θεολογία κατά τον αγ.Γρηγόριο Παλαμά – π.Γεωργίου Καψάνη

Κατά τον μέγα Φωστήρα της Εκκλησίας, άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά, υπάρχουν τριών ειδών θεολογίες:

α) Η ασφαλής και μυστική των θεοπτών θεολόγων, οι οποίοι ομιλούν εκ προσωπικής εμπειρίας και κοινωνίας με τον Ζώντα Θεό.

β) Η φιλόσοφος θεολογία των μη εχόντων προσωπική εμπειρία θεοπτίας, αλλά εν ταπεινώσει δεχομένων τις εμπειρίες και θεοπτίες των Αγίων και θεολογούντων συμφώνως προς αυτές. Η θεολογία αυτή χρησιμοποιεί την αποδεικτική μέθοδο, αυτήν δηλαδή που αποδεικνύει τις θεολογικές θέσεις με συλλογισμούς βάσει της Αποκαλύψεως και των καταγεγραμμένων εμπειριών των Αγίων, και

γ) Η καινή θεολογία των θρασέων θεολόγων, οι οποίοι απορρίπτουν τις εμπειρίες των Αγίων και θεολογούν διαλεκτικώς κατά τις δικές τους φιλοσοφικές αρχές. Εκπρόσωπος της διαλεκτικής θεολογίας ήταν στους χρόνους του Αγίου Παλαμά ο

δυτικός μοναχός Βαρλαάμ.

Αρχιμανδρίτης Γεώργιος Καψανης- Ιεράς Μονής Οσίου Γρηγορίου Αγίου Όρους

---

πλάνες και αιρέσεις

''Μέ τόν τρόπον αὐτόν ἐβγῆκαν ὅλες αἱ πλάνες καί ἔγιναν αἱ αἱρέσεις'' ∽ Όσιος Ιωσήφ Ησυχαστής †

''Οἱ δαίμονες εἶναι πνεύματα. Λοιπόν συγγενεύουν καί ἀφομοιοῦνται μέ τό ἰδικόν μας πνεῦμα, τόν νοῦν. Ὁ δέ νοῦς ὡς τροφοδότης τῆς ψυχῆς ὅπου εἶναι — καθότι αὐτός φέρει πᾶσαν νοερᾶς κινήσεως ὄψιν καί νόησιν εἰς τήν καρδίαν, ἡ δέ καρδία τό διυλίζει καί τό δίδει πρός τήν διάνοιαν — ὁ νοῦς λοιπόν ἀπατᾶται κατά τό παράδειγμα τῆς πηγῆς. Ἤγουν κλεψιμαίω τῶ τρόπω τό ἀκάθαρτον πνεῦμα θολώνει τόν νοῦν καί αὐτός τό δίδει πρός τήν καρδίαν, ὅπως εἶναι, κατά συνήθειαν. Ἄν ἡ καρδία δέν εἶναι καθαρά, σκοτεινῶς τό δίδει εἰς τήν διάνοιαν. Καί σκοτίζεται τότε καί ἀμαυροῦται ἡ ψυχή. Καί ἔκτοτε ἀντί θεωρίας δέχεται διαρκῶς φαντασίες. Καί μέ τόν τρόπον αὐτόν ἐβγῆκαν ὅλες αἱ πλάνες καί ἔγιναν αἱ αἱρέσεις.''

αμήν …. καρδίαν καθαρὰν κτίσον ἐν ἐμοί, ὁ Θεός, καὶ πνεῦμα εὐθὲς ἐγκαίνισον ἐν τοῖς ἐγκάτοις μου. (ν’ ψαλμ)