Η φύση
μέσα στην οποία ζούμε μπορεί να νοηθεί σαν ολότητα, όπου όμως μόνο το ένα μέρος
(ημισφαίριο) είναι ορατό, αισθητό, ψαυστό (όπως διττός είναι και ο άνθρωπος)***.
Από το άλλο μέρος, το αόρατο [την παρα (ως υπόγειο) - μετα (ως επίγειο) και
υπερ φυσική (ως υπερώο και υπέρλογη ενωμένη με Θεό) του πλευρά], σαν από πλέγμα
(άλλοτε πιο μικρής διαπερατότητος και άλλοτε μεγαλύτερης)* εισέρχονται** νόμοι και
ανομία, χάρις κατά τάξη και ετοιμότητα αλλά και αταξία ανάλογα με τα δοθέντα
δικαιώματα. Τα δε κλειδιά, είναι στα χέρια μας ή ξεχασμένα κάπου στην ‘’τσέπη’'
μας….
(περί
νόμων) Η φύση ενεργεί τους δικούς της, ο άνθρωπος ορίζοντας άλλους, επεμβαίνει
κι αυτός και πίσω από όλους και δυνατότερος, ο νόμος (και η χάρις) του Θεού.
Οι
αρχαίοι δικαστές στην Σπάρτη, φορούσαν (ή έφεραν επάνω τους) αγκυλωτό σταυρό.
Με την έννοια ότι ο ισοσκελής σταυρός δήλωνε την ισορροπία, ο δικαστής με τον
αγκυλωτό που ‘’δείχνει’’ κίνηση, είχε την εξουσιοδότηση από την πολιτεία, όταν
διασαλευόταν αυτή η ισορροπία, αρμονία, ειρήνη να επιβάλλει δια της θέμιδος μια
νέα θέση, ώστε να αποκαταστήσει την απωλεσθείσα.
Σε
συνάφεια με το ΘΕΤΙΣ
ΘΕΣΙΣ ΘΕΜΙΣ, αρνητικά, θετικά και θεϊκά… βλέπουμε τον άνθρωπο να
ενεργεί κατά το δοκούν ή με εντολές της πολιτείας. Επίσης πρέπει να δούμε τον
ίδιο αγκυλωτό σταυρό να δρα (σαν μέγγενη σκληρή), είτε το φέρουν εμφανώς στο
πέτο ή κρυφίως αλλά με αυτό το πρόσχημα και θέληση επιβολής της (ιδεολογικής) τάξης
τους, κοινωνικές ομάδες, μαζί κι η ντπ.
Κι αν όλα
αυτά δραστηριοποιούνται εντός της φύσης, θέλοντας να επιβάλλον κάτι παραφυσικό,
πρέπει να διακρίνουμε και την ανώτερη από αυτούς δράση της φύσης και του Θεού, αφενός
για να μην δειλιάσουμε μπροστά στην φαινομενική ‘’παντοδυναμία’’ του συστήματος
και αφετέρου να ελπίσουμε και αιτηθούμε για εκτυπώτερη εμφάνιση της θείας
δικαιοσύνης και πρόνοιας.
Ο
άγ.Παΐσιος μας έδωσε έναν μπούσουλα εμπιστοσύνης με ένα σχετικό παράδειγμα: για την ''αδικία'' του κόσμου... και την (αποκατάσταση) δικαιοσύνη(ς εκ)
του Θεού επειδή όμως δεχόμαστε καταιγισμό πυρών
ψυχοβλαβών, ένα βόλι, δεν αρκεί.
Κι
έχουμε ολόκληρο οπλοστάσιο και μάλιστα ανίκητο. Μάλλον όμως (απότι δείχνουν τα
πράματα) είναι εν υπνώσει ή λόγω δόλιας καταστολής και υποτίμησης ανενέργητο.
Εχθές
το βράδυ (23 Μαρτίου 2016), η κ.Αθηνά Σιδέρη μιλώντας σε ένα ακροατήριο ναού προσκεκλημένη, μας
μετέφερε αρκετές εμπειρίες της από τον άγιο Πορφύριο, εκ των οποίων λόγω φύσης
του παρόντος, θα μείνω σε μία, χωρίς αυτό να θεωρηθεί ότι ήταν η σπουδαιότερη,
αλλά ‘’κουμπώνει’’ με την συνέχεια λόγων που έστω και αχνώς σε φωτισμό,
παρουσιάζονται. Αμήν έστω κι έτσι, ωφέλιμα.
