επί του πρακτέου… έργα και ημέραι

συνέχεια του Ημέρα Κυρίου και ημέρες ανθρώπων…. Έργα Κυρίου και έργα ανθρώπων

Τα έργα και ημέραι όχι ως έργο του Ησιόδου περί θεογονίας, αλλά Του Κυρίου αφ’Εαυτού και δι ημών, δωρεά Του, προς ελάχιστη θεογνωσία και ΔΟΞΑ, κατά την δεκτικότητα του δοχείου. ‘’Έδειξας (και δείχνεις) τοις μαθηταίς την δοξαν Σου καθώς ηδύναντο… όσο εχώρουν (όσο χωρούν’’ ).    

Μπορεί το φυσικό σώμα, ενόσω ζει και κινείται να είναι ορατό, αλλά όπως το ορατό νέφος κινείται προς όποια κατεύθυνση του επιβάλλει ο αόρατος αέρας που φυσάει, έτσι και ο διττός άνθρωπος κινείται όπου ο εσωτερικός αήρ του το υπαγορεύει, άσχετα αν μπορεί αυτό να το ελέγξει ή όχι, με δύο όμως κατευθύνσεις. Όχι έρπουσες οριζοντίως όπως έχουν την δυνατότητα τα στοιχεία της φύσεως, αλλά ή προς τα άνω (9) ή προς τα κάτω (6). Ζωή ή θάνατο. Τριαδικό Θεό ουσία ή φαντασία και είδωλο, με μας, ή δεσμευμένους στο αυτοείδωλό μας ή ελευθερούμενοι χάριτι από Τον Ελευθερωτή.  

Κι Ο Κύριος είναι ο ΑΗΡ (όπως ποιείται μέσα στην Εκκλησία με το σύμβολο της πίστεως και όχι μόνο). Μόνο όταν συμπνεύσει και γίνει ομόπνοος κι ο δικός μας αήρ, ως πίστη, με ό,τι οι Προφῆται ὡς εἶδον, οἱ Ἀπόστολοι ὡς ἐδίδαξαν, ἡ Ἐκκλησία ὡς παρέλαβεν, οἱ Διδάσκαλοι ὡς ἐδογμάτισαν, ἡ Οἰκουμένη ὡς συμπεφώνηκεν, ἡ χάρις ὡς ἔλαμψεν, ἡ ἀλήθεια ὡς ἀποδέδεικται, τὸ ψεῦδος ὡς ἀπελήλαται, ἡ σοφία ὡς ἐπαρρησιάσατο, ὁ Χριστὸς ὡς ἑβράβευσεν, οὕτω φρονοῦμεν, οὕτω λαλοῦμεν, οὕτω κηρύσσομεν Χριστόν τὸν ἀληθινὸν Θεὸν ἡμῶν, καὶ τοὺς Αὐτοῦ Ἁγίους ἐν λόγοις τιμῶντες, ἐν συγγραφαῖς, ἐν νοήμασιν, ἐν

θυσίαις, ἐν Ναοῖς, ἐν Εἰκονίσμασι, τὸν μὲν ὡς Θεὸν καὶ Δεσπότην προσκυνοῦντες καὶ σέβοντες, τοὺς δὲ διὸ τὸν κοινὸν Δεσπότην ὡς Αὐτοῦ γνησίους θεράποντας τιμῶντες καὶ τὴν κατὰ σχέσιν προσκύνησιν ἀπονέμονες. .... ομολογία της Κυριακής Ορθοδοξίας, συμμετέχουμε πνευματικά σε αυτόν τον αέρα και αιθέρα για να ισχύσει η μετοχή στην χάρι, πέραν των νόμων. Αλλιώς, με όποια άλλη πίστη, εξοστρακιζόμαστε εκτός του Σώματος και χωρίς να το αντιλαμβάνεται άμεσα το πνεύμα, αντιστρατεύεται Αυτού, συντάσσων και κατατάσσων εαυτόν ενάντια στο ΦΩΣ την ΑΛΗΘΕΙΑ την ΖΩΗ.... (1)     

Όπως το φωτόνιο είναι ΚΑΙ σωματιδιακής μορφής (που φαίνεται) ΚΑΙ αόρατης κυματοειδούς, έτσι και ο άνθρωπος με το σώμα και την ψυχή ή ενέργεια ή πνεύμα του γενικώς, δρα και αντιδρά. 

