας εορτή και ευφροσύνη, την οποία ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός εχάρισε με την ανάσταση και ανάληψή του στους πιστούς; Επήγασε από θλίψη.

Βλέπετε αυτή τη ζωή, μάλλον δε την αθανασία; Επιφάνηκε σε μας από θάνατο.

Βλέπετε το ουράνιο ύψος, στο οποίο ανέβηκε κατά την ανύψωσή του ο Κύριος και την υπερδεδοξασμένη δόξα που δοξάσθηκε κατά σάρκα; Το πέτυχε με τη ταπείνωση και την αδοξία. Όπως λέγει ο απόστολος γι' αυτόν, «εταπείνωσε τον εαυτό του γενόμενος υπήκοος μέχρι θανάτου, και μάλιστα σταυρικού θανάτου, γι' αυτό κι' ο Θεός τον υπερύψωσε και του χάρισε όνομα ανώτερο από κάθε όνομα, ώστε στο όνομα του Ιησού να καμφθεί κάθε γόνατο επουρανίων και επιγείων και καταχθονίων και να διακηρύξει κάθε γλώσσα ότι ο Ιησούς Χριστός είναι ο Κύριος σε δόξα Θεού Πατρός».(Φιλιπ. 2: 8-11).

Εάν λοιπόν ο Θεός υπερύψωσε το Χριστό του για το λόγο ότι ταπεινώθηκε, ότι ατιμάσθηκε, ότι πειράσθηκε, ότι υπέμεινε επονείδιστο σταυρό και θάνατο για χάρη μας, πως θα σώσει και θα δοξάσει και θα ανυψώσει εμάς, αν δεν επιλέξωμε τη ταπείνωση, αν δεν δείξουμε τη προς τους ομοφύλους αγάπη, αν δεν ανακτήσωμε τις ψυχές μας δια της υπομονής των πειρασμών, αν δεν

αγ. Γρηγόριος Παλαμάς

αγ.ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΠΑΛΑΜΑΣ (1296-1359)

Βίος καὶ Πολιτεία τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου Θεσσαλονίκης τοῦ Παλαμᾶ

Ἔργα (2 τόμοι) τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ [word zip, 504KB]

Γρηγόριος Παλαμᾶς - Λόγος εἰς τὸν Τίμιον καὶ Ζωοποιὸν Σταυρόν (νεοελληνικὴ ἀπόδοση)

Γρηγόριος Παλαμᾶς - Λόγος εἰς τὸν Εὐαγγελισμὸν τῆς Θεοτόκου (νεοελληνικὴ ἀπόδοση)

Γρηγόριος Παλαμᾶς - Λόγος εἰς τὰ Εἰσόδια τῆς Θεοτόκου (νεοελληνικὴ ἀπόδοση)

Γρηγόριος Παλαμᾶς - Ὁμιλία περὶ τῆς κατὰ σάρκα τοῦ Κυρίου Οἰκονομίας (νεοελληνικὴ ἀπόδοση)

Γρηγόριος Παλαμᾶς - Λόγος εἰς τὴν ἁγίαν ἡμέραν τῶν Φώτων (νεοελληνικὴ ἀπόδοση)

Γρηγόριος Παλαμᾶς - Λόγος εἰς τὴν Ἀνάληψιν τοῦ Χριστοῦ (νεοελληνικὴ ἀπόδοση)

Γρηγόριος Παλαμᾶς - Λόγος περὶ τῆς Ἁγίας Πεντηκοστῆς (νεοελληνικὴ ἀπόδοση)

Γρηγόριος Παλαμᾶς - Ὁμιλία εἰς τὴν Θείαν Μεταμόρφωσιν (νεοελληνικὴ ἀπόδοση)

Γρηγόριος Παλαμᾶς - Λόγος εἰς τὴν Κοίμησιν τῆς Θεοτόκου (νεοελληνικὴ ἀπόδοση)

Γρηγόριος Παλαμᾶς - Εὐχὴ ἐξομολογητικὴ εἰς τὴν Θεοτόκον (μὲ νεοελληνικὴ ἀπόδοση)

πηγή

Ἅγια Θεοφάνεια (Ἁγ. Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ)

Μέγα και υψηλό είναι το μυστήριο του βαπτίσματος του Χριστού, δυσθεώρητο και δυσερμήνευτο, αλλά επειδή είναι εξαιρετικά σωτήριο ας το ανιχνεύσουμε όσο είναι εφικτό. «Και να, με το να αναδυθεί μόνο, του ανοίχθηκαν οι ουρανοί».