(μας
λέει – συγγνώμη αν δεν έχουν απόλυτη ακρίβεια τα λεγόμενα, αλλά από ασθενούς μνήμης
- ) … είχε έλθει από ιεραποστολή και ενώ είχε καινούριο αυτοκίνητο, της έσβησε
και δεν έπαιρνε μπρος, καταμεσίς του δάσους και ορεινού δρόμου που είχε
επιλέξει να επιστρέψει στο σπίτι της. Παρότι επικοινώνησε με τον σύζυγο και
έκανε όσα μπορούσε με καλώδια κλπ για να πάρει μπρος, δεν τα κατάφερε.
Κι
ενώ είναι μόνη, ανάμεσα σε ανοιγμένο καπώ, τηλέφωνο για εντολές και πόρτα
ανοιχτή…. βλέπει έναν άνδρα νάρχεται θηριωδώς καταπάνω της.
Κλείνοντας το τηλέφωνο διαμοίβεται ένας ιδιαίτερος διάλογος, χώρια την έντονη προσευχή της στον άγιο γέροντά της… Μόλις είχε αποφυλακιστεί και επειδή δεν άντεχε την μη ένταξή του στην κοινωνία, ήταν έτοιμος να ξανασκοτώσει, να συλληφθεί, για να ξαναβρεθεί στο περιβάλλον της φυλακής, μέσα στο οποίο τουλάχιστον γνώριζε.
Κλείνοντας το τηλέφωνο διαμοίβεται ένας ιδιαίτερος διάλογος, χώρια την έντονη προσευχή της στον άγιο γέροντά της… Μόλις είχε αποφυλακιστεί και επειδή δεν άντεχε την μη ένταξή του στην κοινωνία, ήταν έτοιμος να ξανασκοτώσει, να συλληφθεί, για να ξαναβρεθεί στο περιβάλλον της φυλακής, μέσα στο οποίο τουλάχιστον γνώριζε.
Εκείνη
προσευχόταν κι εκείνος μιλούσε. Του φάνηκε πως αδιαφορεί για αυτά που της λέει
και εξαγριώθηκε παραπάνω.
Στο παραθυράκι
του αυτοκινήτου, είχε ένα εικονισματάκι του γέροντα και του τόδειξε.
Τον
ενημέρωσε, πως δεν αδιαφορεί για αυτά που λέει, αλλά προσεύχεται στον γέροντά
της…
Η
τσάντα από την ιεραποστολή γεμάτη χρήματα. Του τα πρότεινε με το ακριβές ποσό,
αλλά με την παρατήρηση, ότι και να σου τα δώσω, πόσο θα θα σε κρατήσουν έξω;
Έναν μήνα; δύο; μετά; Θα σου κάνω την χάρη (του λέει, την φώτισε ο άγιος) και
όλη μέρα θα είμαστε μαζί. Θα αγοράσουμε μια σκούπα, ένα φαράσι, θα πηγαίνουμε
σε πλούσιες κατοικίες, εσύ θα σκουπίζεις κι εγώ θα παρακαλώ χτυπώντας τα
κουδούνια να σου δώσουν κάτι για την ευγένειά σου… Δεν το δέχθηκε.
Ο
άγιος αλλοίωσε την ψυχή του, οπότε και άρχισε να εξαγορεύει τις πολλές του
αμαρτίες (που ούτε οι δικηγόροι του ήξεραν και την παρακάλεσε να μην πει σε
κανέναν τπτ) γονατιστός στο παράθυρο του αυτοκινήτου.
Κατάλαβε
η κ.Αθηνά την θεία επέμβαση του αγίου και τον ρωτά:
-
μπορείς αυτά να τα επαναλάβεις σε έναν εξομολόγο;
-
ναι αλλά σε ποιον;
-
στον ιερέα των φυλακών
-
μπες μέσα να σε πάω
-
όχι .. μόνο γράψε μου την διεύθυνση και θα πάω με το πεζό2 (με τα πόδια) …
Έγραψε
ένα σημείωμα συστατικό, την ακριβή διεύθυνση, τα πήρε και έφυγε. Δεν δέχθηκε
ούτε καν το αντίτιμο του εισιτηρίου ούτε για ταξί. Με τα ποδαράκια πήγε εκεί
που έπρεπε.