Μακάρι βεβαίως, νάταν ενωμένος ως ακτίνα (ένα μικρό φωτόνιο) με το Φως ευθές, και τον νοητό ήλιο, αφού μιλάμε για πνευματικά, κι όχι αποκομμένο, χαμένο ή πολύ περισσότερο, όχι μια μαύρη τρύπα, που αντί να δίνει ενέργεια και φως και θερμότητα… σε αυτόν που τον πλησιάζει, του την απορροφά. 

Νομίζω πως όλοι μας λίγο πολύ έχουμε αισθανθεί τέτοιες θετικές ή αρνητικές παρουσίες, με ανάλογες έλξεις ή απώσεις, χαρά ή ταραχή, πολλές φορές ανεξήγητες...

Κι όπως τα στερεά φαίνονται και καταλαμβάνουν ορισμένο χώρο, τα αέρια (και πνεύματα) απλώνονται μέχρι τα όρια του χώρου μέσα στο οποίο τα τοποθετούμε, έτσι το μεν σώμα μας φαίνεται περιορισμένο και προσηλωμένο (σταυρικώς) σε μια καμπή του χωροχρόνου, στην ουσία όμως πνευματικά, ‘’ακουμπάμε’’ (νοερώς) όλο το σύμπαν και όλην την ιστορία αυτού του κόσμου. Από γενέσεως έως συντελείας.

Ερχόμενος Ο Κύριος, είναι Ο μόνος που μπορεί να μας δώσει εφόδια υπέρβασης. Ως συμπλέων, ως συνοδοιπόρος, ως Ιατρός ψυχών και σωμάτων Ο Κύριος, μας δωρίζει εφόδια μυστικά και μυστηριακά. Στην θεία λειτουργία, τρέχει ως ναυς τον επιβιβασμένο επ’αυτής κόσμο, τους ενσωματωμένους στο Σώμα κι όχι απλά επισκέπτες, από το ένα άκρο στο άλλο. Από το χάος στο φάος. Από την αταξία στην τάξι. Από την γη στον ουρανό. Από το ΕΝ ἀρχῇ ἐποίησεν ὁ Θεὸς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν. 2 ἡ δὲ γῆ ἦν ἀόρατος καὶ ἀκατασκεύαστος, καὶ σκότος ἐπάνω τῆς ἀβύσσου, καὶ πνεῦμα Θεοῦ ἐπεφέρετο ἐπάνω τοῦ ὕδατος. (Γεν.α’) στο έως ου μορφωθεί Ο Χριστός εν ημίν και ανέλθουμε στα άνω ύδατα.

Καλούμαστε πνευματικά, σε όποιο χρόνο κι αν είμαστε επιβάτες, με όποια εξωτερικά σχήματα που διαφέρουν, αλλά στην ουσία έναν αντίπαλο και Ένα βοηθό, να περάσουμε (σαν εξετάσεις) όλα τα επεισόδια και κόμβους της ιστορίας του κόσμου.   

Κι Ο Κύριος, ‘’τοποθετώντας’’ μας μέσα στον κόσμο (με την ταυτόχρονη δημιουργία σώματος και ψυχής, (που ούτε προϋφίσταται ούτε μεθυφίσταται), έριξε εύσπλαγχνο δίχτυ να μας συλλάβει με την σύλληψή μας, και αφού ισχυροποιήσουμε το πλέγμα, να μην χαθούμε. Και η χωρίς ευσπλαγχνία της δωρεάς της επιγείου ζωής, η ροπή  λόγω ακολούθησης φυγοκέντρου, θα ήταν δαιμονοποίηση.   

Και μετά, μας εμβάζει σε εκείνην την χρονική περίοδο στον κόσμο, και σε εκείνο το περιβάλλον (παρά τις υπαρξιακές μας άνοες αντιρρήσεις) που από την άπειρη Αγάπη Του και πανσοφία Του, μας δίνει και τα μεγαλύτερα εφόδια οπότε και πιθανότητες σωτηρίας.    