Δεν είπε ο ουρανός, αλλά οι ουρανοί, δηλαδή όλοι, όλα τα επάνω από εμάς επικείμενα. Για να δειχθεί φανερώτατα ότι αυτός είναι που και προ των ουρανών υπάρχει και πριν από όλα τα όντα και είναι Θεός και είναι Θεού Λόγος και Υιός, μόνο αυτός παρουσιαζόταν συνημμένος με τον Πατέρα και το Πνεύμα.

Με την έκφραση «ανοίχθηκαν», μας έδειξε ότι οι ουρανοί ήσαν κλειστοί προηγουμένως λόγω της αμαρτίας και της παρακοής μας προς το Θεό. Ο δε Λουκάς λέγει ότι όταν βαπτίσθηκε και προσευχόταν ο Ιησούς, ανοίχθηκε ο ουρανός.

Διδασκόμεθα από αυτό ότι όχι μόνο ο ιερέας και τελεστής των μυστηρίων πρέπει να προσεύχεται, αλλά και ο τελούμενος.

ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΝΑΛΗΨΕΩΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΤΟΥ ΠΑΛΑΜΑ

«Βλέπετε αυτή τη κοινή για μας εορτή και ευφροσύνη, την οποία ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός εχάρισε με την ανάσταση και ανάληψή του στους πιστούς; Επήγασε από θλίψη.

Βλέπετε αυτή τη ζωή, μάλλον δε την αθανασία; Επιφάνηκε σε μας από θάνατο.

Βλέπετε το ουράνιο ύψος, στο οποίο ανέβηκε κατά την ανύψωσή του ο Κύριος και την υπερδεδοξασμένη δόξα που δοξάσθηκε κατά σάρκα; Το πέτυχε με τη ταπείνωση και την αδοξία. Όπως λέγει ο απόστολος γι' αυτόν, «εταπείνωσε τον εαυτό του γενόμενος υπήκοος μέχρι θανάτου, και μάλιστα σταυρικού θανάτου, γι' αυτό κι' ο Θεός τον υπερύψωσε και του χάρισε όνομα ανώτερο από κάθε όνομα, ώστε στο όνομα του Ιησού να καμφθεί κάθε γόνατο επουρανίων και επιγείων και καταχθονίων και να διακηρύξει κάθε γλώσσα ότι ο Ιησούς Χριστός είναι ο Κύριος σε δόξα Θεού Πατρός».(Φιλιπ. 2: 8-11).

Εάν λοιπόν ο Θεός υπερύψωσε το Χριστό του για το λόγο ότι ταπεινώθηκε, ότι

Νέκρωση μελών αμαρτίας

Η Προσευχή προς την Παναγία (Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά) :

Υπεράγαθε Δέσποινα Θεοτόκε,
επάκουσον της οικτράς μου δεήσεως και μη καταισχύνης με από της προσδοκίας μου, η μετά Θεόν ελπίς πάντων των περάτων της γης.
Τον βρασμόν της σαρκός μου κατάσβεσον.
Τον εν τη ψυχή μου αγριότατον κλύδωνα κατεύνασον.
Τον πικρόν θυμόν καταπράϋνον.
Τον τύφον και την αλαζονείαν της ματαίας οιήσεως εκ του νοός μου αφάνισον.
Τας νυκτερινάς φαντασίας των πονηρών πνευμάτων
και τας μεθημερινάς των ακαθάρτων εννοιών προσβολάς
εκ της καρδίας μου μείωσον.
Παίδευσόν με την γλώσσαν λαλείν τα συμφέροντα.
Δίδαξον τους οφθαλμούς μου βλέπειν ορθώς της αρετής την ευθύτητα.
Τους πόδας μου τρέχειν ανυποσκελίστως ποίησον την μακαρίαν οδόν των του Θεού εντολών.
Τας χείρας μου αγιασθήναι παρασκεύασον, ίνα αξίως αίρω αυτάς προς τον Ύψιστον. 