Κι
ήταν σίγουρη, ότι δεν χάλασε τυχαία το καινούριο αυτοκίνητο στη μέση του
πουθενά, αλλά επειδή ήταν κανονισμένο ένα ραντεβού. Το αμάξι, μετά από αυτό, πήρε μπρος κανονικά.
Κι
όλη αυτή η (χρονοβόρα) ‘’καθυστέρηση’’ με το ακινητοποιημένο αυτοκίνητο, την
όλη κατάσταση που θα σήμαινε και την καθυστέρηση στο κυρίως ραντεβού, όταν
έφτασε στον προορισμό της, παρατηρεί με θαυμασμό (ΚΑΙ γιαυτό), ότι ήταν 10
λεπτά πιο νωρίς απόταν είχαν κανονίσει. ‘’Κανόνισε’’ και για αυτό, ο άγιος…
Σε
3 μήνες ο γέροντας την πληροφόρησε για την (σίγουρη από μερηά της) αίσια
κατάληξη και σε 6 μήνες, ‘’τυχαία’’ έμαθε (από την κόρη της, που της μετέφερε
χαιρετίσματα από τον ίδιον, με αφορμή που είδε στο αυτοκίνητό της, το ίδιο
εικονάκι) ότι ήταν ένας ενταγμένος αξιοπρεπέστατος μικροπωλητής… χάριτι Θεού
και με την επέμβαση του αγίου!! (δόξα Σοι)
‘’Εμ-βολιάσθη’’
το θείο θέλημα και παρενέβη στην λειτουργικότητα του οχήματος, που με φυσικούς
νόμους, δεν είχε πρόβλημα. Προς άγρευση μιας πονεμένης ψυχής με θολωμένο και
εσκοτισμένο νου.
Ένας πνευματικός μου φίλος, είχε μια (ίσως)
αξιοσημείωτη σχετική εμπειρία. Όχι δι ευχών αγίου, μάλλον του αγγέλου του, αλλά
εσείς θα κρίνετε και τα συμβάντα που θα παρατεθούν στην αγάπη σας, την
προοπτική, την εκμετάλλευση για ένταξη και αυτού στην δικαιοσύνη του Θεού και
το συμπέρασμα/συμφωνία ή διαφωνία με τον
τίτλο, που ‘’κεκλεισμένων’’ των θυρών, είναι δίπλα μας και μας διδάσκουν και
διορθώνουν ΑΝ το θελήσουμε….
Ήταν για ένα εξάμηνο σε ένα σχολείο στην Αθήνα (το
1985). Το μεσημέρι όταν τελείωνε, έπαιρνε μαζί του και έναν αξιωματικό της αστυνομίας,
που φοιτούσε κι αυτός στο ίδιο σχολείο, μιας και βόλευε το δρομολόγιο
επιστροφής. Πριν μερικές ημέρες (από αυτό που θα αναφερθεί τώρα) έχοντας
παρκάρει για λίγο το αυτοκίνητό του στην Ιπποκράτους
πάνω σε ένα μεγάλο πεζοδρόμιο, δέχεται μια κλήση για παράνομο παρκάρισμα.
Επειδή όμως τότε βρισκόταν σε μια οικονομική
στένωση, κι επειδή στην αναγραφή της κλήσης αναφερόταν ότι το αμάξι είχε
ιταλικές πινακίδες (κατά την γνώμη της τροχαίας) , τούρθε λογισμός να μην το
πληρώσει και το συζητούσε με τον αστυνόμο, στην διάρκεια της μεσημεριανής
επιστροφής.
Όταν πήρε και την σύμφωνη γνώμη του αστυνόμου, ότι
σαν ιταλική (τάχα) πινακίδα δεν θα τον βρουν, αλλά και πάλι αν βρεθεί, με
δικαιολογία ότι του διέφυγε, θα την πλήρωνε (μόνο) τότε… πείστηκε. Με αυτό το
σκεπτικό, τον κατέβασε από το αυτοκίνητο γιατί είχε φτάσει στον προορισμό του.