Μας γνωρίζει ο αγ.Μάξιμος ομολογητής την πνευματική αναγωγή των ανδρών της αγ.Φωτεινής… με το πώς δικαιολογούνται οι πέντε άνδρες της Σαμαρείτιδας και ο έκτος που δεν ήταν άνδρας της; μήπως δεν καλούμαστε κι εμείς ανεξάρτητα σε ποια εποχή ζούμε, να περάσουμε από τον νόμο στην χάρι; 

Κι ενώ κάθε φωτοχυσία ή μαυρίλα εμείς οι εικόνες του Ήλιου και ‘’ήλιοι’’, συμβαίνει σωματικά μέσα στο μυστικό βάθος της καρδιάς, τα αποτελέσματα ως ενέργεια εξαπλώνεται μέχρις τις εσχατιές του κόσμου κι όχι μόνο χωρικά επειδή το καλό ή κακό έγινε τώρα, αλλά και χρονικά, σύνολο σταυροειδώς. 

Αναφέρει ο αγ.Σιλουανός ότι… η αμαρτία μας αντανακλάται και στα πεπρωμένα του σύμπαντος κόσμου 

και ο άγιος μαθητής του, γερ. Σωφρόνιος ότι… 

 

 

 

 

 

Παρακαλεί ο ψαλμωδός… Εὐλογητὸς Κύριος ὁ Θεός μου ὁ διδάσκων τὰς χεῖράς μου εἰς παράταξιν, τοὺς δακτύλους μου εἰς πόλεμον· ἔλεός μου καὶ καταφυγή μου, ἀντιλήπτωρ μου καὶ ρύστης μου, ὑπερασπιστής μου, καὶ ἐπ᾿ αὐτῷ ἤλπισα, ὁ ὑποτάσσων τὸν λαόν μου ὑπ᾿ ἐμέ. Κύριε, τί ἐστιν ἄνθρωπος ὅτι ἐγνώσθης αὐτῷ, ἢ υἱὸς ἀνθρώπου ὅτι λογίζῃ αὐτῷ; ἄνθρωπος ματαιότητι ὡμοιώθη, αἱ ἡμέραι αὐτοῦ ὡσεὶ σκιὰ παράγουσι. Κύριε, κλῖνον οὐρανοὺς καὶ κατάβηθι, ἅψαι τῶν ὀρέων, καὶ καπνισθήσονται. ἄστραψον ἀστραπὴν καὶ σκορπιεῖς αὐτούς, ἐξαπόστειλον τὰ βέλη σου καὶ συνταράξεις αὐτούς. ἐξαπόστειλον τὴν χεῖρά σου ἐξ ὕψους, ἐξελοῦ με καὶ ρῦσαί με ἐξ ὑδάτων πολλῶν, ἐκ χειρὸς υἱῶν ἀλλοτρίων…. 

Και όπως οι αγιογράφοι υπογράφουν κάτω από τα έργα τους ‘’δια χειρός’’ με την έννοια ότι την παρέδωσαν για να επιτελέσει το έργο, έτσι παραδίδουμε όχι μόνο την χείρα αλλά όλον τον εαυτό Στον Κύριο για να ενεργεί δι ημών και να μην Του αντιστεκόμαστε. 

Σε αυτήν την συνεργασία, ενώνονται οι δύο χείρες όπως εξάγει Ο Κύριος τον ΑΔΑΜ στην ανάσταση… ενώνονται κι οι 14 φάλαγγες (τρις εκ Θεού) και μία δική μας και δακτύλους (φάλαγγες 14) για να συμπαραταχθεί και μας διδάξει τα μυστικά του πολέμου και τελικά όσο Τον έχουμε καταφυγή, αντιλήπτορα, ρύστη, ελπίδα και υπερασπιστή, με το έλεός Του να συμπολεμεί μαζί μας ενάντια την αμορφία και αταξία, φέροντας εις πέρας το σωτήριο έργο Του. Αν το θέλουμε. Προσωπικά, μοναδικά  και ανεπανάληπτα. 

Η αρχή του ολογράμματος είναι, ότι το μέρος φέρει την ταυτότητα του όλου μέσα στο οποίο ανήκει. Έτσι πρέπει να ιδωθεί κι η ζωή μας. 

Μια έξοδος (όπως στην ΠΔ) από την αίγυπτο και μια κατάληξη στα ιεροσόλυμα. 