φώτισόν μου το σκότος

Κάποια ημέρα που ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς είχε προσηλωμένο τον νού και την καρδιά του στον Θεό, αίφνης παρουσιάσθη ενώπιόν του ανήρ σεμνοπρεπής και σεβάσμιος, με πρόσωπο ιλαρό και γαλήνιο βλέμμα.

Ήτο ο Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος, ο ηγαπημένος μαθητής του Κυρίου, ο οποίος του είπε:
«Ήλθον, τέκνον, απεσταλμένος από την αγιωτέραν των απάντων και Βασίλισσαν των Ουρανών, διά να σε ερωτήσω, διά ποίαν αιτίαν ανά πάσαν στιγμήν κραυγάζεις “Φώτισόν μου το σκότος, φώτισόν μου το σκότος!”»
Βλέπων το θαύμα ο Γρηγόριος, απεκρίθη στον άγιο επισκέπτη:
«Και τι άλλο πρέπει να ζητώ από τον Θεό εγώ, όστις είμαι εμπαθής και πλήρης αμαρτιών, παρά να ελεηθώ και να φωτισθώ διά να γνωρίζω το θέλημά του και να το εκτελώ;».
Ο ιερός Ευαγγελιστής απεκρίθη: «Η Δέσποινα των απάντων ορίζει να είναι βοηθός σου, και επίσης εγώ ο δούλος της να σε βοηθώ».
Ερωτά ο θείος Γρηγόριος: «Και που πρόκειται να με βοηθή η Μήτηρ του Κυρίου μου; Εις την παρούσαν ζωήν, ή εις την μέλλουσαν;».
Απεκρίθη ο Θεολόγος: «Και εις την παρούσαν ζωήν και εις την μέλλουσαν».

Ταύτα είπεν ο θείος Ιωάννης, και αφού επλήρωσε χαράς και ευφροσύνης την καρδία του Γρηγορίου, άφαντος εγένετο απ’ αυτού.

---

χαιρετισμοί αγίου Γρηγορίου παλαμά

παρακλητικός αγίου 

προσευχή προς την Παναγία (αγ.Γρηγορίου Παλαμά)

αγίου Γρηγορίου Παλαμά έργα (1ος τόμος)

αγίου Γρηγορίου Παλαμά έργα (2ος τόμος)

Λόγος εις τα Εισόδια της Θεοτόκου - Άγιος Γρηγόριος Παλαμάς

«..Εάν το δένδρο αναγνωρίζεται από τον καρπό, και το καλό δένδρο παράγει επίσης καλό καρπό, η μητέρα της αυτοαγαθότητος, η γεννήτρια της αιώνιας καλλονής, πως δεν θα υπερείχε ασύγκριτα κατά την καλοκαγαθία από κάθε αγαθό εγκόσμιο και υπερκόσμιο;

Διότι η δύναμη που καλλιέργησε τα πάντα, ο προαιώνιος και υπερούσιος Λόγος, από ανέκφραστη φιλανθρωπία και ευσπλαχνία για χάρη μας θέλησε να περιβληθεί τη δική μας εικόνα, για να ανακαλέσει τη φύση πού σύρθηκε στον Άδη και να την ανακαινίσει, γιατί είχε παλαιωθεί και να την αναβιβάσει προς το υπερουράνιο ύψος της βασιλείας και θεότητός του.