Ο αστυνόμος πεζός, περίμενε να απομακρυνθεί ο φίλος
μας με το αμάξι, να τον αποχαιρετίσει. Κι ενώ για την αποβίβαση είχε πατήσει
απλά φρένο και δεν είχε βάλει χειρόφρενο, το αμάξι, είχε ακινητήσει. Με
κατεβασμένο το χειρόφρενο, παρά το ανέβασμα στροφών και μούγκρισμα της μηχανής,
αυτό δεν προχωρούσε. Η συμπεριφορά ήταν όμοια σαν να είχε δυνατό χειρόφρενο…
Κατεβαίνει από το αμάξι ο οδηγός, ανοίγει το
πορτμπαγκάζ, βρίσκει κατσαβίδι και ετοιμάζεται να πέσει κάτω από το αυτοκίνητο
για να ξεβιδώσει το χειρόφρενο, που ‘’φαινόταν’’ ότι κόλλησε. Παράξενα βέβαια
γιατί ήταν 2 χρονών περίπου αμάξι, αλλά μπροστά στην περίπτωση να μείνει εκεί
ακινητοποιημένος, σκέφτηκε πως αντί να φωνάξει βοήθεια, καλύτερα να το έλυνε
και μετά, έβλεπε.
Όρθιος μαζί με τον απορημένο αστυνόμο για το
συμβάν, με το κλειδί και κατσαβίδι στο χέρι, ‘’θυμάται’’ και του το εξιστορεί:
… Ήταν υπηρεσία κάπου και ενώ δεν το συνήθιζε,
αναρωτιέται… τι άραγε να συμβεί σήμερα; Μια ήσυχη φωνή τον ενημερώνει (μάλλον
πληροφορία) για 2 καταστάσεις. Πρώτον κάτι, που σε λίγη ώρα επιβεβαιώθηκε και
δεύτερον, ότι θα είχε ένα μικροατύχημα με το αμάξι.
Με τεταμένη την προσοχή, προσπαθούσε να αποτρέψει
το προλεχθέν… πάλι (κι εκείνη την φάση)
τα οικονομικά, δεν ήταν καλά. Αν θα πήγαινε σε συνεργείο, το κόστος αλλαγής
λαδιών θα ήταν κάποιο. Αν όμως (σκέφτηκε και έτσι έκανε) αγόραζε τα λάδια και
τα άλλαζε στην διμοιρία συντηρήσεως (σιγά την επιβάρυνση στα παιδιά που θα
ξεβίδωναν την τάπα και θα την ξαναέβαζαν στην
θέση της), θα κέρδιζε έστω και λίγα. Αξιοπρόσεκτα όμως.
Αφού (μάλλον αδιακρίτως) έτσι έκανε και άλλαξε
λάδια μέσα στην υπηρεσία, απογευματάκι προς σούρουπο, φεύγοντας από την
διμοιρία, ακούει έναν λοχία να του σφυρίζει. Γυρνώντας προς το μέρος του, αλλά
τσουλώντας ελαφρά το αμάξι (δεν το ακινητοποίησε) πέφτει σε μια κάπως ρηχή
υδρορροή (καναλάκι), ικανή όμως να κάνει μια ζημιά στην μπροστά αριστερή πλευρά
του αυτοκινήτου, αφού η ρόδα έπεσε άγαρμπα μέσα σε αυτό και στράβωσε ένα
μεταλλικό μέρος.
Όταν για την επισκευή του μικροατυχήματος (που
τελικά συνέβη, όπως προρρήθηκε) αναγκάστηκε να πληρώσει τόσο ποσό στο
συνεργείο, όσο είχε τάχα κερδίσει, του έκανε εντύπωση.
Εξιστορώντας τα παραπάνω στον αστυνομικό, εκεί στο
πεζοδρόμιο, αλλάζει γνώμη και αποφασίζει τελικά να πληρώσει την κλήση, για να
μην αναγκαστεί και πληρώσει τα ίσα ή και περισσότερα, μιας και το ‘’μάθημα’’
έλεγε πως το πήρε.
Με το κατσαβίδι στο χέρι, βάζει ξανά μπρος τη
μηχανή και ξεκινάει το αμάξι χωρίς πλέον καμμιά πέδηση. Το χειρόφρενο, είχε
κατά ‘’μυστήριο’’ τρόπο, λυθεί.
Θα έλεγα, πως ο άγγελός του, του κρατούσε το αμάξι
ακινητοποιημένο, μέχρι να ενθυμηθεί το ‘’μάθημα’’ αλλά και να το μεταφέρει και σε
ένα ακόμη πρόσωπο, τον με καλή διάθεση στα πνευματικά αστυνόμο (και τώρα σε
πολλά, δια της παρουσιάσεως εγγράφως).