Έτσι ξεκινά και έτσι τελειώνει το θεόπνευστο ψαλτήρι. Από μακάριος αυτός που φεύγει από την καθέδρα λοιμών (2) και πίσω δεν κοιτά. Φεύγει παρά την αμαρτία του, νοερώς λέπρα, και παρά το ότι στην έρημο τον ταλαιπωρεί (όπως τον ισραηλιτικό λαό) στον πόδα της ιερουσαλήμ όπου η ανάστασις, τον θεραπεύει. 

Πόσο λοιπόν ‘’περίεργο’’ φαντάζει το σε αυτόν τον κόσμο είμαστε μόνον εγώ και ο Θεός (αββάς Αλώνιος) ; 

(1) κι αν τελικά ο άνθρωπος αποφασίσει να συμφωνήσει σαν πνεύμα με το Πνεύμα Θεού, Ζωής, Φωτός, Χαράς... συμμετέχει σαν σώμα και μέλος, σε όλους τους απ'αιώνες αγώνες του Φωτός ενάντια στο σκότος και αταξία, συναριθμώντάς τον ο καλός Θεός στους δικούς Του εργάτες, στους δικούς Του πολεμιστές (αφού αναρρώσουμε και εξυγιανθούμε μέσα από το πανδοχείο - Ορθόδοξη ΜΙΑ Εκκλησία - που μας έφερε σαν καλός σαμαρείτης Ο Χριστός, επειδή περιπέσαμε σε ληστές...). 

Κι αν δεν νοήσει έγκαιρα ο άνθρωπος και δεν εργαστεί επ'αυτού, ότι ναι μεν είναι ζώον (με τα συναισθήματα, τα λογικά, τα ένστικτα…), αλλά ζώον θεούμενον, μένοντας στα σαρκικά, τότε ισχύει το ψαλμικό.... καὶ ἄνθρωπος ἐν τιμῇ ὢν οὐ συνῆκε, παρασυνεβλήθη τοῖς κτήνεσι τοῖς ἀνοήτοις καὶ ὡμοιώθη αὐτοῖς. (ψαλμ.48) 

…ακόμη δλδ κι αν γνωρίσει ''επιστημονικά'' την ύλη (4) θάβοντας όμως το τάλαντό του στην γη, (εξαντλώντας την διάνοια και οξυδέρκειά του στην γνώση του πεπτωκότος) αν του διαφύγει ο στόχος που είναι ο φωτισμός του ηγεμονικού νοός από το άλλο Φως, αν χάσει το 8 (και καινή κτίσις και η’ αιών), Ο Κύριος Ιησούς Χριστός Λυτρωτής και δεν προλάβει να ενσωματωθεί, ποιο το όφελος; Ποιο το όφελος να κερδίσει κάποιος όλον τον κόσμο αλλά να χάσει την ψυχή του; Να μην μπει στην μήτρα για να αναγεννηθεί και μείνει εν δυνάμει μεν θεός κατά χάριν, αλλά όχι εν ενεργεία; εικόνα μαζί με τα είδωλα αλλά όχι καθ’ωμοίωσιν (3)  πρόσωπο (προς Πρόσωπο; ) … Κύριε ελέησον και φώτισον.  

(2) Μακάριος ἀνήρ, ὃς οὐκ ἐπορεύθη ἐν βουλῇ ἀσεβῶν καὶ ἐν ὁδῷ ἁμαρτωλῶν οὐκ ἔστη καὶ ἐπὶ καθέδρᾳ λοιμῶν οὐκ ἐκάθισεν. ἀλλ᾿ ἤ ἐν τῷ νόμῳ Κυρίου τὸ θέλημα αὐτοῦ, καὶ ἐν τῷ νόμῳ αὐτοῦ μελετήσει ἡμέρας καὶ νυκτός. ΨΑΛΜΟΣ 1ος