Και βρίσκει αυτήν την αειπάρθενη η οποία υμνείται από μας σήμερα που γιορτάζουμε την παράδοξη είσοδό της στα άγια των αγίων και την εκλέγει ανάμεσα από όλους ανά τους αιώνες εκλεκτούς και θαυμαστούς και περιβόητους για την ευσέβεια και σύνεση και σε λόγια και σε έργα.

Ποιός εἶναι ὁ θάνατος τῆς ψυχῆς;

Εἶναι ἡ ἐγκατάλειψις τοῦ Θεοῦ. Ὅπως δηλαδή, ὅταν εἶναι τό φῶς παρόν, δέν εἶναι δυνατό νά ὑπάρχη συγχρόνως καί σκότος, ἀλλά ἄν τό φῶς ἐγκαταλείψη τόν τόπο, γίνεται σκότος, πού δέν ἔχει ἀπό τό φῶς τή γένεσι, ἀλλ΄ ἀπό τό διάφραγμα, ἀπό τή σκιά, ἔτσι καί ὅταν ὁ Θεός, πού εἶναι αὐτοζωή καί ζωή ὅλων τῶν ζώντων, καί μάλιστα τῶν θείως ζώντων, εἶναι παρών στήν ψυχή μας, εἶναι ἀδύνατο νά εἶναι σ΄ αὐτή παρών καί ὁ θάνατος. Ὅταν δέ τήν ἐγκαταλείψη ὁ Θεός, ἐπέρχεται σ΄ αὐτήν ὁ θάνατος, πού δέν ἔχει ἀπό τόν Θεό τή γένεσι, ἀλλ΄ ἀπό τό αἴτιο τῆς θείας ἐγκαταλείψεως, πού εἶναι ἡ ἁμαρτία. Βλέπετε, πῶς ὁ θάνατος δέν εἶναι ἀπό τόν Θεό, ἀλλ΄ ἀπό τήν ἁμαρτία..

~ Άγιος Γρηγόριος Παλαμάς Ομιλία ΛΑ΄ ΕΠΕ 10 σελ, 281

Υπάρχουν δύο θάνατοι;
Ο ένας είναι που θα των υποστούμε όλοι.. και ο άλλος είναι
ο καθεαυτού θάνατος, ο πνευματικός και αιώνιος...

~ Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς 
''Στη μέλλουσα εκείνη νέα γέννηση μας, κα­τά την ανάσταση των δικαίων, θα αναστηθούν και τα σώματα των άνομων και αμαρτωλών, αλλά για να

Περί της Αναλήψεως του Χριστού - άγιος Γρηγόριος Παλαμάς

«Βλέπετε αυτή τη κοινή για μας εορτή και ευφροσύνη, την οποία ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός εχάρισε με την ανάσταση και ανάληψή του στους πιστούς; Επήγασε από θλίψη. Βλέπετε αυτή τη ζωή, μάλλον δε την αθανασία; Επιφάνηκε σε μας από θάνατο. Βλέπετε το ουράνιο ύψος, στο οποίο ανέβηκε κατά την ανύψωσή του ο Κύριος και την υπερδεδοξασμένη δόξα που δοξάσθηκε κατά σάρκα; Το πέτυχε με τη ταπείνωση και την αδοξία. Όπως λέγει ο απόστολος γι' αυτόν, «εταπείνωσε τον εαυτό του γενόμενος υπήκοος μέχρι θανάτου, και μάλιστα σταυρικού θανάτου, γι' αυτό κι' ο Θεός τον υπερύψωσε και του χάρισε όνομα ανώτερο από κάθε όνομα, ώστε στο όνομα του Ιησού να καμφθεί κάθε γόνατο επουρανίων και επιγείων και καταχθονίων και να διακηρύξει κάθε γλώσσα ότι ο Ιησούς Χριστός είναι ο Κύριος σε δόξα Θεού Πατρός».(Φιλιπ. 2: 8-11).