Δεν είναι για την αξιοσύνη του οδηγού, αλλά για την
σωστή τοποθέτησή μας επί ορθού άξονα. Η άπειρη αγάπη Του Θεού…
ΜΗΝ
πείτε ότι αυτά συμβαίνουν σπάνια. Θα μπορούσε και να μην μπεί στην φυσική τάξη
και φύση μας, αλλά αυτή η απουσία δεν μας συμφέρει. Μας συμφέρει η παρουσία Του,
που είναι γεμάτη οικονομία, πρόνοια, αμέτρητη ευσπλαγχνία ενεργουμένη, με έναν
διττό σκοπό. Θέλει τους πάντας σωθήναι και εις επίγνωσιν Αληθείας ελθείν…
Αμήν
να μην κλείσουν ποτέ αυτά τα σπλάγχνα αγάπης και επέμβασης ‘’κεκλεισμένων των θυρών’’ , μην κλείσουμε τα κενά του φυσικού μας πλέγματος απιστούντες, αφού η ποθούμενη πνευματική ανύψωση δεν γίνεται παρά μόνο με την εκπλήρωση έως
κεραίας της δικαιοσύνης, να μην χρωστάμε όντες καθαροί και διαφανείς….
Αμήν
γένοιτο βιωματικά, διακρίνοντες εν μέσω νόμων κοσμικών, συνήθως παράλογων (που
θα πληθύνονται όπως λέει ο αγ.Παΐσιος) και θα καθέλκουν σώμα και ψυχή, νόμων
φύσης και λόγων εκ Λόγου (μη τυχαίων), προς κάθαρση, φωτισμό και τελείωσή μας, προς
ανάταση και Ανάσταση.
---
* Περάσματα και
Θύρα
**
δια των παρακλητικών (και της ορθόδοξης ζωής μας) ως κλειδιά, ανοίγουμε τον
φωταγωγό και εισέρχεται στον κόσμο η χάρις, η τάξις και ευωδία… (άγιοι,
άγγελοι, Θεός εν σαρκί και σχήματι) δια δε της αμαρτωλότητος και ανομίας μας εισάγουμε
(πάλι ανοίγοντας με κλειδιά την παραφύση και υπόγειο) δυσωδία, αταξία…
*** κάπως σχηματικά...
*** κάπως σχηματικά...
---
Συνθετικά το παρόν με την
πραγματικότητα που ζούμε και το εν εξελίξει θείο σχέδιο, (παράλληλα του υφέρποντος
κοσμικού και απάνθρωπου, εν σκιαίς) με την επιδρομή εθνών που υποστώμεθα σαν
κράτος, πολεμούμενο το έθνος, θεωρητικολόγησα κάπως αυστηρά, ότι ο ‘’πλησίον’’
του Ευαγγελίου είναι ο περιπεσών εις ληστάς.
Ο Κύριος (σαν καλός σαμαρείτης)
εισήγαγε τον περιπεσόντα εις ληστάς στην Εκκλησία (πανδοχείο θεραπείας) και όχι
τους ίδιους τους ληστές.
Για αυτούς ‘’έκλεισε’’ άλλο ραντεβού.
Επί του Σταυρού, που ΑΝ θελήσει τότε ο άνθρωπος, με ένα μνήσθητι ειλικρινούς
μετανοίας, κερδίζει τον παράδεισο.
Έτσι όμως μοιάζει να μετατίθεται αυτό
το ραντεβού (επί του Σταυρού) στα έσχατα. Έκανα λάθος γιατί δεν υπολόγισα δύο
δεδομένα, που εισαγόμενα στα θεωρητικά, αλλάζουν την κατάσταση σαν από νύχτα σε
ημέρα.