με τέρμα επίγειο: …Μικρὸς ἤμην ἐν τοῖς ἀδελφοῖς μου καὶ νεώτερος ἐν τῷ οἴκῳ τοῦ πατρός μου· ἐποίμαινον τὰ πρόβατα τοῦ πατρός μου. αἱ χεῖρές μου ἐποίησαν ὄργανον, καὶ οἱ δάκτυλοί μου ἥρμοσαν ψαλτήριον. καὶ τίς ἀναγγελεῖ τῷ Κυρίῳ μου; αὐτὸς Κύριος, αὐτὸς εἰσακούσει. αὐτὸς ἐξαπέστειλε τὸν ἄγγελον αὐτοῦ καὶ ἦρέ με ἐκ τῶν προβάτων τοῦ πατρός μου καὶ ἔχρισέ με ἐν τῷ ἐλαίῳ τῆς χρίσεως αὑτοῦ. οἱ ἀδελφοί μου καλοὶ καὶ μεγάλοι, καὶ οὐκ εὐδόκησεν ἐν αὐτοῖς ὁ Κύριος. ἐξῆλθον εἰς συνάντησιν τῷ ἀλλοφύλῳ, καὶ ἐπικατηράσατό με ἐν τοῖς εἰδώλοις αὐτοῦ· ἐγὼ δέ, σπασάμενος τὴν παρ᾿ αὐτοῦ μάχαιραν, ἀπεκεφάλισα αὐτὸν καὶ ἦρα ὄνειδος ἐξ υἱῶν ᾿Ισραήλ. ΨΑΛΜΟΣ 151ος

με την νίκη κατά του αλλοφύλου φιλισταίου γίγαντα, νοούμενου αφού είναι κρητικό φύλο, νίκη κατά της γαστέρας και ‘’αεί’’ (και όλου χρόνου) δλδ κατά του θανάτου. Εκεί που τυπούται το ‘’θανάτω θάνατον πατήσας’’ μετά το σημείο στην κεφαλή (και νυν) Χριστός ανέστη εκ νεκρών….   

εκεί όπου εμφωλεύει ο δράκων…. 

 

Μέσα όμως στον λαβύρινθο των γνώμεων και πίστεων, και χαοτικό κόσμο, υπάρχουν ‘’σημεία’’ που θα πρέπει ο φιλόσοφος και με αγαθή προαίρεση άνθρωπος, να βρει, να πατήσει στέρεα και ευθυπορήσει. 

Σημειώθηκαν εκ του ψαλμωδού οι 14 φάλαγγες*, που με την πνευματικοποίηση της σάρκας του εντοπίζει την αρχή και το τέλος. 

Κι η αρχή είναι ο πατριάρχης Αβραάμ, ο τύπος του Πατρός. Με τον Ισαάκ σκιά του Υιού (που οδεύει υπάκουα προς θυσία) και τον Ιακώβ τύπο του Αγίου Πνεύματος, που τεκνοποιεί από πράξη και θεωρία (Λεία και Ραχήλ)… αρχή από σκιά και κατ’εικόνα με διάνοιξη της Οδού προς το καθ’ωμοίωσιν. (3)

Υπάρχει όμως μια λεπτή παράμετρος που διαφεύγει σε πολλούς, (ειδικά τους μονοθεϊστές εβραίους και μουσουλμάνους, που έχουν τάχα κοινή την ΠΔ και προπάτορες τους πατριάρχες, αλλά και λοιπά δόγματα χριστιανικά) που αυτοανακηρύσσονται ‘’πιστοί’’ και σωστοί και κει στις σκιές, χωρίς ανάσταση, χωρίς θανάτωση του θανάτου, παραμένουν αιχμάλωτοι. 

ΑΝ ΔΕΝ γίνει το εκ Θεού ‘’εμβόλιο’’ του Α, Αγάπης και Αλήθειας Του στην κεφαλή (από άβραμ σε αβραάμ) και το Ρ της δικαιοσύνης Του στο σώμα (από σάρα σε σάρρα)**, το εμβόλιο της ορθοδοξίας*** και παρουσίας των 2 παρακλήτων, ΔΕΝ θα υπάρξει προκοπή βίου και πίστεως, ανάσταση, ανάληψη, πεντηκοστή. Από δημιουργία αντισωμάτων έως πλήρους υγείας και ελευθερίας. Δια XC και εν XC. 