Ομιλία εις την Κυριακήν των Μυροφόρων

ΤΟΥ ΕΝ ΑΓΙΟΙΣ ΠΑΤΡΟΣ ΗΜΩΝ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΟΥ ΠΑΛΑΜΑ (Όπου και αναφέρεται ότι πρώτη ή Θεοτόκος είδε τον Κύριο μετά την εκ νεκρών ανάστασί του) Η ανάστασις του Κυρίου είναι ανανέωσης της ανθρωπινής φύσεως. Και για τον πρώτο Αδάμ, πού λόγω της αμαρτίας καταπόθηκε από τον θάνατο και δια του θανάτου επέστρεψε στην γη, από οπού πλάσθηκε, είναι αναζώωσις και ανάπλασης και επάνοδος προς την αθάνατη ζωή. Εκείνον λοιπόν στην αρχή κανένας άνθρωπος δεν τον είδε να πλάθεται και να παίρνει ζωή (αφού κανένας άνθρωπος δεν υπήρχε ακόμη εκείνη την ώρα). Όταν όμως έλαβε την πνοή της ζωής με το θείο εμφύσημα, πρώτη από όλους τους άλλους τον είδε μια γυναίκα (διότι ή Εύα στάθηκε ό πρώτος άνθρωπος μετά από εκείνον).

Λόγος εἰς τὰ Εἰσόδια τῆς Θεοτόκου

Τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ

Ἐὰν τὸ δένδρο ἀναγνωρίζεται ἀπὸ τὸν καρπό, καὶ τὸ καλὸ δένδρο παράγει ἐπίσης καλὸν καρπὸ (Ματθ. 7, 16. Λουκ. 6, 44), ἡ μητέρα τῆς αὐτοαγαθότητος, ἡ γεννήτρια τῆς ἀΐδιας καλλονῆς, πῶς δὲν θὰ ὑπερεῖχε ἀσυγκρίτως κατὰ τὴν καλοκαγαθία ἀπὸ κάθε ἀγαθὸ ἐγκόσμιο καὶ ὑπερκόσμιο; 

Διότι ἡ δύναμις ποὺ ἐκαλλιέργησε τὰ πάντα, ἡ συναΐδια καὶ ἀπαράλλακτη εἰκὼν τῆς ἀγαθότητος, ὁ προαιώνιος καὶ ὑπερούσιος καὶ ὑπεράγαθος Λόγος, ἀπὸ ἀνέκφραστη φιλανθρωπία κι᾽ εὐσπλαγχνία γιὰ χάρι μας ἠθέλησε νὰ περιβληθῇ τὴν ἰδική μας εἰκόνα, γιὰ νὰ ἀνακαλέσῃ τὴν φύσι ποὺ εἶχε συρθῇ κάτω στοὺς μυχοὺς τοῦ ἅδη καὶ νὰ τὴν ἀνακαινίσῃ, διότι εἶχε παλαιωθῆ, καὶ νὰ τὴν ἀναβιβάσῃ πρὸς τὸ ὑπερουράνιο ὕψος τῆς βασιλείας καὶ θεότητός του.

Προσευχή προς την Παναγία (Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά)