Την άπειρη και ασύλληπτη ευσπλαγχνία
του καλού Θεού με ‘’κυνηγά’’ να αγρεύσει κάθε άνθρωπο και ότι ο σταυρός δεν
είναι μόνο τα έσχατα (βιολογικής ζωής του ληστή και Κυρίου επί Σταυρού) αλλά η
επαφή με κάθε εσταυρωμένο άγιό Του. Σε κάθε σταυροδρόμι που φέρνει ανθρώπους
από 4 πνευματικές κατευθύνσεις για να εκτελεστεί βιωματικά το ευλογημένος
ο ερχόμενος…
Σε ένα σταυροδρόμι κλείστηκε ραντεβού
από τον άγιο στον (αποφυλακισθέντα) ληστή για την κ.Αθηνά, σβήνοντάς της το
αμάξι. Και αυτή δι ευχών, τον εισήγαγε στο πανδοχείο. Σε άλλο σταυροδρόμι, τα
άλογα εκράτηντο (με χειρόφρενο) λόγω παράβασης στην Ιπποκράτους… μέχρι να πάρει
το (επαναλαμβανόμενο) μάθημά του ο αδελφός.
Αποτέλεσμα και των δύο στα δικά τους σταυροδρόμια
η απελευθέρωση και κατά Θεόν διόρθωση των δεσμευμένων.
Θα ήταν πολύ απαισιόδοξο και έξω της πραγματικότητος
να δογματίσουμε ότι αυτά σπανίζουν, λες και ο Θεός δεν συμπλέει, δεν
συνοδοιπορεί μεθ’ημών, δεν ευλογεί (δεν σταυρώνει διαρκώς τον κόσμο) δεν είναι
Ιατρός ψυχών και σωμάτων…
Όπου συσταυρωμένος μαθητής Του, επί
γης (στρατευομένη) και εν ουρανώ (θριαμβεύουσα και άγιοι), εκεί και Ο Ίδιος (αφού …Πάτερ,
οὓς δέδωκάς μοι, θέλω ἵνα ὅπου εἰμὶ ἐγὼ
κἀκεῖνοι ὦσι μετ' ἐμοῦ…). Κι
εμείς σε μια άκρη από τις τέσσερις του σταυρού στις κοινωνικές επαφές μας,
καλούμαστε να δράσουμε διακριτικά, κατά το θείο θέλημα, για όφελός μας,
αποδεχόμενοι ως ευλογημένους τους ερχόμενους εν ονόματι Κυρίου.
Αμήν καλή φώτιση.
**** άγιοι γίνετε ότι άγιος ειμί… Τότε, προσκολλώμενοι Στον Άγιο (μέσα
στην ορθόδοξη Εκκλησία), όπου ο δικός Του εκεί και Ο Κύριος και όπου Ο Κύριος
εκεί κι αυτός. Μόνο τότε μπροστά στην τελευταία επιδρομή εθνών μπορεί να
ψάλλουμε: γνώτε έθνη και ηττάσθε, ότι μεθ’ημών
Ο Θεός. Μόνο τότε θα ισχύσει το: θανάτω θάνατον πατήσας… βιώνοντας άνθρωπος
και Ελλάδα την Ανάσταση.
(αγ.Πορφυρίου παραίνεσις)
αλλιώς
θα ισχύει και για μας...
Τη
δυστυχία τους έκλαιγαν οι Σέρβοι,
αλλ’ ο ζωντανός Θεός δεν τους θυμήθηκε-
γιατί εκείνοι δε θυμήθηκαν το Θεό,
ούτε τις αμαρτίες τους.
Κι ο άγιος Σάββας έμενε γονατιστός,
με πρόσωπο νεκρικό από τον τρόμο.
αλλ’ ο ζωντανός Θεός δεν τους θυμήθηκε-
γιατί εκείνοι δε θυμήθηκαν το Θεό,
ούτε τις αμαρτίες τους.
Κι ο άγιος Σάββας έμενε γονατιστός,
με πρόσωπο νεκρικό από τον τρόμο.
Με
τους αγίους μας να προσεύχονται και να επεμβαίνουν, αλλά εμείς να μην
συνεργαζόμαστε προς όφελός μας…
---
αμήν η ολκάς των θελόντων σωθήναι να μας ανέλκει vs του άλλου καθέλκοντος...
δια της έξεως των παθών η έλξις προς τα κάτω και αντίθετα, δια της έξεως των αρετών, η έλξις εκ της Κεχαριτωμένης!!
---
αμήν η ολκάς των θελόντων σωθήναι να μας ανέλκει vs του άλλου καθέλκοντος...
Η κορυφή των αρετών είναι η προσευχή. Η βάση των αρετών είναι η νηστεία.
ΑπάντησηΔιαγραφή(από άγιο Ιγνάτιο Μπριαντσανίνωφ περί νηστείας)