Είναι οι δύο παγκοσμιότητες που αναφέρει ο αγ.Σοφρώνιος έσσεξ παγκοσμιότητα και Παγκοσμιότητα... την μία που θέλει ο Θεός να αναπτυχθούμε πνευματικά σαν ομόκεντροι κύκλοι και να ακουμπήσουμε τα συμπαντικά (και παγκόσμια) όριά μας, σε Ανατολή Δύση Άρκτο Μεσημβρία (ΑΔΑΜ) τον αναστημένο ΑΔΑΜ, ελεύθεροι δια της Ορθοδοξίας, με την υπέρ νουν κατά Θεόν ειρήνη, παρά τον αντίποδα της παγκοσμιοποιήσεως, με σαρκικούς χωρίς πνευματική συνείδηση ανθρώπους, υπόδουλους με άλλη ειρήνη (του αμαλήκ) , τον παλαιό ΑΔΑΜ εν τω ΑΔΗ (147) δια της σούπας πίστεων και παναίρεσης του οικουμενισμού. Ολόδική μας επιλογή, με ψαυστά αποτελέσματα, μετά την ακολούθηση του δρόμου (6,Ι,9) ή προς σαρκοποίηση του πνεύματος ή πνευματικοποίηση της σάρκας.  

Ευχής έργο, να βάλουμε αρχή κι ο Θεός βοηθός.

 ---  

* γενεαί δεκατέσσαρες 

ράβδος εκ της ρίζης Ιεσσαί 

** Γεν.ιζ’ 5 και 15   

*** και γιατί Ορθοδοξία; γιατί επιβάλλεται η συμπαράταξη από τον πρώτο κιόλας αγώνα του αβραάμ... τότε που πήρε μαζί του 318 ψυχές και κίνησε να ελευθερώσει τον αιχμαλωτισμένο αδελφιδό του... όσοι και στην καινή, ήταν και οι θεοφόροι πατέρες 318, στην πρώτη οικουμενική σύνοδο. Μήπως φάλαγγες προπατόρων και αγίων δεν έχουν να κινηθούν ενάντια σε πολεμίους Του Πνεύματος Κυρίου επί γης; ε ναι. Έχουμε να αντιμετωπίσουμε τον αμαλήκ (με την παγκοσμιοποιημένη ειρήνη του) και τόσους άλλους.... αλλά!! ...ἐν χειρὶ κρυφαίᾳ πολεμεῖ Κύριος ἐπὶ ᾿Αμαλὴκ ἀπὸ γενεῶν εἰς γενεᾶς.

προσέχοντας για τον καλοδιάθετο, μην τύχει και συμπαρατάσσεται με τους εχθρούς Του. Φοβερόν το εμπεσείν εις χείρας Θεού Ζώντος. Μόνο αυτό, που όμως στο σύνολο της πνευματικής ζωής (γιατί για κάθε γεγονός του κόσμου τούτου φαινομενικά μακράν ιστορικού, αλλά εν ημίν συμπυκνωμένο) καθορίζει το ''συντάσσομαι ή το αποτάσσομαι'' τιμώντας τελικά επί του πρακτέου, ή όχι το βάπτισμά μας....  

--- 

συνειρμικά και σχετικά 

Επί του πρακτέου, το ότι η συνείδηση είναι τα πηγάδια που άνοιγε ο Ιακώβ, όπως ακριβώς είπαν οι Πατέρες, και τα παράχωναν οι Φιλισταίοι

η πορεία της πνευματικής πληροφορίας ... 

για τους δύο τρόπους μεταφοράς της πληροφορίας (σωματιδιακά και κυματοειδώς) 

Η αμαρτία της γλώσσας είναι η συνηθέστερη και η πιο συχνή αμαρτία 

Δεξιά και αριστερή επίγνωση, άνω και κάτω… σταυροειδώς 

κυκλοφορούντα βιβλία σε ψηφιακή μορφή

(3) "Μία είναι η ζωή και χωρίζεται εις δύο μέρη, εις την επίγειον και την αιώνιον. Συνδέονται τα δύο μέρη. Η άλλη ζωή κανονίζει αυτήν την ζωήν και δίδει περιεχόμενον εις την παρούσαν, την προσωρινήν. Εάν δεν ζώμεν υπό το πρίσμα της αιωνιότητος, αλλά ζώμεν εις τα στενά όρια της βραχείας αυτής ζωής, δεν έχει νόημα η επί γης ύπαρξής μας. Ζωή δεν είναι η τροφή, η ενδυμασία, η απόλαυσις των υλικών αγαθών. Ζωή είναι ανύψωσις. Είναι ομοίωσις με τον Θεόν."
~ Από το βιβλίο: Ο Άγιος Καλλίνικος Μητροπολίτης Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας (1919-1984) Β' έκδοση σελ, 202).