Υπεράγαθε Δέσποινα Θεοτόκε,

επάκουσον της οικτράς μου δεήσεως
και μη καταισχύνης με από της προσδοκίας μου,
η μετά Θεόν ελπίς πάντων των περάτων της γης.
Τον βρασμόν της σαρκός μου κατάσβεσον.
Τον εν τη ψυχή μου αγριότατον κλύδωνα κατεύνασον.
Τον πικρόν θυμόν καταπράϋνον.
Τον τύφον και την αλαζονείαν της ματαίας οιήσεως
εκ του νοός μου αφάνισον.
Τας νυκτερινάς φαντασίας των πονηρών πνευμάτων και τας μεθημερινάς των ακαθάρτων εννοιών προσβολάς
εκ της καρδίας μου μείωσον.
Παίδευσόν με την γλώσσαν λαλείν τα συμφέροντα.
Δίδαξον τους οφθαλμούς μου
βλέπειν ορθώς της αρετής την ευθύτητα.
Τους πόδας μου τρέχειν ανυποσκελίστως
ποίησον την μακαρίαν οδόν των του Θεού εντολών.
Τας χείρας μου αγιασθήναι παρασκεύασον ,
ίνα αξίως αίρω αυτάς προς τον Ύψιστον.
Κάθαρόν μου το στόμα,
ίνα μετά παρρησίας επικαλείται Πατέρα
τον φοβερόν Θεόν και πανάγιον.
Άνοιξόν μου τα ώτα, ίνα ακούω αισθητώς και νοητώς
τα υπέρ μέλι και κηρίον γλυκύτερα των αγίων Γραφών λόγια ,
και βιώ κατ ‘ αυτά από σου κραταιούμενος.
Δια γαρ σου , πανύμνητε και υπεράγαθε Δέσποινα,
περισώζεται πάσα βροτεία φύσις αινούσα και ευλογούσα

Πατέρα, Υιόν και Άγιον Πνεύμα,
την παναγίαν Τριάδα και ομοούσιον,
πάντοτε, νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων.
Αμήν.

---

από ευχές προηγιασμένης

Η γνώση του Θεού κατά τον άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά

Όταν ο άνθρωπος ανέλθη από την σαρκική γνώση στην ψυχική και από την ψυχική στην πνευματική, τότε ορά τον Θεό και αποκτά την γνώση του Θεού, που είναι η σωτηρία του. Η γνώση του Θεού, όπως θα αναπτυχθή κατωτέρω, δεν είναι εγκεφαλική, αλλά υπαρξιακή, δηλαδή όλη η ύπαρξη του ανθρώπου πληροφορείται αυτήν την θεογνωσία. Αλλά για να φθάση ο άνθρωπος σ’ αυτήν την γνώση πρέπει να προηγηθή κάθαρση της καρδιάς, δηλαδή θεραπεία της ψυχής, του νοός και της καρδίας. «Μακάριοι οι καθαροί τη καρδία ότι αυτοί τον Θεόν όψονται» (Ματθ. ε’, 8). 

Όπως έχει σημειωθή, ο Βαρλαάμ ισχυριζόταν ότι η γνώση του Θεού δεν είναι υπόθεση θεωρίας του Θεού, αλλά υπόθεση της νοήσεως του ανθρώπου. Μπορούμε, έλεγε, να αποκτήσουμε την θεογνωσία με την φιλοσοφία, γι’ αυτό τους Προφήτας και τους Αποστόλους, που έβλεπαν το άκτιστο Φως, κατέτασσε σε κατώτερη θέση από τους φιλοσόφους. Το άκτιστο Φως το ονόμαζε αισθητό, κτιστό και «χείρον της ημετέρας νοήσεως». 

Κύριε ελέησον...

Ἁγίου Ἰουστίνου Πόποβιτς

Ὁ πανταχοῦ παρών, δὲν εἶσαι ἐντός μου διὰ τὴν ἁμαρτίαν μου, διὰ τοῦτο δὲν Σὲ ἀκούω, δὲν Σὲ βλέπω, δὲν Σὲ κατανοῶ.
Ὦ Παντελεήμων Κύριε, κατέβα, ταπεινώσου ἐντὸς τῆς καρδίας μου, τῆς ψυχῆς μου, τοῦ σώματός μου, ποὺ εἶναι ἅδης.
Ἀλλὰ Σὺ καὶ εἰς τὸν ἄδην κατῆλθες καὶ πάλιν ἔμεινες Θεός, ἔλα εἰς τὴν κόλασιν, διὰ νὰ τὴν μεταβάλῃς εἰς παράδεισον.
Διότι, ὅπου εἶσαι Σύ, ἤδη ἐκεῖ εἶναι ὁ παράδεισος, καὶ ὁ ἄνθρωπος διὰ Σοῦ ἤδη εἶναι ἄγγελος.
Ὅλη ἡ πεπτωκυία φύσις προσπίπτει ἐνώπιόν Σου μὲ μίαν σπαρακτικὴν κραυγήν: Κύριε ἐλέησον!
Ὁ πόνος μας μαζεύει ὅλον τὸν ἀνθρώπινον λόγον εἰς μίαν προσευχητικὴν βοήν: Κύριε ἐλέησον!
Ἐστραμμένοι πρὸς Σέ, εὑρίσκομεν ὅλην μας τὴν ὕπαρξιν νὰ πλημμυρίζει ἀπ᾿ αὐτὸν τὸν ἀναστεναγμόν: Κύριε ἐλέησον!
Τὰ δάκρυα ρέουν καὶ Σοῦ καταθέτουν ὅλην μας τὴν ψυχὴν μέσα εἰς αὐτὰς τὰς δύο λέξεις: Κύριε ελέησον!

---

Θα συγκεντρώνετε το νου σας στην καρδιά, τους λέει, εκεί που φυλάτε την αγάπη σας για το Θεό.

Θα συγκεντρώνετε το νου σας στην καρδιά, τους λέει, εκεί που φυλάτε την αγάπη σας για το Θεό, στην πιο βαθιά γωνίτσα της, και δε θα τον αφήνετε να σκορ­πά κατά δω και κατά κει, στα πράματα του κόσμου, κι εντέλει να παρασέρνεται από τα πράματα του κόσμου.

Όταν το καταφέρετε αυτό, ο νους σας θα

Όλοι οι Χριστιανοί πρέπει να προσεύχονται ακατάπαυστα

Ας μη νομίσει κανείς, αδελφοί μου Χριστιανοί, πώς μόνο οι ιερωμένοι και οι μοναχοί έχουν χρέος να προσεύχονται ακατάπαυστα και παντοτινά και όχι οι

κοσμικοί. Όχι, όχι. Όλοι γενικά οι Χριστιανοί έχουμε χρέος πάντοτε να βρισκόμαστε σε προσευχή. Ο αγιότατος πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Φιλόθεος γράφει σχετικά τα εξής στο Βίο του αγίου Γρηγορίου αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης (του Παλαμά).

Ο θείος Γρηγόριος είχε ένα φίλο αγαπημένο ονομαζόμενο Ιώβ, άνθρωπο απλούστατο και πολύ ενάρετο, με τον οποίο συνομιλώντας μία φορά του είπε και περί προσευχής και πώς κάθε Χριστιανός γενικά πρέπει να αγωνίζεται πάντοτε στην προσευχή και να προσεύχεται ακατάπαυστα, καθώς παραγγέλλει ο Απόστολος Παύλος σε όλους τούς Χριστιανούς: « Αδιαλείπτως προσεύχεσθε», και καθώς λέει και ο προφήτης Δαβίδ, με όλο πού ήταν βασιλιάς κι είχε όλες τις φροντίδες του βασιλείου του: «Βλέπω πάντοτε τον Κύριο μπροστά μου» (μέσω της προσευχής) · και καθώς διδάσκει ο Θεολόγος Γρηγόριος όλους τούς Χριστιανούς λέγοντας ότι πρέπει να μνημονεύομε με την προσευχή το όνομα του Θεού περισσότερο από όσο αναπνέομε. Και λέγοντας αυτά ο Άγιος στον φίλο του Ιώβ κι άλλα περισσότερα, του έλεγε ακόμη πώς πρέπει κι εμείς να κάνομε υπακοή στις παραγγελίες των Αγίων, και όχι μόνο να προσευχόμαστε εμείς παντοτινά, αλλά να διδάσκομε κι όλους τούς άλλους, μοναχούς και λαϊκούς, σοφούς και αμόρφωτους, άνδρες και γυναίκες και παιδιά, και να τους παρακινούμε να προσεύχονται ακατάπαυστα. Ακούγοντας αυτά ο γέροντας εκείνος Ιώβ, τα θεώρησε καινοτομία κι άρχισε να αντιλέγει